Stres przewlekły w zawodzie strażaka - przegląd badań

• Autorzy: Mockałło Z.

Warianty tytułu

EN

Chronic stress in firefighting - a review of research

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono problem stresu przewlekłego w zawodzie strażaka. Dokonany został przegląd badań, których wyniki świadczą o tym, że z chronicznym stresem wśród strażaków wiążą się czynniki osobowościowe (nieadaptacyjne strategie radzenia sobie ze stresem, zewnętrzne poczucie kontroli, negatywna emocjonalność związana z traumatycznymi wydarzeniami), demograficzne (dłuższy staż pracy) oraz organizacyjne (niski poziom kontroli w pracy, niski poziom wsparcia społecznego otrzymywanego od współpracowników i dowódców, wysokie poczucie odpowiedzialności, niezadowalający poziom wynagrodzenia, przeciążenie pracą, nieefektywne zasoby i komunikacja w pracy), a także uczestnictwo w zdarzeniach traumatycznych.

EN

This article presents the problem of chronic stress among firefighters. The definition and etiology are presented on the basis of a literature review. Factors responsible for the development of chronic stress are singled out. They are demographic variables (job seniority), individualistic variables (maladaptive coping strategies, external locus of control, negative emotionality related to traumatic events) and organizational variables (low control, low support from co-workers and supervisors, a sense of high responsibility, low pay and benefits, low resources and communication).

Słowa kluczowe

PL

strażak; stres; badania

EN

firefighter; stress; testings

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 9
• Strony: 20--23
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys.

Twórcy

autor

Mockałło Z.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Ergonomii, 00-701 Warszawa, ul. Czerniakowska 16, tel. [phone],

Bibliografia

• [1] Z. Mockałło Stres pourazowy w zawodzie strażaka – przegląd badań. „Bezpieczeństwo Pracy” 6(453)2009, s. 2-5
• [2] M. Szymczak, B. Dudek, J. Koniarek Stres traumatyczny strażaków i jego konsekwencje. „Przegląd Pożarniczy” 1/1998, s. 18-21
• [3] N. Ogińska-Bulik Stres zawodowy w zawodach usług społecznych. Źródła – Konsekwencje – Zapobieganie. Difin, Warszawa 2006, s. 90
• [4] E. Rząsowska, A. A. Fabryczewska Strażacy w: J.F. Terelak (red.) Stres zawodowy – charakterystyka psychologiczna wybranych zawodów stresowych. Wyd. Uniwersytetu Kard. S. Wyszyńskiego, Warszawa 2007, s. 447-473
• [5] Z. Szubert, W. Sobala, Zdrowotne przyczyny odejścia ze służby strażaków jednostek ratowniczo-gaśniczych. „Medycyna Pracy’, 53(4)2002, s. 291-298
• [6] J. Bugajska, K. Zużewicz, M. Szmauz-Dybko, M. Konarska, Cardiovascular Stress, Energy Expenditure and Subjective Perceived Ratings of Fire Fighters During Typical Fire Suppression and Rescue Tasks. “International Journal of Occupational Safety and Ergonomics”, 13(3)2007, p. 323-331
• [7] G. Tinline, S. Robertson, London Fire Brigade Stress (ASSET) Audit. Raport z dn. 25.05.2006. www.robertsoncooper.com
• [8] J. Brown, G. Mulhern, S. Joseph, Incident-Related Stressors, Locus of Control, Coping and Psychosocial Distress Among Firefighters in Northern Ireland. “Journal of Traumatic Stress”, 2(15) 2002, p. 161-168
• [9] P. K. Oleś, K. Drat-Ruszczak Osobowość. W: J. Strelau, D. Doliński (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki (t. 1.). Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2008, s. 651-764
• [10] P. G. Dean, K. M. Gow, J. Shakespeare-Finch Counting the Cost: Psychological Distress in Career and Auxiliary Firefighters. “The Australasian Journal of Disaster and Trauma Studies”, 1, 2003 http://www.massey.ac.nz/~trauma/issues/2003-1/dean.htm
• [11] S. J. Varvel, H. Yuhong, J. K. Shannon, D. Tager, R. A. Bledman, A. Chaichanasakul, M. M. Mendoza, B. Mallinckrodt Multidimensional, Threshold Effects of Social Support in Firefighters: Is More Support Invariably Better? “Journal of Counseling Psychology” 4/ 2007, p. 458-465
• [12] S. E. Cowman, J. R. Ferrari, M. Liao-Troth Mediating Effects of Social Support on Firefighters’ Sense of Community and Perceptions of Care. “Journal of Community Psychology” 2/2004, p. 121-126
• [13] P. Brough Comparing the Influence of Traumatic and Organizational Stressors on the Psychological Health of Police, Fire, and Ambulance Officers. “International Journal of Stress Management” 3/2004, p. 227-244