Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego wybranymi węglowodorami w rejonie skrzyżowania ulic Bytomskiej i Stelmacha w Zabrzu

• Autorzy: Michalski R. , Węglarz A. , Skrok R.

Warianty tytułu

EN

Air Pollution by Some Hydrocarbons in Stelmacha and Bytomska Crossroads in Zabrze

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Oznaczono stężenie fenolu, BTEX-ów (benzenu, toluenu, etylobenzenu i ksylenów) oraz 16 wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w powietrzu w rejonie skrzyżowania ulic Stelmacha i Bytomskiej w Zabrzu. Próbki były pobierane w dn. 11 sierpnia 1998 r. w czasie od 7.00 do 19.00 w seriach 30-minutowych. BTEX były absorbowane na węglu aktywnym, a fenol na Chromosorbie 102. WWA były zatrzymywane na filtrze polipropylenowym w czasie 24 godzin. Do poboru prób zastosowano aspiratory firmy "Atmoservice" model PG-3 i przepływ 1,7 dm3/min, dla BTEX-ów i fenolu oraz pobornik pyłu model PP-1A z przepływem 20 dm3/min dla WWA. Następnie próbki poddano ekstrakcji rozpuszczalnikowej i analizie techniką kapilarnej chromatografii gazowej za pomocą chromatografu gazowego firmy "Varian" model 3400 z detektorami FID i MS. Przedstawiono zależność pomiędzy stężeniem w powietrzu wybranych węglowodorów (BTEX-y i fenol) od czasu poboru prób oraz stężenie 16 WWA w czasie poboru 24-godzinnego.

EN

Determination of phenol, BTEX (benzene, toluene, ethylbenzene, xylene) and 16 PAH by the US EPA method in air in Stelmacha and Bytomskiej crossroad in Zabrze was described. Samples were collected on 11 September 1998 from 7 a.m. till 7 p.m. in 30 minutes series. BTEX were adsorbed on graphitized carbon and phenol on Chromosorb 102. PAH's were collected over 24 hours on polypropylene filter. Air sampling for BTEX and phenol collection was performed using pumps from "Atmoservice" model PG-3 with flow rate 1.7 dm3/min and IPP-IA sampler with flow rate 20 dm3/min for PAH's sampling, respectively. SampIes were then analyzed using solvent extraction folIowed by capillary gas chromatograph using "Varian" model 3400 with FID and MS detectors. Dependence of concentrations some hydrocarbons (BTEX and phenol) in air on sampling time and concentrations of 16 PAH's during 24-hour sampling were presented.

Słowa kluczowe

PL

powietrze atmosferyczne; węglowodory; BTEX; WWA; chromatografia gazowa

EN

air pollution; hydrocarbons; BTEX; PAH; gas chromatography

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2000
• Tom: Vol. 7, nr 1-2
• Strony: 69--78
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Michalski R.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska, Polska Akademia Nauk, ul. M. Skłodowskiej-Curie 34, 41-819 Zabrze, tel. [phone], faks 032/271 74 70

autor

Węglarz A.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska, Polska Akademia Nauk, ul. M. Skłodowskiej-Curie 34, 41-819 Zabrze, tel. [phone], faks 032/271 74 70

autor

Skrok R.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska, Polska Akademia Nauk, ul. M. Skłodowskiej-Curie 34, 41-819 Zabrze, tel. [phone], faks 032/271 74 70

Bibliografia

• [1] Atkinson R.: Gas-phase tropospheric chemistry of organic compounds; a review, Atmos. Environ., 1990, 24A, 1.
• [2] Duffy B.L. i Nelson P.F.: Non-methane exhaust composition in the Sydney Harbour tunnel: a torus on benzene and 1,3-butadiene, ibid., 1995, 30, 2759.
• [3] Lindskog A. i Moldanova J.: The influence of origin, season and time of the day on the distribution of individual NMHC measured in Rörvik, Sweden, ibid., 1994, 28, 2383.
• [4] Satsumabayshi H., Kurita H., Chang Y.S., Carmichael G. i Ueda H.: Diurnal variation of radical and hydrocarbons in a polluted air mass during long-range transport in central Japan, ibid., 1992, 26A, 2835.
• [5] Almasi E., Kirshen N. i Kern H.: The determination of sub part-per-billion levels of volatile organic compounds in air by pre-concentration from small sample volumes, International J. Environ. Anal. Chem., 1993, 52(1-4), 39.
• [6] Namieśnik J., Łukasiak J. i Jamrółgiewicz Z.: Pobieranie próbek środowiskowych do analizy. PWN, Warszawa 1995.
• [7] Bianchi A.P. i Varney M.S.: Sampling and analysis of volatile organic compounds in estuarie air by gas chromatography and mass spectrometry, J. Chromatogr., 1992, 643, 11.
• [8] Kern H., Almasi E. i Kirshen N.: Measurement of sub part-per-billion levels of volatile organic compounds in air by pre-concentration and GC/MS, [w:] EUROTRAC Symposjum '94, edited by P.M. Borrell et al. SPB Academic Publishing bv, The Hague, The Netherlands, 1994, 901.
• [9] Maeda T., Tanabe K. i Morita M.: Long-term monitoring of hazardous volatile organic air pollutants using capillary GC-MS, LC-GC International, 1998, 11, 790.
• [10] Pokorska Z., Olkowska J., Iwański L. i Kołodenny R.: Zanieczyszczanie powietrza benzenem i węglowodorami aromatycznymi w rejonie Kędzierzyna-Koźla, Chem. Inż. Ekol., 1997, 4(2), 263.
• [11] Krochmal D.: Ocena systemu monitoringu zanieczyszczeń powietrza w aglomeracji katowickiej, ibid., 1997, 4(1), 49.
• [12] Trzeszczyński J. i Sławacka-Bednarz M.: Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego węglowodorami na ulicach Szczecina, Ochr. Pow., 1998, 3, 85.
• [13] Juszkiewicz A., Kijak B. i Choczyński M.: Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego węglowodorami w pobliżu arterii komunikacyjnej o dużym natężeniu ruchu samochodowego, ibid., 1997, 6, 186.
• [14] Łyżwa J. i Ledakowicz S.: Modelowanie rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w otoczeniu dużych węzłów drogowych, ibid., 1996, 1, 3.
• [15] Michalski R., Węglarz A. i Skrok R.: Oznaczanie węglowodorów otoczeniu źródeł przemysłowych i komunikacyjnych, Chem. Inż. Ekol., 1997, 4(2), 243.
• [16] Michalski R., Węglarz A. i Skrok R.: Oznaczanie wybranych węglowodorów w powietrzu atmosferycznym na terenie miasta Zabrze, Pr. Stud., 1998, (46), 89.
• [17] Jesionek M.L., Dąbrowska M. i Odzimek J.: Tlenki azotu, formaldehyd i węglowodory w otoczeniu węzłów komunikacyjnych Radomia, ibid., 1998, (47), 181.
• [17] Merkisz J.: Wpływ motoryzacji na skażenie środowiska naturalnego, Wyd. Polit., Poznań 1994.