Specjacja fizyczna analitów z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w środowisku wodnym

Gdaniec, M.; Wolska, L.; Namieśnik, J.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Specjacja fizyczna analitów z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w środowisku wodnym

Autorzy

Gdaniec M. , Wolska L. , Namieśnik J.

Identyfikatory

Warianty tytułu

Physical speciation of polycyclic organic hydrocarbons in water environment

Języki publikacji

Abstrakty

Jednym z podstawowych celów badań jakości środowiska jest zrozumienie wpływu związków pochodzenia antropogennego, takich jak zanieczyszczenia organiczne, na ekosystemy w celu zmniejszania bądź zapobiegania ich niekorzystnym oddziaływaniom. Ze względu na różnice we właściwościach fizykochemicznych związki organiczne mają tendencję do oddziaływania w różnym stopniu z materią zawieszoną, osadami i organizmami żywymi, co wpływa na ich transport w środowisku i ekotoksyczność. Informacje takie można uzyskać w wyniku przeprowadzenia badań z zakresu fizycznej analityki specjacyjnej. Opisano zagadnienia dotyczące specjacji fizycznej wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w środowisku walnym Przedstawiono podstawowe zagadnienia związane z losami środowiskowymi tych związków oraz z ich fizyczną analityką specjacyjną.

One of the fundamental purposes of studying the quality of the environment is an understanding of the influence of anthropogenic compounds, such as organic pollution, on the ecosystem, with the aim of decreasing, or rather preventing, their unfavorable influence. In regards to the difference in their physio-chemical properties, organic compounds have a tendency to have, in varying degrees, an effect on suspended matter, sediment and living organisms, which influence their transport in the environment and their exotoxicity. Such information can be used in the results of studies carried out in the field of physical speciation analysis. On the basis of literature, issues relating to the physical speciation of polycyclic aromatic hydrocarbons in the aquatic environment are described. Presented are the basic problems related to the environmental fate of these compounds as well as with their physical speciation analysis.

Słowa kluczowe

wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne specjacja fizyczna wody powierzchniowe

polycyclic aromatic hydrocarbons physical speciation surface waters

Wydawca

Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej

Czasopismo

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

Rocznik

2005

Tom

Vol. 12, nr s4

Strony

455--478

Opis fizyczny

Bibliogr. 99 poz., 3 rys., 7 tab.

Twórcy

autor

Gdaniec M.

chemanal@pg.gda.pl

Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska, ul. G. Narutowicza 11/12, 80-952 Gdańsk, Tel.: 058 347 26 94

autor

Wolska L.

chemanal@pg.gda.pl

Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska, ul. G. Narutowicza 11/12, 80-952 Gdańsk, Tel.: 058 347 26 94

autor

Namieśnik J.

chemanal@pg.gda.pl

Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska, ul. G. Narutowicza 11/12, 80-952 Gdańsk, Tel.: 058 347 26 94

Bibliografia

[1] Countway R.E., Dickhut M.R. i Canuel A.E.: Organic Geochem., 2003, 34, 209-224.
[2] DoongR. i Lin Y.: Water Res., 2004, 38, 1733-1744.
[3] Zhou J.L. i Maskaoui K.: Environ. Pollut, 2003, 121, 269-28.
[4] Lizhong Z., Baoliang C., Jing W. i Hongxin S.: Chemosphere, 2004, 56, 1085-1095.
[5] Manoli E. i Samara C.: Trends Anal. Chem., 1999,18, 417-428.
[6] Baoliang C., Xiaodong X., Lizhong Z., Jing W., Yanzheng G., Kun Y., Xueyou S. i Baofeng L.: Water Res., 2004,38, 3558-3568.
[7] Blanchard M., Teil N.J., Ollivon D., Legenti L. i Chevreuil M.: Environ. Res., 2004, 95, 84-197.
[8] HattumB., Curto Pons J.M. i Cid Montanes J.F.: Arch. Environ. Contam. Toxicol., 1998, 35, 257-267.
[9] Nemr A.E. i Abd-Allah A.M.A.: Chemosphere, 2003, 52, 1711-1716.
[10] Bjorklund E., Nilsson T., B0wadt S., Pilorz K., Mathiasson L. i Hawthome S.B.: J. Biochem. Biophys. Methods, 2000,43, 295-311.
[11] Ghosh U., Zimmerman J.R., Immerman i Luthy R.G.: Environ. Sci. Technol., 2003, 37, 2209-2217.
[12] Arzayus K.M., Dickhut R.M. i Canuel E.A.: Environ. Sci. Technol., 2001, 35, 2178-2183.
[13] Cornelissen G., Zuailen H. i Noort P.C.M.: Chemosphere, 1999, 38, 2369-2380.
[14] Jun Z., Lizhe C., Dongxing Y. i Meng C.: Mar. Pollut. Buli., 2004, 49, 479-486.
[15] Manoli E., Samara C., Konstantinou I. i Albanis T.: Chemosphere, 2000, 41,1845-1855.
[16] Heemken O.P., Stachel B., Theobald N. i Wenclawiak B.W.: Arch. Environ. Contam. Toxicol., 2000,38, 11-31.
[17] McCredy S., Slee D.J., Birch G.F. i Taylor S.E.: Mar. Pollut. Buli., 2000,40,999-1006.
[18] www.iupac.org
[19] Kot A. i Namieśnik J.. Trends Anal. Chem., 2000,19, 69-79.
[20] Namieśnik J.: Poi. 1. Environ. Stud., 2001,10, 127-140.
[21] Namieśnik J. i Górecki T.: Poi. 3. Environ. Stud., 2001,10, 77-84.
[22] Readman J.W., MantouraR.F.C. i Rhead M.M.: Fresenius J. Anal. Chem., 1984,319,126-131.
[23] Li N. i Lee H.K.: Anal. Chem., 2001,73, 5201-5206.
[24] Stangroom S.J., Lester J.N. i Collins C.D.: Environ. Technol., 2000, 21, 845-863.
[25] King A.J., Readman J.W. i Zhou J.L.: Mar. Pollut. Buli., 2004, 48, 229-239.
[26] Nguyen T.H., Goss K.U. i Bali W.P.: Environ. Sci. Technol., 2005, 39(4), 913-924.
[27] FladungN.C.: J. Chromatogr. A. 1995, 692, 21-26.
[28] Wolska L., Galer K., Górecki T. i Namieśnik J.: Talanta, 1999, 50, 985-991.
[29] Maguire J.R., Comba M.E. i Cannon C.M.: Water Qual. Res. J. Canada, 2002, 37, 587-598.
[30] Holbrook R.D., Love N.G. i Novak J.T.: Environ. Sci. Technol., 2004, 38, 4987-4994.
[31] Valsaraj K..T. i Sojitral.: Colloids Surf. A, 1997,121, 125-133.
[32] Goldberg E.D., Baker M. i Fox D.L.: J. Mar, Res., 1952, 11, 197-203.
[33] Kirso U., Paalme L., Voll N., Irha N. i Urbas E.-. Aąuatic Ecosystem Health and Management, 2001, 4, 151-163.
[34] Zerbe J., Baralkiewicz D., Gramowska H. i Żminkowska J.: Chem. Anal. (Warsaw), 1984, 29, 455-461.
[35] http://www.ar.wroc.pl/--weber/humic-pl.htm
[36] http://www.thekrib.com/Chemistry/humic.html
[37] Namieśnik J., Chrzanowski W. i Żmijewska P. (red.): Nowe horyzonty i wyzwania w analityce i monitoringu środowiskowym. CEEAM, Gdańsk 2003.
[38] James I.D.: Envrron. Modeli. Software, 2002. 17, 363-385.
[39] Booij K., Hoedemaker J.R. i Bakker J.F.: Erwiron. Sci. Technol., 2003, 37, 4213-4220.
[40] Yuan-Hui Z. i Pei-Zhen L.: Sci. Total Environ., 1996, 177, 1-7.
[41] Hilscherowa K., Ansorgova A. i Holoubek J.-. Toxicol. Environ. Chem., 2001, 80, 95-103.
[42] Morrison H.A, Whitlle M.D. i Haffnerc D.G: Environ. Toxicol. Chem., 2001, 21, 683-692.
[43] www.sfei.org/rmp
[44] Baumard P., Budzinski H., Michon Q., Garrigues P., BurgeotT. i Bellocq J.: Estuar. Coast. Shelf Sci., 1998,47,77-90.
[45] Mcleod P.B., Heuvel-Greve M.J., Allen-King R.M., Luoma S.G. i Luthy R.G.: Environ. Sci. Technol., 2004, 38, 4549-4556.
[46] Schneider A.R., Eadie B.J. i Baker J.E.: Envivon. Sci. Technol., 2002, 36, 1181-1190.
[47] Brown J.N. i Peake B.M.: Anal. Chim. Acta, 2003, 486, 159-169.
[48] Backhus D.A., Ryan J.N., Groher D.M., McFarlane J.K. i Gschwend P.M.: Ground Water, 1993, 31, 466-479.
[49] Gustafsson O., Nilsson N. i Bucheli T.D.: Environ. Sci. Technol., 2001, 35,4001-4006.
[50] Kopinke F.D., Georgi A. i Mackenzie K.: Environ. Sci. Technol., 2001, 35, 2536-2542.
[51] Leboeuf E.J. i Weber W.J.: Environ. Sci. Technol., 1997, 31, 1697-1702.
[52] Cornelissen G. i Gustafsson O.: Environ. Sci. Technol., 2004, 38, 148-155.
[53] Ahrens M. J.i Depree C.Y.: Mar. Pollut. Buli.. 2004, 48, 341-350.
[54] Accardi- Dey A. i Gschwend P.W.: Environ. Sci. Technol., 2002, 36, 21-29.
[55] Bowman J.C., Zhou J.L. i Readman J.W.: J. Environ. Monit., 2002, 4,761-766.
[56] Cornelissen G. i Gustafsson O.: Environ. Sci. Technol., 2005.39,764-769.
[57] Jonker M.O. i Koelmans A.A.: Environ. Sci. Technol., 2002,36,3725-3734.
[58] Reevesa W.R., McDonald T.J., Cizmas L. i Donnelly K.C.: Sci. Total Environ., 2004,332,183-192.
[59] Zhou J.L., Fileman T.W., Evans S., Donkin P., Readman J.W., Mantoura R.F.C. i Rowland S.: Sci. Total Envrron., 1999,243/244,305-321.
[60] Cornelissen G., Elmquist M„ Groth 1. i Gustafsson O.: Environ. Sci. Technol., 2004, 38, 3574-3580.
[61] Lohmann R., Macfrlane J.K. i Gschwend P.M.: Environ. Sci. Technol., 2005,39,141-148.
[62] Shor L.M., Rockne K.J., Taghon G.L., Young L.Y. i Kosson D.S.: Environ. Sci. Technol., 2003, 37, 1535-1544.
[63] Namieśnik J., Jamrógiewicz Z., Pilarczyk M. i Torres L.: Przygotowanie próbek środowiskowych do analizy. WNT, Warszawa 2000.
[64] Hulanicki A.: Współczesna chemia analityczna. Wybrane zagadnienia. WN PWN, Warszawa 2001.
[65] Namieśnik J., Łukasiak J. i Jamrógiewicz Z.: Pobieranie próbek środowiskowych do analizy. WN PWN, Warszawa 1995.
[66] Zawadzka H., Zerbe J. i Barałkiewicz D.: Chem. Anal. (Warsaw), 1980, 25, 469-481.
[67] Lang V.: J. Chromatogr. A, 1992, 595, 1-43.
[68] Law R.J. i Biscaya J.L.: Mar. Pollut. Bull, 1994, 29, 235-24.
[69] Namieśnik J., Zygmunt B., Biziuk M., Wiergowski M. i Torres L.: Pol. J. Enviroti. Stud., 1996, 5, 5-25.
[70] Dąbrowski Ł., Biziuk M. i Gaca J.: Ekol. Techn., 1996, 5/6, 49-55.
[71] Siepak J. (red): Fizyczno-chemiczna analiza wód i gruntów. Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 1992.
[72] Simpson C.D., Cullen W.R., Quinlan K.B. i Reimer K.J.: Chemosphere, 1995, 31, 4143-4155.
[73] McMillin D.J. i Mens J.C.: J. Chromatogr. A, 1996, 754, 169-185.
[74] Woodhes R.J., Law R.L. i Matthiessen P.: Mar. Poi. Buli., 1999, 38, 773-790.
[75] Salbu B., Steinnes E. (red.): Tracę elements in natural waters. CRC, Boca Raton-Ann Arbos-London--Tokyo, 1995.
[76] AhelM., Erans K.M., Filcman D.W. i Mantoura R.F.C.: Anal. Chim. Acta, 1992, 268, 195-204.
[77] Van North P.C.M. i Wondergem E., Anal. Chim. Acta, 1985, 172, 335-340.
[78] Masque N., Marce R.M. i Borrul F.: J. Chromatogr. A, 1998, 803, 147-155.
[79] Meyers R.A. (red.): Encyclopedia of Analytical Chemistry. John Wiley and Sons, New York 2001.
[80] Lee S., Park H.J., Lee S.K., Yang S.G. i Eum Ch.R: Buli. Korean Chem. Soc., 2001, 22, 616-622.
[81] Lead J.R.; Davison W.; Hamilton-Taylor J. i Buffle J.: Aquatic Geochemistry, 1997, 3, 213-232.
[82] Namieśnik J. i Jamrógowicz Z.: Fizykochemiczne metody kontroli zanieczyszczeń środowiska. WNT, Warszawa 1998.
[83] Clement R.E. i Yang P.W.: Environmental Analysis, Anal. Chem., 2001, 73, 2761-2790.
[84] Rawa-Adkonis M., Wolska L. i Namieśnik J.: Crit. Rev. Anal. Chem., 2003, 33, 199-248.
[85] Garcia-Falcón M.S., Perez-Lamela C. i Simal-Gandara J.: Anal. Chim. Acta, 2004, 508, 177-183.
[86] Blanco E.V., Mahfa P.L., Lorenzo S.M., Rodriguez D.P. i Fernandez E.F.: Fresenius J. Anal. Chem., 2000, 366, 283-288.
[87] Dean J.R.: Trends in Analytical Chemistry, 2000, 19, 553-564.
[88] Gfrerer M., Serschen M. i Lankmayr E.: J. Biochem. Biophys. Methods, 2002, 53, 203-216.
[89] Friedrich C. i Kleibohmer W.: J. Chromatogr. A„ 1997, 777, 289-294.
[90] Budzinski H., Letellier M., Thompson S., LeMenach K. i Garrigue P.: Fresenius J. Anal. Chem., 2000, 367,165-171.
[91] Budzinski H., Letellier M., Garrigues P. i Le Menach K.: J. Chromatogr. A., 1999, 837, 187-200.
[92] Bjoerklund E. i Nilsson T.: Trends in Analytical Chemistry, 2000, 19, 434-445.
[93] Kima J.H., Moon J.K., Li Q.X. i Choc J.Y.: Anal. Chim. Acta., 2003, 498, 55-60.
[94] Dąbrowski Ł., Giergielewicz-Mozajska H., Biziuk M., Gacą J. i Namieśnik J.: J. Chromatogr. A., 2002, 957, 59-67.
[95] Namieśnik J., Zygmunt B., Biziuk M., Wiergowski M. i Torres L.: Pol. J. Environ. Stud., 1996, 5, 5-25.
[96] Noordkamp E.R., Grotenhuis J.T.C. i Rulkens W.H.: Chemosphere, 1997, 35, 1907-1917.
[97] Mitra S., Dellapenna T.M. i Dickhut R.M.: Estuarine, Coastal and Shelf Sci., 1999,49,311-326.
[98] Fuoco R., Colombini M.P. i Ceccarini A.: Mikrochim. Acta, 1996, 123, 175-183.
[99] Majors R.E.: LC-GC Int., 1996, 9, 638-645.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BPG4-0010-0078