Kierunki zastosowań naturalnego zeolitu - klinoptylolitu

• Autorzy: Petrus R. , Warchoł J.

Warianty tytułu

EN

The Application Ways of Natural Zeolite - Clinoptilolite

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono przegląd literatury na temat możliwości wykorzystania naturalnego zeolitu - klinoptylolitu w różnych gałęziach przemysłu, a szczególnie w ochronie środowiska. Kierunki zastosowań podzielono ze względu na specyficzne właściwości chemiczne klinoptylolitu, do których należą: wymiana jonowa, adsorpcja i desorpcja wody, adsorpcja gazów, sorpcja zanieczyszczeń ropopochodnych i właściwości katalityczne.

EN

The review of literature on the possibilities of using of natural zeolite - clinoptilolite in diffrent industries branches especially for environmental protection was presented. The application ways were: ion exchange, water adsorption and desorption, adsorption of gases, sorption of crude oil pollutants and catalytical properties.

Słowa kluczowe

PL

klinoptylolit; wymiana jonowa; adsorpcja wody; desorpcja wody; adsorpcja gazów; właściwości katalityczne; sorpcja zanieczyszczeń ropopochodnych

EN

clinoptilolite; ion exchange; water adsorption; water desorption; adsorption of gases; sorption of crude oil

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2000
• Tom: Vol. 7, nr 4
• Strony: 327--337
• Opis fizyczny: Bibliogr. 48 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Petrus R.

• Zakład Inżynierii i Sterowanie Procesami Chemicznymi, Politechnika Rzeszowska, Al. Powstańców Warszawy 6, 35-959 Rzeszów, tel. [phone], faks 017/854 36 55

autor

Warchoł J.

• Katedra Oczyszczania i Ochrony Wód, Politechnika Rzeszowska, Al. Powstańców Warszawy 6, 35-959 Rzeszów, tel. [phone], faks 017/854 98 31

Bibliografia

• [1] Ciciszwili G.W. i in.: Zeolity naturalne. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne. Warszawa 1990.
• [2] Wieser T.: Zeolity — kopaliny XXI wieku. Przegl. Geolog., 1994, 42(6), 477.
• [3] Bolewski A. i Parachoniak W.: Petrografia. Wyd. Geolog., Warszawa 1974.
• [4] Grabowska-Olszewska B. i in.: Gruntoznawstwo. Wyd. Geolog., Warszawa 1977.
• [5] Podstolski R.: Zeolity karpackie — nowy przyszłościowy surowiec mineralny. Przegl. Geolog., 1994, 42(6), 483.
• [6] Gottardi G. i Galli E: Natural Zeolites. Springer-Verlag, Berlin 1985.
• [7] Kesraoui-Ouki S. i in.: Natural zeolite utilisation in pollution control: a review of applications to metals effluents. J. Chem. Tech. Biotechnol., 1994, 59, 121.
• [8] Marcer B. i Ames L.: Zeolite ion exchange in radioactive and municipal wastewater treatment. Natural zeolites-occurrence, properties, use. Pergamon Press 1976, s. 451.
• [9] Różycka D. i Stechman M.: Zeolity naturaIne — możliwości zastosowań i sytuacja rynkowa. Chemik, 1997, 1, 8.
• [10] Distanow U. i in.: Syriewoj potencyał prirodnych sorbientow Rossii i ekołogiczeskaja rieabilitacyja urbanizirowannych tieritorij. Razved. Okr. Nedr., 1995, 2, 29.
• [11] Zajcew W. i in.: Prirodnyj ceolit-klinoptilolit kak adsorbient dla izwleczenija radionuklidow i solej tiażyonych mietałłow. IVUZ Chim. i Chimicz. Technol., 1995, 38(4-5), 40.
• [12] Brechov V.: Purification of drinking water by passing through natural zeolite. Pat. USSR SU 1 813 069; wg CA 1995, 122, 247924u.
• [13] Barrer R.: Cation-exchange equilibria in zeolites and feldspathiods. Natural zeolites-occurrence, properties, use. Pergamon Press 1976, s. 385.
• [14] Chmielewska-Horvathova E.: Revers equilibrium study for metal uptake on conditioned zeolite. Environ. Protect. Eng., 1996, 22(1-2), 37.
• [15] Loizidou M.: Heavy metal removal using natural zeolite. Metal Spaciation, Separation and Recovery. 2. International Symposium on Metal Spaciation, Separation and Recovery. Roma, Italy 1989.
• [16] Pansini M. I in.: Chromium removal from water by ion exchange using zeolites. Desalination DSLNAH, 1991, 83, 145.
• [17] Semmens M., Martin W.: Influence of pretreatment on the capacity and selectivity of clinoptilolite for metals ions. Water Res., 1988, 22(5), 537.
• [18] Zamzow M. i Marphy J.: Removal of metal cations from water using zeolites. Separation Sci. Technol., 1992, 27(14), 1969.
• [19] Zouboulis A. i in.: Foam flotation of zeolites: Aplication for zinc ion removal, ibid., 1991, 26(3).
• [20] Zamzow M. i in.: Removal of heavy metals and other cations from wastewater using zeolites, ibid., 1990, 25(13-15), 1555.
• [21] Vasylij I. i in.: Badania nad przydatnością zakarpackiego klinoptylolitu do adsorpcji jonów Hg, Cr i Ni z roztworów wodnych. Ochr. Środow., 1998, 4(71), 3.
• [22] Aiello R. i in.: Natural chabazite for iron and manganese removal from water. In: The Properties and Applications of Zeolites, R.P. Townsend (eds.). The Chemical Society, London 1980. s. 258.
• [23] Borowiak M. i in.: Dynamika zmian zawartości metali ciężkich w glebach antropogenicznych w obecności zeolitów. Roczniki Gleboznaw., 1986, 4, 67.
• [24] Allerton D. i in.: Tailings Mine Waste 96, Proc. Int. Conf. wg CA 1996, 269288h, 124, 255.
• [25] Gwarek B. i in.: Zastosowanie zeolitów do oczyszczania osadów ściekowych z metali ciężkich. Arch. Ochr Środow., 1992, 193.
• [26] Petrus R. i Warchoł J.: Usuwanie miedzi i kadmu na zeolitach naturalnych. Konferencja Naukowo-Techniczna: Postęp w Inżynierii Środowiska. Polańczyk 1999.
• [27] Guangsheng Z. i in.: Removal of copper from electroplating effluents using clinoptilolite. In: Occurance, Properties and Utilization of Natural Zeolites, D. Kallo and S. Sherry (eds.), 1988, s. 529.
• [28] Koon J. i Kaufman W.: Ammonia removal from municipal wastewaters by ion-exchange. J. Water Pollut. Cont. Fed., 1974, 47, 448.
• [29] Mumpton F.: Natural zeolites: a new industrial mineral commodity. Pergamon Press 1978.
• [30] Bernal M.: Application of natural zeolites for the reduction of ammonia emmisions during the composting of organic wastes in a laboratory simulator. Bioresour. Technol. 1993, 43(1), 35.
• [31] Gaspard M. i in.: Clinoptilolite in drinking water treatment for NH4+ removal. Water Res., 1983, 17(3), 279.
• [32] Papciak D.: Zastosowanie klinoptylolitów do usuwania azotu amonowego z roztworów wodnych. Rozprawa doktorska. Politechnika Rzeszowska. Rzeszów 1998.
• [33] Granops M. i in.: Wykorzystanie zeolitów karpackich w uzdatnianiu wód podziemnych. I Konferencja Naukowo-Techniczna: Uzdatnianie wód podziemnych – badanie, projektowanie, eksploatacja. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej 1996, s. 117.
• [34] Granops M.: Zastosowanie klinoptylolitów do usuwania związków amonowych z wody. Międzynarodowa Konferencja: Zaopatrzenie w wodę miast i wsi. PZIiTS Poznań 1996.
• [35] Wang D. i in.: Porous zeolite – a potential ecomaterials. Trans. Mater. Res. Soc. Jpn. wg CA 1996, 123, 151828k, 665-8(E).
• [36] Feng X. i in.: Oxygen isotope studies of zeolites-stilbite, analcime, heulandite and clinoptilolite: II kinetics and machanisms of isotopic exchange between zeolites and water vapour. Geochim. Cosmochim. Acta 1994, 54, 4219.
• [37] Giordano G. i in.: Solar energy storage by natural zeolites. Optimisation of the thermal activation process of chabazite tuff. Termochim. Acta 1988, 135, 379.
• [38] Kulig E.: Gromadzenie i odzyskiwanie energii cieplnej w procesach desorpcji i sorpcji na zeolitach. Gospod. Paliwami i Energią 1995, 6, 11.
• [39] Breck D.: Zeolite molecular sieves – structure, chemistry and use. Wiley and Sons, New York 1974.
• [40] Vasylechko V. i in.: Badania nad przydatnością zakarpackiego klinoptylolitu do adsorpcji chloroformu z roztworów wodnych. Ochr. Środow., 1998, 3(70), 27.
• [41] Androkashvili T. i in.: Zeolite application for desiccation of solvents used in HPLC. Chem. Anal., 1997, 42, 555.
• [42] Drąg E.: Badanie przydatności zeolitów z naturalnych glinokrzemianów w procesach odsiarczania gazów. Przem. Chem., 1996, 74(3), 103.
• [43] Galabova I. i in.: Oxygen enrichment of air using bulgarian clinoptilolite, ibid., 8, 431.
• [44] Osorgin N. i in.: Natural zeolites in adsorption units for oxygen enrichment of air. Ż. Prikl. Chim, 1995, 68(10), 1634, wg Ca 1996, 124 180264z.
• [45] Bądkowska E. i Bądkowski A.: Zwalczanie awarii skażeń wód powierzchniowych i gruntu. Ratownictwo Chemiczne. Gdańsk 1987, s. 5.
• [46] Kaleta J.: Usuwanie zanieczyszczeń ropopochodnych z wody na złożu klinoptylolitowym. Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna: Zaopatrzenie w wodę miast i wsi. Poznań 1996, s. 175.
• [47] Kaleta J.: Zastosowanie klinoptylolitów do usuwania zanieczyszczeń olejowych z roztworów wodnych. Rozprawa doktorska. Politechnika Rzeszowska, Rzeszów 1997.
• [48] Szymańska-Pulikowska A.: Zastosowanie zeolitów. XLII Zjazd Naukowy PTChiSIiTPCh, Rzeszów 1999.