CR-39 ssntd study of phosphate concretions of the Góry Bardzkie mountains (Sudetes)

• Autorzy: Firlit G. , Solecki M.

Warianty tytułu

PL

Badanie konkrecji fosforydowych z Gór Bardzkich (Sudety) za pomocą klisz jądrowych CR-39

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Gamma-spectrometric mapping of the area with phosphate nodules occurrences of the Góry Bardzkie Mts have been performed. Maximum uranium concentration reached 22.1 ppm what is 5.4 standard deviations higher than the average background of the area (so-called standardized values). Potassium and thorium concentrations were definitely more uniform with standardized maximum values being 2.6 and 3.5, respectively. After calculation of terrestrial gamma dose emitted by 40K and uranium and thorium series radionuclides the maximum value was found to be as high as 175 nGy/h. CR-39 SSNTD study of uranium distribution within phosphate nodules bas been performed. Primary early-diagenetic lithological differentiation resulting in different organic matter and phosphate content of lower and upper part of the nodule bas been observed within petrographic thin section of the sample. Moreover, two generations of shear and tension veins bas been found. Spatial distribution of tracks combined with microscopic analysis of petrographic thin section indicates multistage history of diagenetic remobilizatrion of organic matter and uranium from the primary uranium enriched phosphate and organic matter layer.

PL

Przeprowadzone radiometryczne kartowanie obszaru występowania konkrecji fosforytowych z utworów sylurskich Gór Bardzkich za pomocą gamma-spektrometru GR-320 pozwoliło stwierdzić znaczące anomalie radiacyjne sięgające 175 nGy/h w miejscach, gdzie fosforytonośne utwory odsłaniają się na powierzchni. Badania pobranych próbek konkrecji za pomocą detektorów CR-39 SSNTD i mikroskopowej analizy szlifów petrograficznych pozwoliły stwierdzić pierwotne zróżnicowanie zawartości materii organicznej i fosforanów (te ostanie potwierdzone profilowaniem EDS w poprzek widocznych warstw). Zaobserwowano dwie generacje ścięciowych i tensyjnych żyłek. Przestrzenny rozkład śladów promieniowania alfa zarejestrowanych na kliszach CR-39 wskazuje, że istniejące pierwotne zróżnicowanie zawartości uranu zostało zmodyfikowane w trakcie formowania się pierwszej generacji żyłek - stref ścinania.

Słowa kluczowe

EN

uranium; CR-39; tracks detectors; phosphate nodules; Sudetes

PL

uran; CR-39; detektory śladowe; konkrecje fosforytowe; Sudety

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 12, nr 11
• Strony: 1201--1211
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., 8 rys., 2 tab.

Twórcy

autor

Firlit G.

• Department of Economic Geology, Institute of Geological Sciences, University of Wrocław, pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław, tel. [phone]

autor

Solecki M.

• Department of Economic Geology, Institute of Geological Sciences, University of Wrocław, pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław, tel. [phone]

• Department of Economic Geology, Institute of Geological Sciences, University of Wrocław, pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław, tel. [phone],

Bibliografia

• [1] Azouazia M., Ouahidia Y., Fakhia S., Andresb Y., Abbeb Ch. J. and Benmansourc M.: Natural radioactivity in phosphates, phosphogypsum and natural waters in Morocco. J. Environ. Radioact. 2001, 54, 231-242.
• [2] Bolivar P. J., Garcia-Tenoriob R. and Garcia-Leon M.: Enhancement of natural radioactivity in soils and salt-marshes surrounding a non-nuclear industrial complex. Sci. Total Environ. 1995, 173/174, 125-136.
• [3] Burnett C.W., Schultz K.M., Hull D.C.: Radionuclide Flow during the Conversion of Phosphogypsum to Ammonium Sulfate. J. Environ. Radioact., 1996, 32(1-2), 33-51.
• [4] Al-Masri S.M., Amin Y., Ibrahim S. and Al-Bich F.: Distribution ofsome tracę metals in Syrian phosphogypsum. Appl. Geochem. 2004, 19, 747-753.
• [5] Curie L: Sur la possibilite d'activite des roches par l'observation des trajectoires des rayons a dans 1'emulsion photographiąue. J. Phys. Radium 1946, 7, 313.
• [6] Pieńkowski S., Rygierowa D., Szwacka C.J., Twarowska B. and Zmyslowska S.: Modę of distribution of radioactive matter in polish rocks. [in Polish], Arch. Mineralog., 1956, XIX(1), 5-8.
• [7] Szwacka C.J.: Analysis of radioactivity of granite from the Karkonosze Mts., Lower Silesia, Poland [in Polish]. Arch. Mineralog., 1956, XIX(1), 9-16.
• [8] Houstoun S.M. and Jefferies N.L.: CR-39 a-particle autoradiographs ofsome radioaclive minerals from SW England. Nuclear Tracks: Methods, Instruments and Applications, suppl. 1981, (3), 621-625.
• [9] Chambaudet A., Barillon R., Grwet M., Fromm M., Rebetez, Klein D. and Khalil A., Applications of Nuclear tracks in Geoscience. Radiat. Measur., 1995, 25(l-4), 487-494.
• [10] Moharram B.E.M.: Determination of uranium, thorium, alpha-emitting members and effective radium contents of some ores and dose rates by CR-39 and LR-115 nuclear track detectors, Radioisotopes, 1999, 48(9), 557-566.
• [11] Azkour K., Nourreddine A., Adolff C.J. and Papę A.: a.-parlicle radioactivity from LR1I5 by two methods of analysis. Radiat. Measur., 1999, 31, 223-226.
• [12] Ochmann A.A. and Sołecki T.A.: CR-39 autoradiographic micromapping ofrock sections ofvarious alpha emitters content - calibration approach. J. Enyiron. Radioact., 2005, 79, 127-136.
• [13] Wajsprych B.: Allochtoniczne skały paleozoiczne w osadach wizeńskich Gór Bardzkich (Sudety). Roczn. Pol. Tow. Geol. 1978, 48(1), 99-127.
• [14] Malinowska L.: O występowaniu surowców w utworach gotlandu Gór Bardzkich, Przegl. Geol. 1955, (7), 338-340.
• [15] Kura-Kossowska I.: Ocena wartości przemysłowej staropaleozoicznych fosforytów w Górach-Bardzkich. Arch. Inst. Geolog. Oddz. we Wrocławiu, 1966.
• [16] Borucki J.: Uran w fosforytach polskich. Inst. Geol. Prace 1962, XXX, 239-285.
• [17] Wyżga B.: Sedymentacja dolnego paleozoiku Gór Bardzkich, Geol. Sud., 1987, 22, 119-145.
• [18] Chorowska M.: Utwory syluru i dewonu w południowej części struktury bardzkiej (Sudety). Kwart. Geol., 1990, 34(3), 411-432.
• [19] Ochmann A. and Sołecki A.: Antropogeniczne zmiany mocy dawki promieniowania gamma w rejonie pouranowych instalacji przeróbczych w Kowarach. Przegl. Geol. 1999, 47(8), 764—770.
• [20] Strzelecki R., Wołkowicz S., Szewczyk J. and Lewandowski P.: Mapy Radioekologiczne Polski, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 1993.
• [21] Jagielak J., Biemacka M., Henschke J., Sosińska A., Baranowski M. and Jankowski R.: Radiologiczny Atlas Polski. CLOR, PAA, Warszawa 1992.