Fosforanowanie stali w aspekcie ekologii i trwałości powłok lakierowych

• Autorzy: Błachowicz E. , Kozłowska A. , Maślankiewicz E.

Warianty tytułu

EN

Ecological and Paint Durability Aspects of Steel Phosphating Processes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono technologie amorficznego i krystalicznego fosforanowania stali, które pomimo rozwoju nowych metod chemicznej obróbki powierzchni metali, wciąż są najczęściej stosowane w lakierniach jako obróbka wstępna przed malowaniem. Omówiono rolę powłok fosforanowych w antykorozyjnych zabezpieczeniach powłokami lakierowymi, ich wpływ na trwałość powłok lakierowych, z uwzględnieniem rodzaju powłok lakierowych i kategorii korozyjności środowiska. Podano przykłady modyfikacji technologii fosforanowania wprowadzone w celu zwiększenia własności ochronnych powłok lakierowych. Podano wyniki najnowszych badań współdziałania nietoksycznych pigmentów fosforanowych w powłoce lakierowej z warstwami fosforanów utworzonych w obróbce wstępnej na powierzchni stali. Badania te potwierdziły bardzo ważną rolę powłok fosforanowych w ochronie przed korozją. Przedstawiono również zagrożenia ekologiczne związane ze stosowaniem procesów fosforanowania oraz omówiono wprowadzane modyfikacje składów kąpieli i technologii w celu zmniejszenia tych zagrożeń.

EN

The technologies of amorphous and crystalline phosphating of steel, which are currently employed in painting shops are presented. The phosphating role as chemical surface pretreatment prior to painting is discussed including such aspects as the effect of kind of organic coating and atmosphere corrosivity on the durability of phosphating substrate-organic coating system The modifications of phosphating technologies for the improvement of anticorrosion properties of paint coatings are given. The results of latest investigations of the joint action of non-toxic phosphate pigments and conversion phosphating coatings on steel surface are presented. The ecological disadvantages of the phosphating technologies are shown. The modifications leading to diminish the environmental and health hazards are discussed.

Słowa kluczowe

PL

fosforanowanie stali; obróbka stali; obróbka chemiczna powierzchni metali; fosforanowanie amorficzne; fosforanowanie krystaliczne

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mechaniki Precyzyjnej
• Czasopismo: Inżynieria Powierzchni
• Rocznik: 2004
• Tom: Nr 4
• Strony: 34--44
• Opis fizyczny: rys., tab., bibliogr. 32 poz.

Twórcy

autor

Błachowicz E.

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

autor

Kozłowska A.

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

autor

Maślankiewicz E.

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

Bibliografia

• [1] Freman D.B.: „Phosphating and metal pretreatment", Wood head-Faulkner Ltd., Londyn, 1986.
• [2] Gruss B.: Iron Phosphating, Metal Finishing, 5a, 1999,3.65-70.
• [3] Rudy S.F.: Phosphate Coatings: Spearheading Metal Finishing Progress, Plating a. Surface Finishing, 5, 2000,s. 110-112.
• [4] Adams K.H.: Eisenphosphatierung. Chemische und technische Parameter, Metalloberflache, 8, 2001, s. 29-31.
• [5] Giles T.R.: Pretreatment of Various Substrates Prior to Electrocoating, Metal Finishing, 9, 2001, s.10-20.
• [6] Błachowicz E., Kozłowska A.: Możliwości ograniczenia emisji VOC w technologiach chemicznej obróbki powierzchni przed malowaniem, Mat. Konf. „System DUPLEX i wyroby lakierowe z niską zawartością VOC", Warszawa, 26-27.04.2004, s. 119-125.
• [7] Dz. U. Nr 199.póz. 1948 z dn. 22 11.2003 (Załącznik).
• [8] Błachowicz E.: Modyfikacja technologii fosforanowania żelazowego w aspekcie podwyższenia odporności korozyjnej powłok lakierowych, Mat.z VII Symp. Nauk. - Techn. "Nowe osiągnięcia w badaniach i inżynierii korozyjnej", Poraj, 15-17.11. 2000, s. 103-109.
• [9] Górecki G.: Function of Final (Seal) Rinses in a Phosphating Operation, Metal Finishing, 5a, 1999, s. 109-113.
• [10] Wynn P.C., Bishop C.V.: Replacing Hexavalent Chromium, Plating a. Surface Finishing, 2, 2001, s. 12-14.
• [11] Górecki G.: Corrosion Resistance of Iron Phosphate Coatings and the Influence of Accelerator Choice, Metal Finishing, 8, 1992, s. 27-29.
• [12] Górecki G.: Improved Iron Phosphate Corrosion Resistance by Modification with Metal Ions, Metal Finishing, 3, 1995, s. 36-39.
• [13] Dietz S.: Phosphatierung - haufige Probleme, Ursachen, Abhilfe, JOT, 3, 2001, s. 48-56.
• [14] Antos P., Kalendova A., Kalenda P.: Modifizierte Zinkphosphate schutzen Metalle, Farbe u. Lack, 9, 2001,s. 64-71.
• [15] Ravichandran K., Narayanan T.S.N.: Studies on Acceleration of the Low Temperature Zinc Phosphating Processes: Trans. IMF, 4, 2001, s. 143-145.
• [16] Pearlstein F., Lindsay J.H.: Selection & Applications of Inorganic Finishes: Black Oxide and Phosphate Coatings, Plating a. Surface Finishing, 11, 2002, s. 12-17.
• [17] Clages M., Buchrov Ch., Neuhamp M.: Eine Zinkphosphatierung genau nach Wunsch, JOT, 3, 1999,3.46-48.
• [18] Gehmecker H.: Najnowsze tendencje w obróbce wstępnej, V Seminarium f-my Gardobond „Nowoczesne technologie chemiczne szansą dla ochrony środowiska", Serock 27-28.05.1997.
• [19] Ishri H., Fumyama O., Tanaka S.: Phosphating Treatment for Car Bodies with Aluminium Alloy Parts, Metal Finishing, 4, 1993, s. 7-10.
• [20] Dz.U. Nr 129 poz.1108 z dn. 14.08.2002 r.
• [21] Dz.U. Nr 212 póz. 1799 z dn. 16.12.2002 r.
• [22] Kozłowska A.: Chemiczna obróbka powierzchni metali przed nakładaniem powłok lakierowych, Ochrona przed Korozją, 5, 2004, s. 119-123.
• [23] Kozłowska A.: Rola konwersyjnych powłok fosforanowych w zabezpieczeniach antykorozyjnych, Ochrona przed Korozją, Wydanie specjalne, 2002, s. 251-254.
• [24] PN-EN ISO 12944 (2001) "Farby i lakiery. Ochrona przed korozją konstrukcji stalowych za pomocą systemów malarskich".
• [25] Burkill J. A., Mayne J.E.O.: The limitations of zinc phosphate as an inhibitive pigment, J.Oil Colour Chem. Assoc., 9, 1988, s. 273-275.
• [26] Boxall J.: Progress in Pigments for Structural Steelwork Paints, Paint & Resin, 4, 1998, s. 38-41.
• [27] Kamińska E., Zubielewicz M.: Ekologiczne farby antykorozyjne. Wpływ składników na właściwości antykorozyjne powłok, Ochrona przed Korozją, 5, 2002,s. 119-122.
• [28] Amirudin A., Barerean C.,Hellouin R., Thierry P.: Evalvation-of anticorrosive pigments by pigment extract studies, atmospheric exposure and electro-chemical impedance spectroscopy, Progress in Organic Coatings, 25, 1995, s. 339-355.
• [29] Zubielewicz M., Kamińska E.: Właściwości nietoksycznych pigmentów antykorozyjnych w wodnych układach lakierowych, Ochrona przed Korozją, 5, 2004, s. 114-117.
• [30] Kozłowska A., Śmieszek E.: Synergy Phosphate Pigments with Phosphating Layers on Steel Surface Formed During Treatment Before Painting, Book of abstracts, EUROCORR 2003, Budapeszt, s. 318.
• [31] Kwiatkowski L., Lutze R., Kozłowska A., Kamińska E.: Anticorrosive properties of zinc phosphates in selected paint coatings, Mat.z Konfer. KSCS 2004, Mechanisms of Corrosion and Corrosion Prevention, 13-17.06.2004, ESPOO, Finlandia.
• [32] Kobus J., Andziak J.: Rola monitoringu korozyjnego w szacowaniu wielkości strat korozyjnych i ekonomicznych skutków korozji, Ochrona przed Korozją, Wydanie Specjalne, 2002, s. 208-213.