Wybrana charakterystyka narzędziowa precyzyjnego wtryskiwania wielogniazdowego

• Autorzy: Sikora R. , Bociąga E.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jakość wyprasek wtryskowych, a także poprawność przebiegu procesu wtryskiwania, można ocenić na podstawie łatwego do zastosowania kryterium materiałowego jakim jest pomiar ciężaru wyprasek. Celem badań było określenie charakterystyki narzędziowej precyzyjnego wtryskiwania wielogniazdowego na podstawie oceny rozkładu ciężaru wyprasek wtryskowych uzyskiwanych z poszczególnych gniazd formujących oraz ustalenie wpływu długości drogi przepływu tworzywa w formie na ciężar wyprasek. Badania zostały przeprowadzone w odniesieniu do korpusów strzykawek lekarskich jednorazowego użytku o pojemności 10 cm³, produkowanych w Lubelskich Zakładach Farmaceutycznych Polfa. Są to wypraski precyzyjne, o wąskiej tolerancji wymiarów z uwagi na konieczność właściwego ich pasowania z tłokiem. Korpusy strzykawek wykonano z polipropylenu Malen F-601, produkcji Polskiego Koncernu Naftowego Orlen S.A. w Płocku. Wypraski wykonywano przy użyciu formy dziesięciogniazdowej, z szeregowo-równoległym układem gniazd formujących, przy którym długość drogi przepływu tworzywa do poszczególnych gniazd jest różna. Wyniki badań oraz obliczenia statystyczne pozwoliły na wyznaczenie krzywej rozkładu częstości ciężaru wyprasek (rysunek 6). Jest to rozkład skupiony, co oznacza, że 100% wyprasek z gniazda I ma ciężar w granicach pola tolerancji ciężaru. Wskazuje to na poprawny wybór warunków wtryskiwania oraz prawidłowy przebieg procesu technologicznego wtryskiwania. Wykazano, że ze wzrostem długości drogi przepływu tworzywa w kanałach formy wtryskowej zmniejsza się średni ciężar wyprasek, przy czym intensywność zmniejszania maleje (rysunek 7). Ciężar wyprasek pochodzących z gniazd znajdujących się najdalej od kanału centralnego jest mniejszy o około 1,5% od ciężaru wyprasek z gniazd położonych najbliżej. Zmiany ciężaru wyprasek bezpośrednio oddziałują na grubość ścianek korpusów, co powoduje także zmianę ich średnicy. W efekcie ma to wpływ na dokładność pasowania z drugim elementem strzykawki - tłokiem i decyduje o ich właściwościach użytkowych. W przypadku badanych wyprasek zróżnicowanie wartości ciężaru jest w granicach tolerancji i nie wpływa na ich właściwości użytkowe. Poprawne jest więc tutaj stosowanie form wtryskowych z szeregowo-równoległym układem gniazd formujących i nie ma konieczności wprowadzania korekty rozmiarów przewężek. Metoda określania ciężaru wytworów jest prosta i daje wyniki pozwalające na jej stosowanie do określania charakterystyki narzędziowej precyzyjnego wtryskiwania wielogniazdowego oraz umożliwia łatwą ocenę jakości wyprasek wtryskowych w warunkach produkcyjnych.

Słowa kluczowe

PL

wtryskiwanie; gniazdo formy wtryskowej; wypraska wtryskowa; forma wielogniazdowa; tworzywo polimerowe

EN

injection moulding; injection mould cavity; injection moulded part; multi-cavity mould; polymer

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
• Czasopismo: Przetwórstwo Tworzyw
• Rocznik: 2001
• Tom: nr 7-8
• Strony: 161--168
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Sikora R.

• Politechnika Lubelska, Katedra Procesów Polimerowych, ul. Nadbystrzycka 36, 20-618 Lublin

autor

Bociąga E.

• Politechnika Częstochowska Katedra Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Zarządzania Produkcją Al. Armii Krajowej 19 c, 42-200 Częstochowa

Bibliografia

• 1. Sikora R.: Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych. WE, Warszawa 1993, str. 528.
• 2. Smorawiński A.: Technologia wtrysku. WNT, Warszawa 1989, str. 460.
• 3. Potsch G., Michaeli W.: Injection Molding. An Introduction. Hanser Publishers, Munich Vienna New York, 1995, str. 195.
• 4. Sikora R., Hawrylecka U.: Polimery 1992, 37, 157.
• 5. Zawistowski H., Frenkler D.: Konstrukcja form wtryskowych do tworzyw termoplastycznych. WNT, Warszawa 1984, str. 393.
• 6. Bociąga E.: Polimery 2000, 45, 89.
• 7. Bociąga E.: Polimery 2000, 45, 833.
• 8. Bociąga E.: Injection Molding Technology 2001, 5, 15.
• 9. C-MOLD Design Guide. A Resource for Plastics Engineers. C-MOLD Ithaca, New York, U.S.A., 1998, str. 336.
• 10. Stoeckhert K.:Werkzeugbau fur die Kunststoff-Verarbeitung. Carl HanserVerlag, Munchen-Wien, 1979, str. 503.
• 11. Zbiór referatów: Anguss- und Anschnitt problem beim Spritzgiessen. VDI-Verlag GmbH, Dusseldorf, 1975.
• 12. Lee C.C., Stevenson J.F.: Polymer Engineering and Science 1999, 39, 375.
• 13. Menges G., Mohren P.: Anleitung fur den Bau von Spritzgiesswerzeugen. Carl Hanser Verlag, Munchen 1974, str. 229.
• 14. Menges G., Mohren P.: How to Make Injection Molds. Hanser Publisher, Munich 1986, str. 385.
• 15. Praca zbiorowa: TS-1. Podstawy konstrukcji nowoczesnych form wtryskowych. Plastech, Warszawa 1992, str. 296.
• 16. Mennig G.: Werkzeuge fur dieKunststoff-Verarbeitung. Carl Hanser Verlag, Munchen-Wien, 1995, str. 569.
• 17. Sikora R., Kloc J.: Przegląd Mechaniczny 1982, 15, 19.
• 18. Sikora R., Kloc J.: Kunststoffe 1982, 72, 449.
• 19. Sikora R.: Plastićeskije Massy 1983, 7, 48.
• 20. Sikora R., Kloc J.: Postępy Technologii Maszyn i Urządzeń 1984, 2, 9.
• 21. Sikora R., Hawrylecka U.: Możliwości i kryteria oceny jakości wyprasek z tworzyw termoplastycznych. Prace Instytutu Technologii i Eksploatacji Maszyn Politechniki Lubelskiej, seria C, nr 2, Lublin 1982, s.161.
• 22. Hawrylecka U.: Polimery 1988, 33, 340.
• 23.Hawrylecka U., Sikora R.: Polimery 1994, 39, 34.
• 24. Sikora R., Garbacz T.: Ciężar jako kryterium oceny wytworów otrzymywanych metodą wytłaczania z rozdmuchiwaniem. Praca zbiorowa pt. Tworzywa sztuczne w budowie maszyn. Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków, 2000, s.301.
• 25. Sikora R., Garbacz T.: Polimery 2001, 46.
• 26. Sikora R., Jachowicz T.: Polimery 2000, 45, 713.
• 27. Byrska-Rąpała A., Kozarkiewicz-Chlebowska A., Filipowicz P., Łucki Z., Stach-Janas I., Wąchol J.: Matematyczne techniki zarządzania. Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków 2001, str. 331.