Powłoki przeciwzużyciowe na narzędziach skrawających

• Autorzy: Mania R. , Dąbrowski M. , Rutkowska A.

Warianty tytułu

EN

Wear-resistant coatings for cutting tools

• Konferencja: Seminarium Instytutu Mechaniki Precyzyjnej. Wytwarzanie metodami PVD nowoczesnych powłok antykorozyjnych, antyzużyciowych i dekoracyjnych (21.06.2005 ; Poznań, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Materiały, charakteryzujące się wysoką twardością, takie jak azotek tytanu, azotek chromu czy azotek tytanowo-aluminiowy, służą jako twarde powłoki użytkowe na narzędziach skrawających. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań powłok dwuwarstwowych: (TiAl)N/TiN i Cr1+xN/TiN nanoszonych zarówno na narzędzia ze stali szybkotnącej, jak i z węglików spiekanych (WC). Powłoki byty nanoszone metodą Cathodic Arc Deposition przy wykorzystaniu stanowiska PUSK-83. Przy nanoszeniu powłok (TiAl)N korzystano ze specjalnej katody wykonanej z gęstego spieku związku między metalicznego TiAl otrzymanego metodą SHS (Selfpropagation High-temperature Synthesis). Przedstawiono wyniki badań składu Jazowego i chemicznego oraz obserwacje morfologii nanoszonych powłok. Wykonano badania wybranych właściwości mechanicznych w tym odporności na zużycie przez tarcie. Przedstawiono informacje o wynikach badań eksploatacyjnych wybranych narzędzi.

EN

Hard materials, like titanium nitride, chromium nitride or titanium-aluminum nitride are used as hard coatings for cutting tools. The paper presents some investigation results of two-layered coatings, (TiAl)N/TiN and Cr1+xN/TiN deposited on tools made of high-speed steel and of sintered carbides (WC). The coatings were applied by the Cathodic Arc Deposition method using the PUSK-83 stand. Deposition of (TiAl)N layers were made by means of special cathode prepared with dense sintered intermetallic compound TiAl obtaineg by SHS method (Self-Propagating High Temperature Synthesis). The results of phase and chemical analysis as well as the morphological observations of obtained layers are presented. Selected mechanical properties, e.g. abrasion resistance, were tested. Preliminary evaluation of the operational properties was presented.

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mechaniki Precyzyjnej
• Czasopismo: Inżynieria Powierzchni
• Rocznik: 2005
• Tom: Nr 2
• Strony: 25--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., 7 rys.

Twórcy

autor

Mania R.

autor

Dąbrowski M.

autor

Rutkowska A.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• [1] Mania R., Markowski J., Prajzner A., Wsołek M.: Otrzymywanie warstw azotku tytanu metodą BARE. „Inż. Materiałowa", XI [6] (1990), s. 135-139.
• [2] Barbaszewski T., Dąbrowski M., Drwięga M., Gawlik J.: Implantation profiles of nitrogen and titanium in a Iow energy bombarded high speed tool steel. "Phys. Stat. Soi.", (a) 112 (1989), s. 347-354.
• [3] Mania R., Wsołek M., Koziński S.: Związek międzymetaliczny TiAl jako materiał powłokotwórczy w metodzie BARE. „Elektronika", 36 (1995), s. 22-23.
• [4] Mania R., Wsotek M., Koziński S„ Dąbrowski M., Zdunek K.: Warstwy TiAl i TiAlN otrzymywane ze związku międzymetalicznego. Mat. Konf.: "Modern Plasma Surface Technology", Wyd. WSI Koszalin, 1996,5.141-156.
• [5] Barbaszewski T., Dąbrowski M., Gawlik J.: The physical and mechanical properties of multicomponent PVD layers and their application in industry". METAL BEHAVlOUR & SURFACE ENGINEERING, IITT - International, Gournay-Sur-Marne, 1989.
• [6] Mania R., Koziński S.,Wsotek M.: Związki międzymetaliczne otrzymywane metodą SHS. Materiały l Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej nt. "Nowoczesne Technologie w Inżynierii Powierzchni", Spa¬ła - Łódź, wyd. Pol. Łódzka, 1994, s. 443-446.
• [7] Godlewska E., Koziński S., Mania R., Wsołek M.: Manufacturing of intermetallic materials in Ti - Al and Fe - Al systems by SHS. "Inżynieria Materiałowa", XIX (1998), s. 929-932.
• [8] Burakowski T., Wierzchoń T.: Inżynieria powierzchni metali. WNT, Warszawa 1995.
• [9] Techničeskaja Dokumentacija PUSK-83. WEO Licenzintorg, Moskwa 1985.
• [10] Dąbrowski M., Mania R., Rutkowska A.: Wieloskładnikowe warstwy azotkowe nanoszone technika łukową na stal szybkotnącą. „Ceramics", 66 [2] (2001), s. 935-940.