Wybrane charakterystyki tribologiczne i fizykochemiczne wodnych roztworów alkilopoliglukozydów

• Autorzy: Sułek M. , Wasilewski T. , Ważyńska B.

Warianty tytułu

EN

Some Tribological and Physical-chemical Properties of Alkyl Polyglycosides Aqueous Solutions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem badań były właściwości tribologiczne i fizykochemiczne wodnych roztworów alkilopoliglukozydów (APG). Do badań użyto dwie mieszaniny APG o różnych długościach łańcuchów. Miarą oporów ru był współczynnik tarcia, którego wartości mierzono w funkcji czasu, zaś miarą zużycia średnica i głębokość skazy. Pomiary zostały wykonane na aparacie czterokulowym Właściwości fizykochemiczne stosowanych produktów są odmienne od czystych indywiduów chemicznych. Wykonano badania tych właściwości głównie w celu scharakteryzowania lepkości wodnych roztworów i potwierdzenia istnienia w nich mezofaz. Uzyskane wyniki wskazują na duże różnice lepkości wodnych roztworów dwóch typów produktów, a także tworzenie w wodnych roztworach struktur ciekłokrystalicznych. W oparciu o wykonane pomiary tribologiczne można stwierdzić, że proste dwuskładnikowe wodne roztwory charakteryzują się niskimi oporami ruchu i dobrymi właściwościami przeciwzużyciowymi. Przy niższych stężeniach efektywniej działają substancje smarowe zawierające długołańcuchowe APG, a przy wyższych stężeniach - o krótszych łańcuchach.

EN

Tribological, physical and chemical properties of alkyl polyglycosides (APG) water solutions were the subject of investigations. Two mixture sets of APG of various chain lengths were used for the tests. The friction coefficient was measured over a period of time to assess motion resistance, while the wear scar diameter and the depth of wear scar were used to characterize wear. Tests were performed using the four-ball machine. Physical- chemical properties of the applied products are different from pure substances. Tests were performed to evaluate viscosity of water solutions and to confirm the existence of liquid crystalline phases. The obtained results reveal significant differences in viscosity of two types of products. Moreover, the existence of liquid crystalline structures in these solutions was confirmed. On the basis of the results of tribological tests one can assert that simple, two-component water solutions are characterized by low motion resistance and wear. At lower concentrations lubricants containing long chain APGs are more effective, while at higher concentrations - those with short chains.

Słowa kluczowe

PL

wodne roztwory alkilopoliglukozydów; charakterystyka trybologiczna; charakterystyka fizykochemiczna; kompozycje smarowe na bazie wody; APG

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mechaniki Precyzyjnej
• Czasopismo: Inżynieria Powierzchni
• Rocznik: 2004
• Tom: Nr 3
• Strony: 50--57
• Opis fizyczny: rys., tab., bibliogr. 24 poz.

Twórcy

autor

Sułek M.

• Politechnika Radomska

autor

Wasilewski T.

• Politechnika Radomska

autor

Ważyńska B.

• Politechnika Warszawska

• Politechnika Radomska

Bibliografia

• [1] Sułek M.W., Wasilewski T.: Właściwości tribologiczne estrów sorbitanu stosowanych jako dodatki do substancji smarowych. Tribologia, 3/2001, (177), s. 447-461.
• [2] Sułek M.W., Wasilewski T.: Rola smektycznych i nematycznych ciekłych kryształów w smarowaniu, Inżynieria Powierzchni, 4/2001, s. 42-51.
• [3] Wasilewski T., Sułek M.W.: Aplication of compounds which can form liguid-crystalline state as lubricant additives. The Third International Symposium on Tribochemistry, 10-12.09.2001, Kraków, Poland.
• [4] Wasilewski T., Sułek M.W.: Application of mixtures of sorbitan monolaurate/ethoxylated sorbitan monolaurate as lubricants components. Tribologia, 2/2003, (188), s. 115-126.
• [5] Sułek M.W., Wasilewski T., Bocho-Janiszewska A.: Właściwości tribologiczne roztworów monoglicerydów w oleju parafinowym. Tribologia, 5/2003, (191), s. 341-346.
• [6] Sułek M.W., Wasilewski T., Bocho-Janiszewska A., Sas W.: Surface active compounds as lubricant additives. Surfactants and dispersed systems in theory and practice, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2003, s. 587-590.
• [7] Sułek M.W., Wasilewski T.: Antiseizure Properties of Aqueous Solutions of Ethoxylated Sorbitan Esters. Materials Science, v.9, 2003, s. 187-190.
• [8] Sułek M.W., Wasilewski T.: Wpływ struktur wodnych roztworów oksyetylenowanego laurylosiarczanu sodu na ich właściwości tribologiczne. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, 1, (129), 2002, s. 35-47.
• [9] Sułek M.W., Wasilewski T.: Właściwości tribologiczne kompozycji smarowych zawierających alkilopoliglukozydy. Tribologia, 2/2002, (182), s. 741-753.
• [10] Sułek M.W., Wasilewski T.: Influence of concentration on lubricity ethoxylated sorbitan esters aqueous solutions. International Journal of Applied Mechanics and Engineering, v.7, 2002, s. 189-195.
• [11] Sułek M.W., Wasilewski T.: Właściwości smarne wodnych roztworów oksyetylenowanych estrów sorbitanu. Tribologia, 4/2002, (184), s. 1303-1311.
• [12] Sułek M.W., Wasilewski T.: Wpływ alkilopoliglukozydów na właściwości smarne wody i gliceryny. Inżynieria Powierzchni, 4/2001, s. 52-58.
• [13] Sułek M.W., Wasilewski T.: Einfluss der Ketten-aange von Alkylpolyglukosiden auf die tribologi-schen Eigenschaften ihrer waassrigen Loosungen. Tribologie und Schmierungstechnik, 1/2004.
• [14] Luders H.: Structure and nomenclature of surface active alkyl glucosides, ed. Balzer D., Luders H.. Nonionic Surfactants: Alkyl Polyglucosides, Marcel Dekker.
• [15] Nickel D., Forster T., von Rybiński W.: Physico-chemical properties of Alkyl Polyglucosides, ed. Hill K., von Rybiński W., Stoll G., „Alkyl Polyglucosides", VCH, 1996.
• [16] Luders H.: Synthesis of alkyl glucosides and alkyl polyglucosides, ed. Balzer D., Luders H., Nonionic Surfactants: Alkyl Polyglucosides, Marcel Dekker.
• [17] Balzer D.: Surfactant properties, ed. Balzer D., Luders H., Nonionic Surfactants: Alkyi Polyglucosides, Marcel Dekker.
• [18] Nilsson F., Soderman O.: Physical-chemical properties of the n-Octyl p-D-glucoside/water system. A phase diagram, self-diffusion NMR and SAXS study, Langmuir, 12, 1996, s. 902-908.
• [19] Platz G., Polike J., Thuning Ch., Hofmann R., Nickiel D., von Rybiński W.: Phase behavior, lyotropic phases and flow properties of alkyl glycosides in aqueous solution, Langmuir, 11, 1995, s. 4250-4255.
• [20] Kahl H., Enders S., Quitzsch K.: Experimental and theorethical studies of the system n-decyl- p-D-maltopyranoside + water, Colloids and Surface A., 183-185, (2001), s. 661-679.
• [21] Hoffmann B., Platz G.: Phase and aggregation behavior of alkyloglycosides, Current Opinion in Colloid & Interface Science, 6, (2001), s. 171-177.
• [22] Szczerek M.: Systematyzacja testowych badań tribologicznych. Tribologia i tribotechnika, ed. Szczerek M., Wiśniewski M., IteE, 2000.
• [23] Szczerek M., Tuszyński W.: Badania tribologiczne. Zacieranie. Wyd. ITeE, Radom, 2000.
• [24] Piekoszewski W., Szczerek M., Tuszyński W.: The action of lubricants under extreme pressure conditions in a modified four-ball tester. Wear, 240, 2001, s. 183-193.