Podstawowe pojęcia galwanotechniczne. Szybkość procesu elektrodowego i katodowa wydajność prądowa

• Autorzy: Socha J. , Weber J.A.

Warianty tytułu

EN

Basic Notions in the Electroplating. Rate of Electrodeposition Process and Cathode Efficiency

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule określono wpływ katodowej gęstości prądu na szybkość procesów elektrodowych osadzania powłok metalowych, katodową wydajność prądową tego procesu oraz zależność struktury osadzanych powłok od mechanizmu procesu elektrodowego. W czasie elektrolizy ustala się na katodzie pewien rozdział gęstości prądu i metalu, uzależniony od czynników elektrochemicznych i geometrycznych. Omówiono rodzaje zależności katodowej wydajności prądowej, jej wzrost lub spadek, w miarę wzrostu gęstości prądu w kąpielach kwaśnych, alkaliczno-cyjankowych i chromowych. Katodowa wydajność prądowa osadzania metali w kąpielach kwaśnych, w których metale te występują na ogół w akwakompleksach (kompleksach kationowych) jest, z różnych względów, bliska wartości teoretycznej. W kąpielach alkaliczno-cyjankowych, w których z kolei metal związany jest w kompleksie anionowym, z reguły katodowa wydajność prądowa maleje w miarę wzrostu gęstości prądu, co sprzyja bardziej równomiernemu rozdziałowi metalu na katodzie. Omówiono także katodową wydajność prądową w kąpielach do chromowania, w zależności od typu stosowanego elektrolitu.

EN

Paper defines the effect of cathode current density on the rate of electrodeposition process of metal coatings, on the cathode efficiency of the process and the dependence of coatings structure on electrodeposition mechanism. A certain current density and metal distribution are settling on the cathode, which is depending on electrochemical and geometrical factors. Dependence types of cathode current density, its growth and drop in function of the increase of current density in acid, cyanide and chromic baths are discussed. Cathode current efficiency in acid baths, where metaIs exist in general in aqua-complexes (cationic), is because of different reasons closed to theoretical value. In alkaline cyanide baths, where metaIs are bound into anionic complexes, the cathodic current density decreases in general with the growth of current density, which favours more uniform metal distribution on the cathode. Cathodic current density in chrome plating baths in dependence of electrolyte type is also discussed.

Słowa kluczowe

PL

procesy elektrolitycznego osadzania metali i ich stopów; powłoki galwaniczne; galwanotechnika

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mechaniki Precyzyjnej
• Czasopismo: Inżynieria Powierzchni
• Rocznik: 2004
• Tom: Nr 3
• Strony: 20--28
• Opis fizyczny: rys., tab., bibliogr. 33 poz.

Twórcy

autor

Socha J.

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

autor

Weber J.A.

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

Bibliografia

• [1] Paunović M., Schlesinger M.: Fundamentals of Electrochemical Deposition, John Wiley & Son, New York 1998.
• [2] Dylewski R., Gnot W., Gonet M.: Elektrochemia przemysłowa. Wybrane procesy i zagadnienia, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 1999.
• [3] Kanani N.: Galvanotechnik. Grundlagen, Verfahren, Praxis, Hanser Verlag, Munchen 2000.
• [4] Rekś W.: Galwanotechnika, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 1992.
• [5] Pletcher D., Walsh F.C.: Industrial Electrochemistry, 2nd Edit. Blackie Academic & Profesional, London 1993.
• [6] Praca zbiorowa: Praktikum po prikładnoj elektrochimii (red. W.N. Kudriawcew), Chimija, Leningrad 1990.
• [7] Praca zbiorowa: Blestjaszczije elektroliticzeskije pokrytija (red. J. Matulis), Mintis, Wilnius 1969.
• [8] Scholl H., Błaszczyk T., Krzyczmonik P.: Elektrochemia. Zarys teorii i praktyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1998.
• [9] Weber J.A.: Podstawowe parametry galwanotechniczne, Wydawnictwo Instytutu Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa 1983.
• [10] Praca zbiorowa: Poradnik galwanotechnika, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2002.
• [11] Socha J., Weber J.A.: Podstawy elektrolitycznego osadzania stopów metali, Wydawnictwo Instytutu Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa 2001.
• [12] Pierełygin J.P.: O wlijanie sostawa elektrolita i reżima elektroliza na katodnyj wychod po toku mietałła, Elektrochimija 30 (1994) 1, 14.
• [13] Pierełygin J.P.: O zawisimosti katodnogo wychoda po toku mietałła ot koncentracji liganda, Elektrochimija30(1994) 10, 1265.
• [14] Socha J., Weber J.A.: Inżynieria Powierzchni 3 (1998)2, 13.
• [15] Raub E.: Metallkunde 41 (1950) 234-38.
• [16] Metzger W., Schmidt M.: Metalloberflache 38 (1984) 7, 294.
• [17] Socha J., Żak T.: Prace Instytutu Mechaniki Precyzyjnej 13 (1965) 48, 2, 1-8.
• [18] Socha J., Żak T.: ibid. 15 (1967) 56, 2-9.
• [19] Dettner W., Elze J: Handbuch der Galvanotechnik, Carl Hanser Verlag, Munchen 1963.
• [20] Weber J.A., Komendarek W.: Cynkowanie elektrolityczne w kąpielach alkaliczno-cyjankowych, Wydawnictwo Instytutu Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa 1994.
• [21] Brenner A.: Electrodeposition of Alloys, Academic Press, New York and London 1063.
• [22] Raub E.: Galvanotechnik 71 (1980) 326-334.
• [23] Biestkowa T., Inglot B.: Powłoki Ochronne 3 (1975) 3, 14.
• [24] Socha J.: Prace Instytutu Mechaniki Precyzyjnej, XI, 32(1961)1.
• [25] Socha J.: Elektrie 3 (1963) 83.
• [26] Socha J.: Przegląd Mechaniczny (1956) 8, 280: (1956)9, 327: (1957) 6, 232.
• [27] Socha J.: Inżynieria Powierzchni 3 (1998) 3, 20.
• [28] Liebreich E.: Z. Elektrochem. 27 (1921( 94.
• [29] Liebreich E.: Z. Metallkunde 14 (1922) 137.
• [30] Brenner A., Burkhead P., Jennings C.: J. Research Nat. Bur. of Standards 40 (1948) 1,2.
• [31] Hayashi T., Takanaka S., Takagi S.: Nagoya Gijutsu Shikansho (1953)2, 124.
• [32] Socha J.: Mechanizm elektrolitycznego chromował nią w kąpielach zawierających związki chromu(VI) Inżynieria Powierzchni 3 (1998) 2, 38; 3 (1998) 20.
• [33] Socha J.: Zum Mechanismus der elektrolytische Chromabscheidung aus Chrom(VI)-Verbindungen, Galvanotechnik 90 (1999) 11, 2976; 92 (2001) 2, 354;92(2001)12,3221.