Antykorozyjne i antyścierne warstwy węglikowe typu TiC+(Ni-Mo) wytwarzane metoda próżniowa na stalach narzędziowych do pracy na zimno

• Autorzy: Kasprzycka E.

Warianty tytułu

EN

Corrosion-resistant and wear- resistant TiC+(Ni-Mo) type carbide layers produced by vacuum method on cold-work tool steel

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dyfuzyjnych warstw węglikowych wytwarzanych w procesie tytanowania próżniowego na powierzchni stali narzędziowej do pracy na zimno. Zaproponowano nowy technologiczny proces łączący tytanowania próżniowe z elektrolitycznym osadzaniem stopu Ni-Mo dla zwiększenia odporności korozyjnej warstw węglikowych. W rezultacie otrzymano kompozytowe warstwy węglikowe typu TiC + (Ni-Mo) na powierzchni stali narzędziowej. Przedmiot badań stanowiły mikrostruktura warstw, ich odporność korozyjna oraz odporność na zużycie przez tarcie. Stwierdzono, że odporność na zużycie przez tarcie warstw kompozytowych typu TiC + (Ni-Mo) wytwarzanych w procesie tytanowania próżniowego na stali pokrytej stopem Ni-Mo, jest równie dobra, jak warstw węglikowych typu TiC, wytwarzanych bez wstępnego osadzania powłoki elektrolitycznej, natomiast ich odporność korozyjna w roztworze 0,1 M H2SO4 jest kilkakrotnie większa.

EN

Diffusion carbide layers produced on cold-work tool steel surface by means of vacuum titanizing process have been studied. The new technological process combining vacuum titanizing process with an electrolytic deposition of Ni-Mo alloy has been proposed to increase the corrosion resistance of carbide layers. As a result, composite carbide layers of TiC + (Ni-Mo) type have been obtained on the tool steel surface. The investigation object was to determine the microstructure of TiC + (Ni-Mo) composite layers, their corrosion resistance and tribological properties. It has been proved, that wear resistance by friction of TiC + (Ni-Mo) type composite layers, produced by vacuum titanizing process of tool steels covered with Ni-Mo electrolytic coating, is as good as TiC type carbide layers produced on steel surface without any electrolytic coating, but their corrosion resistance in 0.1 M H2SO4 solution is several times higher.

Słowa kluczowe

PL

tytanowanie próżniowe; węglikowa warstwa; właściwości trybologiczne; odporność korozyjna

EN

vacuum titanizing; carbide layer; tribological properties; corrosion resistance

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mechaniki Precyzyjnej
• Czasopismo: Inżynieria Powierzchni
• Rocznik: 2006
• Tom: nr 2
• Strony: 35--39
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., 4 rys., 2 tab.

Twórcy

autor

Kasprzycka E.

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

Bibliografia

• [1] Rudolph G., Schlamp G.: Der Eisengehalt von TiC-Schichten auf Stahl. Metalloberflache, vol. 24, nr 4, 1970, s. 130 - 132.
• [2] Ebersbach G., Mey E.: Thermodynamik und Kinetik der Bildung und des Wachstums von Titankarbidschichten auf metallischen Substraten. Die Technik, t. 31, 1976, s. 467 - 470.
• [3] Młynarczak A.: Rola węgla zawartego w stali w procesie wytwarzania na jej powierzchni tytanowanej warstwy dyfuzyjnej metodą proszkową. Metaloznawstwo i Obróbka Cieplna, nr 34, 1978, s. 29 - 36.
• [4] Tacikowski J., Lampe J., Sułkowski I.: Budowa złożonych warstw węglików chromu i tytanu na stali wysokowęglowej. Metaloznawstwo i Obróbka Cieplna, nr 46, 1980, s. 2- 5.
• [5] Michalski J.: Tworzenie się warstw powierzchniowych azotku i węglika tytanu w procesach krystalizacji z fazy gazowej w atmosferach chlorkowych. Wyd. IMP, Warszawa 2001.
• [6] Huang J., Xiao J., Ouyang J., Zou G., Yuan S.: A study on the powder titanization. Heat Treatment of Metals (China), vol. 2, 1991, s. 3-7.
• [7] Takemoto Y., Hida M., Sakakibara A., Nishida N.: Ductility improvement of Ti-Mo alloy due to titanizing. Journal of the Japan Institute of Metals, vol. 56, nr 5, 1992, s. 524-530.
• [8] Kinkel S., Angelopoulos G. N., Dahl W.: Formation of TiC coatings on steels by a fluidized bed chemical vapour deposition process. Surface and Coatinqs Technoloqv, vol. 64, 1994, s. 119 -124.
• [9] Kashaba M. I., Aly I. H., Ali W. Y.: Wear resistant coatings by siliconizing and titanizing of steel. Metall, vol. 49, nr 6, 1995, s. 430 - 432.
• [10] Wang J., Gao G.: Powder titanizing of steel under low vacuum. Heat Treatment of Metals (China), vol. 1, 1997, s. 42-44.
• [11] Wendler B.: Wykorzystanie reakcyjnej odrdzeniowej dyfuzji węgla w procesach uszlachetniania powierzchni. Wyd. Politechniki Łódzkiej, Łódź 2001.
• [12] Kasprzycka E.: Antykorozyjne warstwy dyfuzyjne wytwarzane z par metali (Cr, Ti) przy obniżonym ciśnieniu. Wyd. IMP, Warszawa 2002.
• [13] Kasprzycka E., Tacikowski J., Wierzchoń T.: Sposób dyfuzyjnego tytanowania powierzchni wyrobów ze stopów żelaza. Patent RP nr 169 291, Warszawa 1996.
• [14] Królikowski A., Kasprzycka E.: Corrosion properties of composite titanized coatings. Physico-Chemical Mechanics of Materials (Ukraine), 2000, vol. 1, 272276.
• [15] Kasprzycka E., Królikowski A.: Inżynieria Materiałowa, 1999, nr 5, s. 267.
• [16] Królikowski A., Kasprzycka E.: Proceedings of the XXIII Seminar on Marine Corrosion, Jurata, 1999, s. 171.
• [17] Kasprzycka E., Królikowski A.: Inżynieria Materiałowa 2000, nr 6, s. 315.
• [18] Burakowski T., Wierzchoń T.: Surface Engineering of Metals, Principles, Equipment, and Technologies. CRC Press Boca Raton, London, New York, Washington D. C. 1999
• [19] Wierzchoń T., Bieliński P., Sikorski K.: Formation and properties of multicomponent and composite borided layers on steel. Surface and Coatings Technology, vol. 73, 1995, s. 121-124
• [20] Kasprzycka E., Senatorski J.: Dyfuzyjne warstwy węglików tytanu wytwarzane na powierzchni stali w procesie tytanowania próżniowego. Inżynieria Materiałowa nr 5 (147) 2005, s. 688-690.
• [21] Senatorski J.: Podnoszenie tribologicznych właściwości materiałów przez obróbkę cieplną i powierzchniową. Wyd. IMP, seria "Monografie IMP", Warszawa 2003.
• [22] PN-83/H-04302 Próba tarcia w układzie: 3 wałeczki-stożek, Warszawa 1983.