Zmiana składu i chropowatości powierzchni w wyniku tarcia suchego w układzie: stal 45 - tlenek cyrkonu

• Autorzy: Sułek W. , Jedynak R.

Warianty tytułu

EN

Changes in Composition and Roughness Surface as a Result of Dry Friction in the Steel 45 - Zirconium Oxide System

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obserwowane zmiany współczynnika tarcia w funkcji czasu (drogi tarcia) oraz nacisku jednostkowego są interpretowane na podstawie wyników badań chropowatości i składu warstwy wierzchniej. Wykonano porównawcze pomiary chropowatości i powierzchni przed i po tarciu. W wyniku tarcia nastąpił wzrost chropowatości tarczy polerowanej i zmniejszenie chropowatości tarczy niepolerowanej. Jednak zarówno przed jak i po tarciu chropowatość obu tych rodzajów powierzchni ceramicznych różniły się znacznie. W wyniku tarcia nastąpiło niewielkie przeniesienie żelaza ze stalowego trzpienia na ceramiczną tarczę, co stwierdzono na podstawie badań rentgenowskich. Dla tarczy niepolerowanej ilość przeniesionego żelaza jest większa niż dla tarczy polerowanej. Stwierdzono wpływ chropowatości i składu warstwy wierzchniej na współczynnik tarcia, a także wskazano, że głównym czynnikiem różnicującym powierzchnię polerowaną i niepolerowaną moga być oddziaływania adhezyjne metal-ceramika.

EN

The observed changes in the coefficient of friction as a function of time (friction path) and unit pressure are interpreted on the basis of the results of roughness examination and surface layer composition. The comparative measurements of roughness before and after the friction were executed. As a consequence of friction an increase of roughness of the polished disk and a reduction of roughness of the unpolished disk was observed. However as well as after the friction, the roughness of every type of the ceramic surfaces differed a lot. As a result of friction the carriage of the small amount of iron from the steel pin to ceramic disk was observed. The described effect was ascertained on the basis of X-ray examinations. For the unpolished disk the amount of the transferred iron was bigger than for the polished one. It has been found that roughness and the composition of the surface layer affect the coefficient of friction. It has also been indicated that metal-ceramics adhesive interactions are the main factor distinguishing polished and unpolished surfaces.

Słowa kluczowe

PL

tarcie; warstwy wierzchnie; powierzchnie

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mechaniki Precyzyjnej
• Czasopismo: Inżynieria Powierzchni
• Rocznik: 1999
• Tom: Nr 4
• Strony: 15--22
• Opis fizyczny: 12 rys., 3 tabele, bibliogr. 10 poz.

Twórcy

autor

Sułek W.

autor

Jedynak R.

• Politechnika Radomska