Chemical Composition of Lentil (Lens culinaris Medik.) Cultivated in Chemically Polluted Soils

• Autorzy: Antonkiewicz J. , Jasiewicz Cz.

Warianty tytułu

PL

Skład chemiczny soczewicy (Lens culinaris Medik.) uprawianej w warunkach gleb zanieczyszczonych chemicznie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The work has presented results of research conducted as a strict pot experiment to examine chemical composition of lentil. The contents of investigated elements in the lentil was highly diversified and ranged as follows: [formula]. The permissible contents of the heavy metals in fodder are as follows: [formula]. The data of Fe and Mn concentrations in the studied lentil considerably exceeded the nutritionalstandards. According to the literature good quality pasture sward should contain in kg of d.m. at least 3 g P; 17 g K; 7 g Ca; 2 g Mg and 1.5 g Na. Considering animal nutritional needs for the above mentioned elements it was found that only Ca and P lentil content was sufficient. On the other hand the concentrations of the other macroelement in the lentil was unfavourable while considering nutritional requirements. The contents of the above mentioned elements depended also on the investigated plant indicator part. The greatest amounts of K, Ca, P and Mg were registered in the aerial parts, whereas those of Cr, Fe, Mn and Na in the lentil roots.

PL

W ocenie warunków produkcji współczesnego rolnictwa wielkość plonów roślin jest istotnym wskaźnikiem, ale nie jedynym. Ilość uzyskiwanej biomasy powinna ściśle korelować z jej jakością. Zagadnienie to jest szczególnie istotne w warunkach gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi. Błędem jest niestosowanie na glebie zanieczyszczonej żadnej uprawy roślin. Wówczas taka gleba staje się nieużytkiem, stanowiącym zagrożenie dla wód podziemnych i cieków wodnych. W takich warunkach niezmiernie istotny jest dobór odpowiednich gatunków roślin, uwzględniający wrażliwość na poziom zanieczyszczenia gleby, a także kierunek i możliwość utylizacji pozyskanej biomasy. Ze względu na małe wymagania glebowe i dużą wartość dietetyczną soczewicy istnieje potrzeba rozszerzenia jej uprawy w kraju. Celem badań była ocena wpływu zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi na zawartość Cr, Fe, Mn, P, Mg, K, Na i Ca w soczewicy. Badania przeprowadzono w 2001 r. w warunkach doświadczenia wazonowego. Schemat doświadczenia obejmował 5 obiektów (każdy w czterech powtórzeniach): obiekt kontrolny (bez dodatku metali ciężkich) i 4 obiektów zawierających wzrastające dawki metali ciężkich. Metale ciężkie zastosowano w formie wodnych roztworów soli: [wzór]. Do doświadczenia wykorzystano glebę mineralną o składzie granulometrycznym pyłu ilastego. Najwyższy poziom zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi wynosił: [wzór] gleby. Okres wegetacji soczewicy jadalnej wynosił 58 dni. Po zebraniu roślin określono ilość plonu części nadziemnych i korzeni. Następnie próbki roślin poddano mineralizacji na sucho w piecu muflowym w temp. 450°C. Zawartość Cr, Fe, Mn i P oznaczono metodą ICP-EAS (atomowa spektrofotometria emisyjna z indukcyjnie wzbudzoną plazmą), a Mg, K, Na i Ca - metodą ASA. Ilość plonu soczewicy w badanych kombinacjach doświadczenia uwarunkowana była poziomem zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi. Spadek plonu (części nadziemnych i korzeni) soczewicy w odniesieniu do obiektu kontrolnego wynosił od 18,57 do 44,64%. Zawartość badanych pierwiastków w soczewicy była bardzo zróżnicowana i wahała się w granicach w przypadku chromu: [wzór]. Liczby graniczne dopuszczalnej zawartości w paszy wynoszą [wzór]. Zawartość Fe i Mn w badanej soczewicy znacznie przekraczają normy żywieniowe. Z informacji naukowych wynika, że dobra ruń pastwiskowa winna przynajmniej zawierać [wzór]. Uwzględniając potrzeby żywieniowe zwierząt na te pierwiastki stwierdzono, że jedynie zawartość Ca i P w soczewicy była wystarczająca. Natomiast zawartość pozostałych makroelementów w soczewicy była niekorzystna z punktu widzenia potrzeb żywieniowych. Zawartość wyżej wymienionych pierwiastków zależała także od części wskaźnikowej badanej rośliny. Największe ilości K, Ca, P i Mg zarejestrowano w częściach nadziemnych, a Cr, Fe, Mn i Na w korzeniach soczewicy.

Słowa kluczowe

EN

lentil; yield; content; ratio

PL

soczewica; plon; zawartość; stosunki

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 10, nr 9
• Strony: 841--847
• Opis fizyczny: 1 rys., 2 tablice, bibliogr. 14 poz

Twórcy

autor

Antonkiewicz J.

• Department of Agriculture Chemistry, University of Agriculture, Al. A. Mickiewicza 21, 31-120 Kraków, tel. 0/.../12/662 43 50, tel./fax 0/.../12/662 43 41

autor

Jasiewicz Cz.

• Department of Agriculture Chemistry, University of Agriculture, Al. A. Mickiewicza 21, 31-120 Kraków, tel. 0/.../12/662 43 50, tel./fax 0/.../12/662 43 41

• Department of Agriculture Chemistry, University of Agriculture, Al. A. Mickiewicza 21, 31-120 Kraków, tel. 0/.../12/662 43 50, tel./fax 0/.../12/662 43 41

Bibliografia

• [1] Gorlach E.: Zesz. Nauk. AR w Krakowie, 262, Sesja Nauk. 1991, 34, 13-22.
• [2] Kośla T.: Biologiczne i chemiczne zanieczyszczenia produktów rolniczych. Wyd. SGGW, Warszawa 1999, 115 pp.
• [3] Gorlach E.: Zesz. Probl. PNR, 1995, (421a), 113-122.
• [4] Gzyl J.: J. Geochem. Explor., 1995, 52, 251-258.
• [5] Baran S., Martyn W., Flis-Bujak M. and Pietrasik W.: Zesz. Probl. PNR, 1995, (418), 697-702.
• [6] Błażej J. and Błażej J.: Zesz. Probl. PNR, 1997, (446), 419-423.
• [7] Dziamba Sz., Cebula M. and Bojarska U.: Zesz. Probl. PNR, 1997, (446), 337-342.
• [8] Ostrowska A., Gawliński S. and Szczubiałka Z.: Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. Katalog. Wyd. IOŚ, Warszawa 1991, 334 pp.
• [9] Gambuś F.: Acta Agr. et Silv., ser. Agr., 1997, 35, 21-29.
• [10] Jasiewicz Cz. and Antonkiewicz J.: Chem. Inż. Ekol., 2002, 9(4), 373-377.
• [11] Spiak Z., Romanowska M. and Radoła J.: Zesz. Probl. PNR, 2000, 471, 1125-1134.
• [12] Preś J. and Kinal S.: Zesz. Probl. PNR, 1996, (434), 1043-1061.
• [13] Grela E.R. and Dzida K.: Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sestio EEE, 2001, vol 9 (Suppl.), 159-165.
• [14] Hopkins A., Bowling P.J. and Johnson J.: Proc. of the 14th General Meeting of the European Grassland Federation, Lahti, Finland 1992, p. 199-203.