Narażenie na mangan

• Autorzy: Gać P. , Waliszewska M. , Zawadzki M. , Poręba R. , Zawadzki M.

Warianty tytułu

EN

Exposure to manganium

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W związku z fizjologiczną rolą manganu, przez lata uważano, że nawet jego nadmiar nie wywołuje zmian w organizmie. Z tego powodu mangan i jego związki znalazły bardzo szerokie zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. Narażenie zawodowe na mangan występuje głównie podczas wydobywania i przetwarzania rud manganu, produkcji stopów, w stalowniach, spawania i produkcji suchych ogniw. Pierwsze doniesienia o przypadkach przewlekłego zatrucia manganem opisano wprawdzie już w latach 80. XIX wieku, ale dopiero obecna sytuacja zwróciła uwagę badaczy na możliwe toksyczne oddziaływanie związków manganu na organizm. W artykule zostały przedstawione aktualne poglądy dotyczące skutków toksycznego wpływu manganu na organizm. Omówiono w szczególności wpływ manganu na układy: nerwowy, oddechowy oraz krążenia. Opisywane skutki ekspozycji na mangan powinny skłaniać do redukcji zawodowego i środowiskowego narażenia na ten metal.

EN

For years it was suggested that the physiological activity of manganiun does not cause significant pathological changes in the body. Moreover, manganium was widely used in industry because of its lack of toxicity. Occupational exposure to manganium is especially present in subjects involved in manganium mining and its processing. First reports on chronic intoxication with manganium were described in the 1880s, but it was only in recent years that researchers have begun to consider the potential adverse effects of manganium on the body. The paper discusses current points of view on the toxic effect of manganium on the body, especially on the nervous, respiratory and cardio-vascular systems. Awareness of negative the effects of manganium on health should prompt us to reduce occupational and environmental exposure to this metal.

Słowa kluczowe

PL

mangan; narażenie zawodowe; zatrucie manganem

EN

manganium; occupational exposure; manganese poisoning

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 6
• Strony: 19--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tab.

Twórcy

autor

Gać P.

autor

Waliszewska M.

autor

Zawadzki M.

autor

Poręba R.

autor

Zawadzki M.

• Studenckie Koło Naukowe Toksykologii i Medycyny Środowiskowej przy Katedrze i Zakładzie Higieny, ul. J. Mikulicza-Radeckiego 7, 50-368 Wrocław, tel.: [phone]

Bibliografia

• [1] C. S. Burgoa Exposure to Manganese: Heath Effects on the General Population, a Pilot Study In Central Mexico. Environ Research Section 2001, 85, s. 90-104
• [2] R. G. Feldman Occupational and Environmental Neurotoxicology. Lippencott – Raven – Philadelphia – New York 1999, s. 168-188
• [3] H. K. Hundnell Effects from environmental Mn exposures: A review of the evidence from non-occupational exposure studies. “Neurotoxicology” 1999, 20:379-398
• [4] H. Langauer-Lewowicka Mangan – zagrożenia środowiskowe. „Medycyna Środowiskowa” 7(1)2004, s. 65-68
• [5] M. Jakubowski, H. Sińczuk-Walczak Mangan i jego związki nieorganiczne – dokumentacja. „Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy” 2(32) 2002, s. 15-19
• [6] H. Langauer-Lewowicka, G. Jonderko, A. Kujawska Obraz kliniczny przewlekłego zatrucia manganem na podstawie wybranych przypadków. „Neur. Neurochir. Pol.” 4/1972, s. 547-552
• [7] B. Bazylewicz-Walczak Neuropsychologiczne skutki narażenia zawodowego na mangan. „Medycyna Pracy” 6/1996, s. 677-683
• [8] H. Langauer-Lewowicka Wpływ manganu oraz jego związków na układ nerwowy. „Medycyna Środowiskowa” 9(1)2006, s. 3-9
• [9] W. Seńczuk Toksykologia współczesna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005
• [10] J. A. Knight, D. A. Searles The effects of various antioxidants on lipid peroxidation in stored whole blood. “Ann. Clin. Lab. Sci.” 1994, 24, s. 294-301
• [11] Marek K. Choroby zawodowe. PZWL, Warszawa 2003.