Przeciwdziałanie procesom tworzenia się siarkowodoru w warunkach podziemnego magazynowania gazu w Polsce

• Autorzy: Turkiewicz A. , Niewiadomska A. , Kapusta P.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono badania procesów mikrobiologicznych z udziałem bakterii redukujących siarczany (SRB) w podziemnych magazynach gazu oraz zaprezentowano sposób przeciwdziałania tworzeniu się siarkowodoru w warunkach magazynowych. Kompleksowe prace badawcze przeprowadzono na obiekcie PMG SWARZÓW, jednym z kilku magazynów gazu ziemnego w Polsce. Obecność siarkowodoru stwierdzona w 10. cyklu eksploatacji PMG spowodowała konieczność poszukiwania efektywnych metod ograniczenia niekorzystnych procesów mikrobiologicznych w środowisku złożowym. Po zrealizowaniu wieloletnich prac doświadczalnych, w latach 1995-96, przeprowadzono pierwszy w Polsce zabieg zatłoczenia biocydów do odwiertów PMG SWARZÓW. Wytypowane biocydy zostały zastosowane w warunkach przemysłowych według technologii opracowanej w Pracowni Mikrobiologii IGNiG. W latach 1997-98 powtarzano zabiegi zatłaczania biocydów do odwiertów eksploatacyjnych. Powyższe działania doprowadziły do całkowitego wyeliminowania bakterii redukujących siarczany z wód złożowych oraz znacznego obniżenia zawartości H2S w wydobywanym gazie ziemnym. Artykuł omawia również badania wykonane na obiekcie PMG WIERZCHOWICE. Monitoring prowadzony jest od początku eksploatacji PMG i obejmuje szczegółowe analizy wód złożowych i płuczek wiertniczych, zrealizowane od 1. do 7. cyklu pracy magazynu. Aktywne szczepy SRB, produkujące siarkowodór zostały wykorzystane do badań testowych biocydów w celu opracowania metod ochrony PMG WIERZCHOWICE przed niepożądanymi zjawiskami, spowodowanymi działalnością mikroorganizmów.

Słowa kluczowe

PL

magazynowanie gazu; SRB; bakterie redukujące siarczany

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2003
• Tom: R. 59, nr 6
• Strony: 296--302
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., tab.

Twórcy

autor

Turkiewicz A.

• Instytut Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, Kraków

autor

Niewiadomska A.

• Instytut Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, Kraków

autor

Kapusta P.

• Instytut Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, Kraków

• Instytut Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, Kraków

Bibliografia

• [1] Brandt K.K., Vester F., Jensen A. N., Ingvorsen K.: Sulfate Reduction Dynamics and Enumeration of Sulfate- Reducing Bacteria in Hyper saline Sediments of the Great Salt Lake (Utah, USA). Microb. Ecol. (Jan. 2001) 41 (1): 1-11.
• [2] Cloete T.E.et al.: The Chemical Control of Biofouling in Industrial Water Systems. Biodegradation (1998) 9 (1): 23-37.
• [3] Cypionka H.: Oxygen Respiration by Desulfovibrio Species. Annu. Rev. Microbiol. (2000) 54: 827-848.
• [4] Dudek J.: Podziemne magazynowanie gazu w Polsce. Nafta-Gaz (1991) 7-9.
• [5] Hansen T.A.: Metabolism of sulfate-reducing prokaryotes. Antonie Van Leeuwenhoek (1994) 66 (1-3): 165-185.
• [6] Hamilton W.A.: Bioenergetics of Sulfate-Reducing Bacteria in Relation to Their Environmental Impact. Biodegradation (1998) 9 (3-4): 201-212.
• [7] Hiligsmann S., Jacques P., Thonart P.: Isolation of Highly Performant Sulfate Reducers From Sulfate-Rich Environments. Biodegradation (1998) 9 (3-4): 285-292.
• [8] Karaskiewicz J.: Badania nad zastosowaniem metod mikrobiologicznych w poszukiwaniu złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. Prace IGNiG (1970).
• [9] Nemati M. et al.: Mechanistic Study of Microbial Control of Hydrogen Sulfide Production in Oil Reservoirs. Biotechnol. Bioeng. (Sep. 2001) 5, 74 (5): 424-434.
• [10] Niewiadomska A.: Badania procesów mikrobiologicznych w PMG Swarzów i metody zapobiegania powstawaniu biologicznego H2S. Nafta-Gaz (1994) 11.
• [11] Raczkowski J, Klupa A.: Rola podziemnych magazynów gazu na Podkarpaciu w pokrywaniu szczytowych zapotrzebowań gazu. I Małopolska Konferencja Energetyczna w Tarnowie nt.: „,80 lat gazownictwa ziemnego w rozwoju polskiej gospodarki", Tarnów 4-6.10.2000.
• [12] Raczkowski J., Steczko K.: Zagrożenia ekologiczne i ochrona środowiska podczas poszukiwań i wydobycia ropy naftowej. Ropa naftowa a środowisko przyrodnicze (2001) str. 47-71, Politechnika Wrocławska.
• [13] Reuter P. et al.: Anaerobic Oxidation of Hydrocarbons in Crude Oil by New Types of Sulphate-Reducing Bacteria. Nature (Dec. 1994) 1, 372 (6505): 455-458.
• [14] Ruiz C. et al.: The Anaerobic SRB Process: Basic Principles for Design and Automation. Water Sci. Technol. (2001) 43 (3): 201-208.
• [15] Tardy-Jacquenod C et al.: Characterization of Sulfate-Reducing Bacteria Isolated from Oil-Field Waters. Can. Journ. Microbiol. (Mar. 1996) 42 (3): 259-266.
• [16] Tardy-Jacquenod C. et al.: Desulfotomaculum Halophilum sp. nov. a Halophilic Sulfate-Reducing Bacterium Iso- lated from Oil Production Facilities. Int. Journ. Syst. Bacteriol. (Apr. 1998) 48 Pt 2: 333-338.
• [17] Turkiewicz A.: Zastosowanie metod mikrobiologicznych w przemyśle naftowym. XIII Międzynarodowa Konf. Nauk.- Techn. nt.: „Nowe metody i technologie w geologii naftowej, wiertnictwie, eksploatacji otworowej i gazownictwie", (June 2002). T. II, 159-164, AGH Kraków.
• [18] Zhou X., King V.M.: A Rapid Bactometer Method For Screening of Biocides Against Sulfate-Reducing Bacteria. Appl. Microbiol. Biotechnol. (1995) 43: 336-340.
• -