Powietrze wewnętrzne - wpływ na ludzkie zdrowie i samopoczucie

• Autorzy: Partyka M , Zabiegała B. , Namieśnik J.

Warianty tytułu

EN

Indoor Air Quality - Impact on Human Health and Comfort

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rozwój cywilizacji oraz dążenie do coraz wyższego poziomu komfortu życia powoduje zwiększone zainteresowanie jakością powietrza wewnętrznego, czyli każdego rodzaju powietrza w pomieszczeniach zamkniętych, które nie podlega uregulowaniom prawnym dotyczącym powietrza na stanowiskach pracy. Jakość powietrza w pomieszczeniach użytkowych jest istotną przyczyną złego samopoczucia użytkowników danych pomieszczeń. Praca ta zawiera zestawienie najważniejszych zanieczyszczeń powietrza wewnętrznego zarówno fizycznych, chemicznych, jak i mikrobiologicznych wraz z ich potencjalnym efektem zdrowotnym.

EN

Civilization development and pursuit of increasing comfort of life leads to increased interest in indoor air quality. Low quality of air in the rooms people stay can be a significant reason of bad feelings of users. This paper presents the most important indoor pollutants (chemical, physical and microbiological). Their possible health effects are also discussed.

Słowa kluczowe

PL

jakość powietrza wewnętrznego; źródła emisji; syndrom chorych budynków; zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach

EN

indoor air quality; sources of emission; sick building syndrome; indoor air pollutants

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 10, nr 10
• Strony: 1101--1124
• Opis fizyczny: Bibliogr. 65 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Partyka M

• Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska, ul. Narutowicza 11/12, 80-952 Gdańsk

autor

Zabiegała B.

• Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska, ul. Narutowicza 11/12, 80-952 Gdańsk

autor

Namieśnik J.

• Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska, ul. Narutowicza 11/12, 80-952 Gdańsk

Bibliografia

• [1] Wesołowski J.: Ochr. Powiet. 1992, 1(147), 1-6.
• [2] lgen E., Karfich N., Levsen K., Angerer J., Schneider P., Heirich J., Wichmann H.E., Dunemann L. i Begerow J.: Atmos. Environ. 2001, 35, 1235-1252.
• [3] Righi E., Aggazzotti G., Fantuzzi G., Ciccarese V. i Predieri G.: Sci. Total Environ. 2002, 286,41-50.
• [4] Chan A.T.: Atmos. Environ. 2002, 36, 1543-1551.
• [5] Zabiegała B., Przyjazny A. i Namieśnik J.: J. Environ. Pathol. Toxicol. Oncol. 1999, 18(1), 47-59.
• [6] Przyk E., Zabiegała B. i Namieśnik J.: Chem. Inż. Ekol. 2001, 8, 917-924.
• [7] Kozdroń-Zabiegała B., Namieśnik J. i Przyjazny A.: Indoor Environ. 1995, 4, 189-203.
• [8] World Health Organization: Indoor air pollutants: exposure and health effects. EURO Reports and Studies 78, 1983, World Health Organization
• [9] Carrer P., Maroni M., Alcini D. i Cavallo D.: Sci. Total. Environ. 2001, 270, 33-42.
• [10] Deason J.P., Tsongas T.A. i Cothem C.R.: Environ. Eng. Policy 1998, 1, 37-45.
• [11] Siemiński M., Fizyka zanieczyszczeń środowiska, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1994.
• [12] Siemiński M., Środowiskowe zagrożenia zdrowia, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2001.
• [13] Pastuszka J.S., Kyaw ThaPaw U., Lis D.O., Wlazło A. i Ulfig K.: Atmos. Environ. 2000, 34, 3833-3842.
• [14] Comtois P. i Marcoux N.: Aerobiologia 1999, 15, 115-120.
• [15] http://www.ruralfamilymedicine.org
• [16] Ahlert B. i Bayas N.: Umwelt und Gesundheit 1998, 4, 118-123.
• [17] Kończalik L: X Konferencja Naukowa „Uwarunkowania środowiskowe zdrowia dzieci”, Legnica 2001, s. 17-21.
• [18] Chełchowski J.: Mikotoksyny, wytwarzające je grzyby i mikotoksykozy, Wyd. SGGW-AR Warszawa l985.
• [19] Mrlhave L., Schnaider T., Kjergaard S. K., Larsen L., Nom S. i Jrrgensen O.: Atmos. Environ. 2000, 34, 4767-4779.
• [20] Morawska L. i Zhang J.: Chemosphere 2002, 49, 1045-1058.
• [21] Szponar A. i Szponar B.: Magazyn Instalatora, 2003, 4(56), 64-65.
• [22] Sopel R. i Mincewicz G.: Wybrane pojęcia z alergologii, [w:] Kalinowski L,. Encyklopedia Badań Medycznych, Wyd. Medyczne MAKmed, Gdańsk 1996.
• [23] Kosińska I.: Grzyby w powietrzu pomieszczeń a zagrożenie zdrowotne [w:] Jędrzejewska-Ścibak T., Sowa J.: Problemy jakości powietrza wewnętrznego w Polsce ‘97, Wydawnictwa Instytutu Ogrzewnictwa i Wentylacji Politechniki Warszawskiej 1998.
• [24] Khan Z.U., Khan M.A.Y., Chandy R. i Scharma P.N.: Mycophatologia 1999, 146, 25-32.
• [25] McGrath J.J., Wong W.C., Cooley J.D. i Straus D.C.: Current Microbiology 1999, 38, 33-36.
• [26] Wilczyńska-Poźniak D. i Paszkiewicz M.: SANEPID, 2002, 4, 10-11.
• [27] Menetrez M.Y. i Foarde K.K.: Indoor Built Environ. 2002, 11, 208-213.
• [28] Egret J.: Schimmelpilze im Innenraum: Wachstumsbedinungen, gesundheitliche Gefahrdung, Bekamfpung, Umwelt, Messverfahren, Anwendungcn, Berlin, 7/8.10.1999.
• [29] Banga B.: Magazyn Instalatora, 2003, 6(58), 70-71.
• [30] http://www.epa.gov/iaq
• [31] Oparczyk G.: Problemy Ekologii 1999, 3(4), 136-139.
• [32] Wolkoff P., Schneider T., Kildesr J., Degerth R., Jaroszewski M. i Schunk H.: Sci. Total Environ. 1998, 215, 135-156.
• [33] Ross D.: Environ. Technol. 1996, 17, 147-155.
• [34] „Air Quality Guidelines for Europe”, WHO Publikations, European Series No 91, WHO, Kopenhaga 2000.
• [35] Matheiu-Nolf M.: Clinical Toxicology 2002, 40(4), 483-491.
• [36] Roadman M.J., Scudlark J.R., Meisingcr J.J. i Ullman W.J.: Atmos. Environ. 2003, 37, 2317-2325.
• [37] Helaleh M.I.H., Ngudiwaluyo S., Korenaga T. i Tanaka K.: Talanta 2002, 58, 649-659.
• [38] EPA Indoor Air Quality Implementation Plan DC:EPA/600/8-87/014, Waszyngton 1987.
• [39] Kręcisz B. i Kieć-Świerczyńska M.: Przegląd Dermatologiczny 2000, 3, 201-205.
• [40] Harrison P.T.C.: Sci. Total Environ. 2000, 249, 103-105.
• [41] Norback D., Bjdmsson E„ Janson C., Widstróm J. i Boman G.: Occup. Environ. Med. 1995, 52, 388-395.
• [42] Ott W.R. i Roberts J.W.: Świat Nauki 1998, 4, 72-78.
• [43] Chao Ch.Y.H., Tung T.C.W., Niu J.L., Pang S.W. i Lee R.Y.M.: Build. Environ. 1999, 34, 319-328.
• [44] Meininghaus R., Salthammer T. i Knóppel H.: Atmos. Environ. 1999, 33, 2395-2401.
• [45] Dong J.-Z., Glass J.N. i Moldoveanu S.C.: J. Microcolumn Separation 2000, 12(3), 142-152.
• [46] Klus H., Begutter H., Scherer G., Tricker A.R. i Adlkofer F.: Indoor Environ. 1992, 3, 348-350.
• [47] Zhong L., Goldberg M. S., Gao Y. T. i Jin F.: Cancer Causes and Control 1999, 10, 607-616.
• [48] Siskos P. A., Bouba K. E. i Stroubou A.P.: Indoor Built Environ. 2001, 10, 185-192.
• [49] Lec S.C., Chang M. i Chan K.Y.: Environ. Int. 1999, 25, 489-496.
• [50] Lee S.C., Li W.M. i Ao Ch.H.: Atmos. Environ. 2002, 36, 225-237.
• [51] Lee S.C., Guo H., Li W.M. i Chan L.Y.: Atmos. Environ. 2002, 36, 1929-1940.
• [52] Back S-O, Kim Y-S. i Perry R.: Atmos. Environ. 1997, 31(4), 529-544.
• [53] Camuffo D., Brimlecombe P., Van Grieken R., Busse H.-J., Sturraro G., Valentino A., Bemardi A., Blades N., Shooter D., De Bock L., Gysels K., Wiesen M. i Kim O.: Sci. Total Environ. 1999, 236, 135-152.
• [54] Chao Ch.Y.H.: Build. Environ. 2001, 36, 999-1007.
• [55] Al-Rehali A.M.: Environ. Monit. Assess. 2002, 79, 287-300.
• [56] Elke K., Jermann E., Begerow J. i Dunemann L.: J. Chromatogr. A 1998, 826, 191-200.
• [57] Edwards R.D., Jurvelin J., Koistinen K., Saarela K. i Jantunen M.: Atmos. Environ. 2001, 35, 4829-4841.
• [58] Guo H., Lee S.C., Li W.M. i Cao J.J.: Atmos. Environ. 2003, 37, 73-82.
• [59] Ilgen E., Levsen K., Angerer J., Schenider P., Heinrich J. i Wichmann H.E.: Atmos. Environ. 2001, 35, 1253-1264.
• [60] Son B., Breysse P. i Yang W.: Environ. Int. 2003., 29, 79-85.
• [61] Tuomainen M., Pasanen A.-L., Tuomainen A., Liesivuori J. i Juvonen P.: Atmos. Environ. 2001, 35, 305-313.
• [62] Srivastava P.K., Pandit G.G., Sharma S. i Mohan Rao A.M.: Sci. Total Environ. 2000, 255, 161-168.
• [63] Zabiegała B., Górecki T., Przyk E. i Namieśnik J.: Atmos. Environ. 2002, 36, 2907-2916.
• [64] Zabiegała B., Namieśnik J., Przyk E. i Górecki T.: Chemosphere 1999, 39(12), 2035-2046.
• [65] Schneider P., Gebefiigi I., Richter K., Wolke G., Schnelle J., Wichman H.-E., Heinrich J. i INGA Study Group: Sci. Total Environ. 2001, 267, 41-51.