Accumulation of Heavy Metals and Physico-Chemical Properties of Urbanozems from Bydgoszcz Agglomeration

• Autorzy: Dąbkowska-Naskręt H. , Różański S.

Warianty tytułu

PL

Akumulacja metali ciężkich oraz właściwości fizykochemiczne gleb urbanoziemnych miasta Bydgoszczy

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The study of physico-chemical properties and contents of heavy metals (total and DTPA extractable) in soils of Bydgoszcz agglomeration was undertaken. It was stated that soils have sandy texture, which indicates high vulnerability to degradation and contamination. The total contents of heavy metal ranged: from 21.49 to 1876.0 lIg Hg. kg-I, from 19,7 to 66,58 mg Pb. kg-I, from 0,05 to 2,9 mg Cd. kg-I, from 20,02 to 896,25 Zn mg . kg-I and from 2,05 to 24,2 mg Cu . kg-I. DTP A extractable forms of metals were above the level typical for non contaminated soils. The results of the investigation indicate that soils from Bydgoszcz agglomeration ale strongly inf1uenced by anthropogenic factors.

PL

Podjęto badania właściwości fizykochemicznych oraz zawartości metali ciężkich: rtęci, ołowiu, kadmu, cynku i miedzi w glebach obszaru miasta Bydgoszczy, szczególnie narażonych na emisje i zanieczyszczenie antropogeniczne. Próbki glebowe pobrano w bezpośrednim sąsiedztwie Zakładów Chemicznych "Zachem", elektrociepłowni miejskiej ECl, zakładów Unilever Polska S.A. oraz z obszaru śródmiejskiego parku im. W. Witosa. Celem oceny zróżnicowania i określenia zakresu zmian składu i właściwości gleb, próbki pobrano z głębokości od O do 30 cm, co 5 cm. Przeprowadzono badania odczynu gleb, uziarnienia, zawartości materii organicznej oraz zawartości całkowitych metali ciężkich i ich form przyswajalnych dla roślin. Zawartości rtęci oznaczono bezpośrednio w próbkach stałych metodą spektrometryczną, a zawartości całkowite ołowiu, kadmu, cynku i miedzi metodą ASA po mineralizacji gleby w aqua regia. Formy fitoprzyswajalne metali oznaczono po ekstrakcji roztworem DTPA. Gleby charakteryzowały się uziarnieniem piasków i zaliczone zostały do gleb szczególnie podatnych na degradację i zanieczyszczenie. Odczyn gleb wahał się w zakresie 6,64-8,20 pH (kwasowość czynna) i 6,48-8,08 pH (kwasowość wymienna). Zawartość węgla organicznego była zróżnicowana i wahała się w przedziale od 4.0 do 84,3 g . kg-I gleby. Stwierdzono, że zawartość całkowita rtęci była w zakresie 21,49-1876,00 lig . kg-I, kadmu 0,35-2,90 mg. kg-I, cynku 20,02-896,25 mg. kg-I, miedzi 2,05-24,20 mg. kg-I, ołowiu 19,70-84,71 mg. kg-I gleby. Zawartość form przyswajalnych metali była również znacznie wyższa aniżeli w glebach nie zanieczyszczonych. Stwierdzono, że zarówno zawartość metali ciężkich, jak też właściwości gleb świadczą o przeważającym wpływie ingerencji człowieka w sposób bezpośredni (przekopy, obecność odpadów, gruzu oraz materiałów budowlanych) oraz pośredni (opad pyłów, zanieczyszczone wody opadowe) na gleby badanego obszaru miasta Bydgoszczy.

Słowa kluczowe

EN

heavy metals; accumulation; urbanozems

PL

metale ciężkie; akumulacja; gleby urbanoziemne

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2002
• Tom: Vol. 9, nr 11
• Strony: 1313--1318
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., tab.

Twórcy

autor

Dąbkowska-Naskręt H.

• Department of Soil Science and Soil Protection, University of Technology and Agriculture, ul. Bernardyńska 6, 85-029 Bydgoszcz

autor

Różański S.

• Department of Soil Science and Soil Protection, University of Technology and Agriculture, ul. Bernardyńska 6, 85-029 Bydgoszcz

Bibliografia

• [1] Bullock P. and Gregory P.J.: Soils in the Urban Environment, Blackwell, Oxford 1991.
• [2] Chen T.B., Wong J.W.C., Zhon H.Y. and Wang M.H.: Environ. Pollut, 1997, 96, 61-68.
• [3] Dąbkowska-Naskręt H. and Różański Sz.: Zesz. Nauk ATR, Bydgoszcz 1999, 220, Rol. 44, 53-60.
• [4] Cottenie A., Verloo M., Kickens L. and Camerlynck R.: Chemical Analyses of Plants and Soil, Ghent 1982.
• [5] Lindsay W.L. and Norvell W.A.: Soil Sci. Soc. Am. J., 1978, 42, 138-428.
• [6] Kabata-Pendias A. and Pendias H.: Biogeochemistry of trace elements, PWN, Warszawa 1999.
• [7] Holmgren G.G.S., Meyer M.W., Cheney R.R. and Daniels R.E.: J. Environ. Qual. 1993, 22, 335-348.
• [8] Wallschlger D., Desai M.V.M. and Wilken R.-D.: Water, Air, Soil Pollut., 1996, 90, 507-514.
• [9] Purves D. and Mackenzie E.J.: J. Soil Sci., 1996, 20, 288-295.