Badanie reakcji ozonu z aldehydami i ketonami

• Autorzy: Protczak A. , Trzeszczyński J.

Warianty tytułu

EN

Studies on reactions of ozone with aldehydes and ketones

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podjęto próbę określenia wpływu nienasyconych aldehydów i ketonów na stężenie 03 w troposferze. Badano przebieg reakcji O3 z trans-2-pentenalem, trans-2-heksen-1-alem i l-penten-3-onem w fazie gazowej. Reakcje prowadzono w temperaturze pokojowej i pod ciśnieniem atmosferycznym. Ozon wytwarzano działaniem promieniowania nadfioletowego emitowanego przez lampę rtęciową, aby uzyskać warunki podobne do panujących w atmosferze. Badano zmiany stężeń w czasie: O3, aldehydów i ketonu oraz powstających produktów w czasie. Analizę jakościową i ilościową prowadzono za pomocą chromatografii gazowej i oznaczeń kolorymetrycznych. Zidentyfikowano następujące produkty: glioksal i propanal z trans-2-pentenalu, glioksal i butanal z trans-2-heksen-l-alu oraz etyloglioksal i formaldehyd z l-penten-3-onu. Następnie wyznaczano stałe szybkości reakcji. Otrzymane wyniki umożliwiają wyjaśnienie wahania stężeń ozonu w przyziemnej warstwie atmosfery. Związki karbonylowe są usuwane z atmosfery m.in. w reakcjach z ozonem. Niestety produkty tych reakcji w pewnych przypadkach mogą być bardziej toksyczne od pierwotnych zanieczyszczeń.

EN

An attempt was made to determine the impact of unsaturated aldehydes and ketones on O3 concentration in the troposphere. A study on the gas-phase reactions of O3 with trans-2-pentenal, trans-2-hexen-l-al and l-penten-3-one was performed. The reactions were carried out at room temperature and atmospheric pressure. Ozone was formed by the ultraviolet radiation emitted by a mercury lamp, in order to simulate the atmospheric conditions. The changes with time in the concentration of O3, aldehydes, ketone and formed products were investigated. Qualitative and quantitative analyses were clone by means of the gas chromatography and colorimetry. The following products were identified: glyoxal and propanal from trans-2-pentenal, glyoxal and butafial from trans-2-hexen-l-al, ethylglyoxal and formaldehyde from l-penten-3-one. The reaction rate constants were calculated. Based on the results obtained, an explanation of O3 concentration variations in the boundary layer can be given. Carbonyl compounds are removed from the atmosphere by the reactions with ozone. In certain cases, the products these reactions can be more toxic than the primary pollutions.

Słowa kluczowe

PL

ozon; aldehydy; ketony; szybkość reakcji

EN

ozone; aldehyds; ketones; reaction rate

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2000
• Tom: Vol. 7, nr 12
• Strony: 1377--1382
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., 1 rys. 2 tab.

Twórcy

autor

Protczak A.

autor

Trzeszczyński J.

• Instytut Technologii Chemicznej Organicznej, Politechnika Szczecińska, Al. Piastów 42,71-065 Szczecin, tel. [phone] [e-mail].,