Analiza ruchów praksyjnych jako nowe narzędzie przydatne w tworzeniu graficznego interfejsu użytkownika

• Autorzy: Wołoszyn P. , Tadeusiewicz R.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

We współczesny model interakcji człowieka z komputerem w różnych zastosowaniach wpisany jest szeroko rozpowszechniony graficzny interfejs użytkownika. Interfejs ten powstawał w ścisłym związku z możliwościami oferowanymi przez konkretne komponenty techniki komputerowej, tworzone i rozwijane w wyniku długotrwałego procesu, przez co w swoim obecnym stanie zgromadził on szereg wad. Wynikają one miedzy innymi ze zbyt silnego uzależnienia samej formuły komunikacyjnej od pewnej przyjętej metafory traktującej powierzchnię ekranu jako pulpit (desktop), na tle którego rozmieszczane są elementy aktywne, symbolizujące czynności, lub elementy informacyjne, reprezentujące określone zasoby. Interfejs ten jest bardzo silnie uzależniony od konstrukcji typowych urządzeń wskazujących, których asortyment i możliwości użytkowe nie zmieniały się od wielu lat mimo ogromnego rozwoju techniki komputerowej. W prezentowanym opracowaniu pozostawiamy na uboczu kwestię optymalizacji generalnej formy komunikacji komputera z człowiekiem (w szczególności nie będziemy proponowali zmian stosowanej formy prezentacji graficznej w ramach powszechnie używanego interfejsu okienkowego), zajmujemy się natomiast zagadnieniem ulepszenia przeciwnego kierunku komunikacji, to znaczy przekazu informacji od człowieka do komputera. Mimo postępu w tworzeniu coraz bardziej ergonomicznych modeli klawiatury, myszy lub innych manipulatorów problem sprawnego przekazywania woli człowieka do realizującej jego polecenia maszyny wciąż trudno uznać za definitywnie rozwiązany, a to głównie ze względu na problemy, jakie można obserwować w przypadku korzystania z komputera przez początkujących użytkowników lub przez osoby niepełnosprawne. W pracy wskazujemy, że szybki wzrost złożoności struktury i funkcji systemów komputerowych, przy jednoczesnej powolnej ewolucji podstawowych idei interfejsu graficznego w jego części odpowiedzialnej za odbieranie i poprawne interpretowanie poleceń użytkownika, spowodował nadmierną wielofunkcyjność aktualnie użytkowanych elementów interfejsu i wymusił skomplikowany sposób komunikacji przy ich pomocy. Potrzebne są więc nie tylko doraźne ulepszenia urządzeń wejściowych obsługiwanych przez człowieka, ale wręcz nowe koncepcje dotyczące sposobu komunikacji podczas korzystania z komputera - sposobu prostszego i łatwiejszego do opanowania pojęciowego oraz manualnego - zwłaszcza przez początkujących użytkowników i osoby niepełnosprawne. W prezentowanej pracy proponujemy nowe podejście w tworzeniu graficznego interfejsu użytkownika, oparte na naturalnym i intuicyjnym zachowaniu człowieka. Przedstawiona koncepcja została nazwana Analizą Ruchów Praksyjnych (ARP) i może nie tylko stanowić wygodny model pozwalający zoptymalizować interfejs użytkownika zdrowego i sprawnego, lecz także może oferować szczególnie wygodny punkt odniesienia przy projektowaniu wersji interfejsu ułatwiającego korzystanie z komputera osobom niepełnosprawnym.

Słowa kluczowe

PL

interfejs człowiek-komputer; osoby niepełnosprawne; ruchy praksyjne

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
• Czasopismo: Informatyka Teoretyczna i Stosowana
• Rocznik: 2003
• Tom: R. 3, nr 5
• Strony: 115--138
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., 3 rys.

Twórcy

autor

Wołoszyn P.

• Laboratorium Biocybernetyki, Katedra Automatyki, Akademia Górniczo-Hutnicza al. Mickiewicza 30,30-059 Kraków

autor

Tadeusiewicz R.

• Laboratorium Biocybernetyki, Katedra Automatyki, Akademia Górniczo-Hutnicza al. Mickiewicza 30,30-059 Kraków

Bibliografia

• [1] Hartson H.R., Human-computer interaction: Interdisciplinary roots and trends, The Journal of Systems and Software 1998,43, 103-118.
• [2] Kirenko J., Niektóre uwarunkowania psychospołecznego funkcjonowania osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1995.
• [3] Lowney G., The Microsoft Windows Guidelines for Accessible Software Design, Microsoft Developer Network Library, Visual Studio 6.0 release, 1998 Microsoft Corporation.
• [4] Lupton D., Seymour W., Technology, selfhood and physical disability, Social Science and Medicine 2000, 50, 1851-1862.
• [5] Przybyło J., Jabłoński M., Wołoszyn P., Wizyjny interfejs człowiek-komputer przeznaczony dla użytkowników niepełnosprawnych. Mat. Sem. Przetwarzanie i analiza w systemach wizji i sterowania, Słok k. Bełchatowa 2003.
• [6] Shneiderman B., The next generation of graphical user interfaces: information visualization and better window management, Displays 1997, 17, 125-129.
• [7] VisualMouse. W: MouseVision, Inc., http://www.mousevision.com/assistivetech.html.
• [8] Wołoszyn P., Przybyło J., Jabłoński M., Analiza przydatności metod komunikacji z komputerem w tworzeniu interfejsu dla osób niepełnosprawnych, Mat. Sem. Przetwarzanie i analiza w systemach wizji i sterowania, Słok k. Bełchatowa 2003.