Geofizyczna ocena mioceńskich skał zbiornikowych - stan obecny i najbliższe zamierzenia

• Autorzy: Gądek W. , Twaróg W. , Zorski T.

Warianty tytułu

EN

Geophysical evaluation of Miocene reservoir rocks: state-of-art and forthcoming projects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Geofizyczna ocena mioceńskich skal zbiornikowych związana z poszukiwaniem złóż gazu w zapadlisku przedkarpackim wbrew pozorom nigdy nie należała do łatwych. Wynika to z bardzo urozmaiconej budowy utworów piaszczystych wypełniających zapadlisko, które dla geofizyki wiertniczej stanowią różny stopień trudności, tak pod względem pomiarów jak i interpretacji. Niewątpliwie do łatwiejszych zadań należy ocena czystych piaskowców o wysokiej porowatości i dużej miąższości. Dla tych przypadków współczesne metody geofizyki wiertniczej dają możliwość wnikliwej oceny litologiczno-złożowej, dobrze udokumentowanej metodycznie z czytelną ilustracją graficzną. Jednakże profil osadów mioceńskich, oprócz czystych i miąższych piaskowców, w dużym stopniu zawiera cienkowarstwowe utwory piaszczysto-ilaste o zasileniu laminarnym, z cienkimi warstewkami piaskowców o dobrych właściwościach zbiornikowych, bardzo często nasyconych gazem. Ocena tych utworów, nawet przy nowoczesnych środkach technicznych i metodycznych, nastręcza duże trudności, zwłaszcza pod względem ilościowym. Wynik interpretacji tego rodzaju osadów ma wciąż znaczenie raczej jakościowe lub co najwyżej półilościowe. Chcąc uzyskać lepszą skuteczność ocen dla formacji cienkowarstwowych należy wciąż doskonalić zarówno metody pomiarowe jak i interpretacyjne. Ten problem zostanie przedstawiony w drugiej części artykułu łącznie z zamierzeniami, jakie planuje się realizować w najbliższej przyszłości.

EN

In spite of appearances, geophysical estimation of Miocene reservoir rocks, connected with gas explorations in Carpathian Foredeep, never has been easy. It resulted from strongly varying structure of sandy formations filling the Foredeep, that caused various probles for geophycists as it related both to surveys and to interpretation. Quite sure, it is very easier to evaluate pure sandstones, highly porous and thick. For the cases, modern well-logging offers more possibilities for thorough lithology/reservoir estimates, methodically well documented, with legible graphic illustration. However, profiles of a Miocene sediments, apart from pure and thick sandstones, largely contain thin-layer formations of sandstones and clays with cleyey interbedding and thin sandstone layers, having good reservoir properties, often saturated with gas. Even when applying modern approaches, evaluations of the formation afford many difficulties, especially as it concerns quantitative estiamates. So, results of interpretation are still more qualitative, or, at the outmost, half-qualitative. Therefore, to achieve better estimation effectiveness the surveing and interpretation methods should be further improved. This question will be presented in the second part of the paper, together with some projects to realize in the next future.

Słowa kluczowe

PL

mioceńskie skały zbiornikowe; ocena geofizyczna

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2002
• Tom: R. 58, nr 2
• Strony: 83--94
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys.

Twórcy

autor

Gądek W.

• Geofizyka, Kraków

autor

Twaróg W.

• Geofizyka, Kraków

autor

Zorski T.

• WGGiOŚ - AGH, Geofizyka Kraków

Bibliografia

• [1] Bateman M.R. 1990; Thinbed Analysis with Conventional Log Suites [Trans. of SPWLA 31st Annual Logging Symp. June 24-27,1990, pap.II]
• [2] Ciechanowska M.,Gąsior I. 1998: Określenie zawodnienia w mioceńskich niskooporowych przekrojach piaszczysto ilastych metodami Waxmana-Smitsa i "Dual Water" dla regionu północno-wschodniego zapadliska przedkarpackiego. [VII Krajowa Konferenc. Nauk.-Tech. "Najnowsze osiągnięcia metodyczno-interpretacyjne w geofizyce wiertniczej", str.63-73, Koninki k/Krakowa - kwiecień 1998]
• [3] Kawiak T., Ossowski A., Paszkowski M., Środoń J., Zorski T. 1998: Skład mineralny utworów miocenu przedgórza Karpat a ich parametry jądrowe. Konf. N-T Geologia-Geofizyka-Geochemia. Techniki integracji dla poszukiwań nafto- wych, BG Geonafta - Warszawa 18 maj 1998]
• [4] Środoń J., Paszkowski M., Kawiak T., Zorski T., Ossowski A., Gaweł A. 1998: Wyznaczanie parametrów jądrowych składników mineralnych formacji produktywnej miocenu przedgórza Karpat (rejon Tarnogrodu) w celu zwiększenia dokładności interpretacji ilościowej pomiarów geofizyki wiertniczej. [Sprawozdanie z umowy badawczej nr 5.5.140.18 wykonanej na zlec. BG Geonafta PGNiG W-wa przez WGGIOS AGH, Kraków - listopad 1998]
• [5] Zawisza L. 1989: Nowa metodyka ilościowej oceny właściwości zbiornikowych skał dla określenia warunków regional- nych i fazowych przepływu płynów złożowych. [Archives of Mining Sciences, Vol.34 -1989 Issue 4]
• [6] Zorski T. 1998 a: Wpływ cienkowarstwowych formacji miocenu przedgórza Karpat na jądrowe profilowania otworów i możliwości jego redukcji. [VII Krajowa Konf. N-T; "Najnowsze osiągnięcia metodyczno-interpretacyjne w geofizyce wiertniczej" str. 361-370, Koninki k/Krakowa, kwiecień 1998]
• [7] Zorski T., Stadtmuller M. 1999: Opracowanie metodyki pomiarów, kalibracji i interpretacji profilowań jądrowych otworów wiertniczych w cienkowarstwowych formacjach miocenu przedgórza Karpat pod kątem oznaczania porowatości i zailenia w warstewkach o miąższości od 10 cm wzwyż, wraz interpretacyjnym oprogramowaniem komputerowym współpracującym z syst. GEO. [Sprawozdanie z realizacji umowy bad.-rozw. nr 5.5.140.236, wykonanej na zlecenie PGNIG, BG Geonafta, WGGIOS AGH, Kraków-czerwiec 1999]
• [8] Zorski T., Ossowski A., Stadtmuller M. 2000a: Opracowanie programu komputerowego określającego wodonasycenie cienkowarstwowych formacji gazonośnych miocenu przedgórza Karpat na podstawie kompleksu aktualnie osiągalnych dla PGNiG metod geofizyki wiertniczej. [Sprawozdanie z wykonania I etapu umowy badawczej 5.5.140.596 realizowanego w okresie 1.08-29.02.2000 na zlecenie PGNiG, BG Geonafta, WGGIOS AGH Kraków-marzec 2000]
• [9] Zorski T., Ossowski A., Stadtmuller M. 2000 b: Opracowanie programu komputerowego określającego wodonasycenie cienkowarstwowych formacji gazonośnych miocenu przedgórza Karpat na podstawie kompleksu aktualnie osiągalnych dla PGNiG metod geofizyki wiertniczej. [Sprawozdanie z wykonania II etapu umowy badawczej 5.5.140.596 reali- zowanego w okresie marzec-sierpień 2000 na zlecenie PGNiG,BG Geonafta, WGGIOS AGH Kraków-wrzesień 2000]
• [10]Zorski T., Pałka K., Środoń J. 2000 d; Geofizyczne i mineralogiczne aspekty identyfikacji składu mineralogicznego w cienkowarstwowych kompleksach piaszczysto-ilastych na podstawie jądrowych profilowań otworów. [Mat. Konf. N-T GEOPETROL 2000. str. 265-270]