Effects of environmental pollution on selected invertebrate species

• Autorzy: Jarmuł J. , Kamionek M.

Warianty tytułu

PL

Wpływ zanieczyszczenia środowiska na wybrane gatunki bezkręgowców

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Changes taking place in the natural environment and particularly those created by human activity resulted in searching for new methods of environmental assessment. For this purpose many researchers started to use invertebrates for their smali sizes and rapid response to changes in the soil habitat. As known, soil forming processes last since the beginning of Earth. Various chemical compounds released during these processes were initially neutralised by plants and animals occupying various ecological niches. Now the same organisms face additional stressor - human activity. Transformation of the natural environment by man resulted in the impoverishment of ecosystems and/or in the creation of new ones.

PL

Zmiany jakie zachodzą w środowisku glebowym, szczególnie spowodowane działalnością człowieka, przyczyniły się do poszukiwania nowych metod oceny faktycznego stanu środowiska. Wielu badaczy zaczęło do tego celu wykorzystywać bezkręgowce ze względu na ich niewielkie rozmiary i szybszą reakcję na zmiany w środowisku glebowym. Jak wiadomo, procesy glebotwórcze trwają od początku powstania ziemi. W tych procesach uwalniane do gleby są różne związki chemiczne, początkowo neutralizowane przez rośliny i zwierzęta zamieszkujące określone nisze ekologiczne. Obecnie te same organizmy narażone są na dodatkowy czynnik stresogenny, jakim jest działalność człowieka. Przekształcenie środowiska naturalnego przez człowieka przyczyniło się do zubożenia pierwotnych ekosystemów i powstania nowych.

Słowa kluczowe

EN

heavy metals; invertebrates; soil; environment

PL

bezkręgowce; metale ciężkie; gleba; środowisko

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 11, nr 2-3
• Strony: 143--150
• Opis fizyczny: Bibliogr. 73 poz.

Twórcy

autor

Jarmuł J.

• Chair of Biology of the Animals Environment, Division of Zoology, Warsaw University of Agriculture (SGGW), ul. Ciszewskiego 8, 02-786 Warszawa, Poland

autor

Kamionek M.

• Chair of Biology of the Animals Environment, Division of Zoology, Warsaw University of Agriculture (SGGW), ul. Ciszewskiego 8, 02-786 Warszawa, Poland

Bibliografia

• [1] Kabata-Pendias A. and Pendias H.: Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN, Warszawa 1993, pp. 52-320.
• [2] Czerwiński Z. and Pracz J.: Problemy ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego na obszarach zurbanizowanych, Wyd. SGGW, Warszawa 1990, pp. 35-43.
• [3] Zlatareva E., Nikolov N. and Atanassov I.: J. Agric. Sci., 1999, 5(1), 171-177.
• [4] Pinheiro J.P., Mota A.M. and Bencdetti M.F.: Environ. Sci. Tech., 1999, 33(19), 3398-3404.
• [5] Percival H.J, Speir T.W. and Parshotam A.: Australian J. Soil Res., 1999, 37(5), 993-1004.
• [6] Ladonin D.V.: Pochvov., 2000, 10, 1285-1293.
• [7] Borman F.H.: J. Human Environ., Royal Swedish Acad. Sci., 1982, 9(6), 338-346.
• [8] Celiński F., Wika S. and Baron H.: Pol. Ecol. Stud., 1982, 8(3-4), 241-258.
• [9] Dąbrowska-Prot E.: Wiad. Entomol., 1985, 6(1-2), 1-10.
• [10] Więckowski S.: I Symp. Ochr. Ekos. Leśn., Rogów, 19-20 XI 1979, Wyd. SGGW, Warszawa 1979, pp. 25-36.
• [11] Kabata-Pendias A.: Mat. I Kraj. Konf. Puławy, 4-6 V 1978, pp. 11-23.
• [12] Kabata-Pendias A. and Piotrkowska M.: Zanieczyszczenie gleb i roślin uprawnych pierwiastkami śladowymi. CBR, Warszawa 1984, pp. 1-28.
• [13] Jura Cz.: Bezkręgowce. PWN, Warszawa 1997, pp. 863.
• [14] Bevon R.J. and Greenhalgh G.N.; Environ. Pollut., 1976, 10, 271-285.
• [15] Beardsky A. and Vagg M.J.: Environ. Pollut., 1978, 16(1), 65-71.
• [16] Grudziński W. and Yorks T.P.: Water, Air, Soil Pollut., 1981, 16, 33-53.
• [17] Pinowski J., Pinowska B., Kraśnicki K. and Tomek T.: Omis Scandinavica, 1983, 14, 289-290.
• [18] Dills G. and Rogers J.R.D.T.: Environ. Pollut., 1974, 6(4), 239-262.
• [19] Smith W.H.; Environ. Pollut., 1974, 6(2), 111-129.
• [20] Szujecki A.: I Symp. Ochr. Ekos. Leśnych, Rogów, 19-20 XI 1979, Wyd. SGGW-AR, Warszawa 1979, pp. 65-68.
• [21] Gałecka B.; Pol. Ecol. Stud., 1980, 6, 717-734.
• [22] Łuczak J.: Pol. Ecol. Stud., 1980, 6, 735-762.
• [23] Dąbrowska-Prot E.: Pol. Ecol. Stud., 1980, 6, 685-716.
• [24] Dąbrowska-Prot E.: Pol. Ecol. Stud., 1982, 8, 259-288.
• [25] Trojan P.: Fragm. Faun., 1982, 26, 5-531.
• [26] Dąbrowska-Prot E.: Wiad. Entomol., 1987, 2(1-3), 1-9.
• [27] Kramarz P.; Wiad. Ekol., 1996, 42(2), 79-90.
• [28] Gospodarek J. and Jaworska M.: Chem. Inż. Ekol., 1998, 5(8-9), 701-706.
• [29] Jaworska M., Ropek D. and Tomasik P.: J. Invertebr. Pathol., 1999, 73, 228-230.
• [30] Jaworska M. and Gospodarek J.: Chem. Inż. Ekol., 2000, 7(11), 1153-1160.
• [31] Badura L.: Drobnoustroje w środowisku, PWN, Warszawa 1997, pp. 13-21.
• [32] Chudzicka E.; Fragm. Faun., 1990, 34(2), 17-35.
• [33] Chudzicka E., Pisarski B. and Skibińska E.; Fragm. Faun., 1990, 34(1), 1-16.
• [34] Steryńska M.: Fragm. Faun., 1990, 34(1), 166-262.
• [35] Jaworska M. and Gospodarek J.: Chem. Inż. Ekol., 1999, 6(5-6), 459-68.
• [36] Jaworska M. and Filipek-Mazur B.: Chem. Inż. Ekol., 2000, 7(11), 1161-1168.
• [37] Jaworska M.: Chem. Inż. Ekol., 2002, 9(4), 401^06.
• [38] Gospodarek J. and Jaworska M.: VI International Scientific Conference. Kraków, 13-14 May 2002, p. 13 (abstrakt).
• [39] Jaworska M., Ropek D. and Gospodarek J.: Chem. Inż. Ekol., 2000, 7(11), 1179-1188.
• [40] Hopkin S.P.: Symp. Royl. Entomol. Soc. London 1994, pp. 17.
• [41 ] Depledge M.H., Weeks J.M. and Bierregaard P.: Heavy metalls, [in:] Handbook of ecotoxicology, vol. 2, (ed.) Calow P., Blackwell Sc. Publ. 1994, 79-106.
• [42] Ireland M.P.: Environ. Pollut., 1979, 19, 201-206.
• [43] Williamson P. and Evans P.R.: Buli. Environ. Con. Toxicol., 1972, 8, 280-288.
• [44] Ask C.D.J. and Lee D.L.: Environ Pollut., 1980, 22A, 59-68.
• [45] Rożen A.: Zesz. Nauk. Akad. Roi. Kraków, 1994, 41, 292-298.
• [46] Pižl V. and Steryńska M.: Fragm. Faun., 1991, 35(14), 203-212.
• [47] Roth M.: Pedobiol., 1993, 37, 270-279.
• [48] Niklińska M., Maryański M. and Kramarz P.: Acta Biol. Debr. Oecol. Pung., 1995, 5, 265-277.
• [49] Ecotoxicology of metals in invcrtebrates, (eds.) Dalinger R., Rainbow P., Boca Raton, Ann Arbor, Lewis Publishers 1993, pp. 245-287.
• [50] Haight M.. Mudry T. and Pasternak J.: Nematol., 1982, 28, 1-11.
• [51] Zullini A. and Peretti E.: Water. Air, Soil Pollut., 1986, 27, 403^10.
• [52] Popovici I.: Stud. Univ. Babes-Bollai. Biol., 1992, 37(2), 15-27.
• [53] Popovici I. and Korthals G.: Stud. Univ. Bades-Bolyai. Biol., 1993, 38, 37-41.
• [54] Bugers T.: Oecol., 1990, 83, 14-19.
• [55] Weiss B. and Laring O.: Biol. Fertil Soils, 1991, 12, 5-9.
• [56] Pezowicz E.: Chem. Inż. Ekol., 2002, 9(10), 1235-1239.
• [57] Wasilewska L.; Zesz. Probl. Post. Nauk Roi., 1986, 323, 11-31.
• [58] Wasilewska L.; Pol. Ecol. Stud., 1979, 5(2), 97-145.
• [59] Yates G.W.; Pedobiol., 1981, 23, 312-338.
• [60] Sturhan D.: Nematol., 1986, 9, 311-312.
• [61] Freekman D.W. and Ettema C.A.: Agricul. Ecosyst. Environ., 1993, 45, 239-261.
• [62] De Goede R.G.M. and Bongers T.: Appl. Soil. Ecol., 1994, 1, 29-44.
• [63] Neyer D.A. and Campbell C.L.: Appl. Soil Ecol., 1994, 1, 17-28.
• [64] Kamionek M., Pezowicz E. and Głowacka B.: Prace Inst. Badań Lesn., 1995, 24, 63-71.
• [65] Kamionek M., Pezowicz E. and Węclewska G.: Ann. Sci., 1997, 33, 3-13.
• [66] Ilieva-Makulec K. and Dmowska E.: Chem. Inż. Ekol., 1998, 5(8-9), 707-712.
• [67] Baath E.: Water, Air, Soil Pollut., 1989, 47, 335-379.
• [68] Korthals G.W., Ende A., Megen H., Lexmond T.M., Kamenga J.E. and Bongers T.: Appl. Soil Ecol., 1996, 4, 107-117.
• [69] Jaworska M., Gorczyca A., Sepio! J. and Tomasik P.: Water, Air, Soil Pollut., 1997, 93, 157-166.
• [70] Pezowicz E., Kamionek M. and Bednarek A.: Paras. Nemat. lOBC Buli., 1998, 21(4), 203-206.
• [71] Pezowicz E., Kamionek M. and Bednarek A.: 1997. II Konferencja Naukowa, 15 V 1997, Kraków 1997, 67-75.
• [72] Jaworska M., Gorczyca A., Ropek D., Gleń K., Znój K., Sepio! J. and Tomasik P.; Chem. Inż. Ekol., 1998, 5(8-9), 725-736.
• [73] Jarmuł J. and Kamionek M.: Chem. Inż. Ekol., 2000, 7(10), 1023-1030.