Metoda oceny ekologicznej wyrobów, procesów i technologii

• Autorzy: Fedoryszyn A. , Brzeziński M. , Zyzak P.

Warianty tytułu

EN

Ecological assessment method of products, proce3sses and technologies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule zamieszczono infrmacje o inicjatywach dotyczących zrównoważonego rozwoju. Przedstawiono aktualne proekologiczne działania w kraju, Europie i na świecie. Podkreślono, że trwały i zrównoważony rozwój wymaga prowadzenia analizy wpływu na środowisko wyrobów, procesów i technologii. Dotychczasowy rozwój miał na celu przede wszystkim poprawę walorów użytkowych oraz efektywności ekonomicznej. Obecnie jest on rozumiany szerzej, gdyż oprócz elementów technicznych i ekonomicznych rozważa się czynniki środowiskwe. Scharakteryzowano metodykę oceny wpływu wyrobów, procesów i technologii na środowisko opartą o ocenę cyklu życia LCA. Omówiono istotę oceny rozwiązań ze względu na ich wpływ na środowisko oraz oceny ekoefektywności. Podano podstawy ilościowej oceny metodą LCA i omówiono zasady charakteryzowania jedną wartością ekowskaźnika 99, z pakietu SimaPro.

EN

Information concerning initiatives of a sustainable development are given in the paper. The actual pro-ecological operations in the country, Europe and in the world are presented. It was emphasised that a stable and sustainable development requires performing the analysis of the influence of products, peocesses and technologies on the environment. The development - up to now - was aimed, first of all, at the improvement of functional qualities and economic efficiency. Presently it is more broadly understood, since apart from technical and economic elements also environmental factors are taken into account. The assessment method of the influence of products, processes and technologies on the environment was characterised od the basis of the life cycle assessment (LCA). The assence of the solution assessments on account of their influence on the environment as well as the eco-efficiency - was discussed. The bases of the quantitative analysis by the LCA method were given and the rules of characterising by one value of the eco-index 99 from the SimaPro packet were provided.

Słowa kluczowe

PL

odlewnictwo; ekologia; ocena ekologiczna; rozwój zrównoważony; metoda LCA

EN

founding; ecology; LCA method

• Wydawca: Stowarzyszenie Techniczne Odlewników Polskich
• Czasopismo: Przegląd Odlewnictwa
• Rocznik: 2012
• Tom: Vol. 62, nr 7-8
• Strony: 328--335
• Opis fizyczny: Bibliogr. 3 poz., il.

Twórcy

autor

Fedoryszyn A.

autor

Brzeziński M.

autor

Zyzak P.

• AGH, Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, Wydział Odlewnictwa

Bibliografia

• 1. Baran J.: Ocena cyklu życia. Prezentacja – szkolenie w ramach projektu pt. „Propagowanie wzorców produkcji i konsumpcji sprzyjających promocji zasad trwałego i zrównoważonego rozwoju; http://www.programop.org/pl/polpcd/JBaran 01.pdf
• 2. Clegg A.J.: Zastosowanie pojęcia cykl życia do oceny środowiska produkcją i stosowaniem odlewów, Przegląd Odlewnictwa, t. 55, 2005, nr 3, s. 162
• 3. Fedoryszyn A.: Zintegrowane systemy zarządzania, Centrum Szkolenia i Organizacji Systemów Jakości Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki. Kraków, 2010
• 4. Goedkoop M., Spriensma R.: Eco-indicator 99 methodology repor,. Pre Consultants B.V. Amersfoort, The Nitherlands, 2000
• 5. Goedkoop M., Oele M., Schryver A., Vieira M.: SimaPro Database Manual. Methods Library, Pre Consultants, Nitherlands, 2008; www.pre.nl
• 6. Grzesik K.: Wprowadzenie do oceny cyklu życia (LCA) – nowej techniki w ochronie środowiska, Inżynieria Środowiska, Tom 11, zeszyt 1, 2006, s. 101
• 7. Kasprzak J., Kurczewski P.: Wpływ metod LCA na rozwój produktów i innowacje, Inżynieria i Aparatura Chemiczna, nr 5/2010, s. 55; Inż. Ap. Chem, 2010, 49, 5, 55-56
• 8. Kleiber M. i in. Ekoefektywność technologii, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego instytutu Badawczego, Radom, 2011
• 9. Kłos Z., Kasprzak J.: Rola ekobilansowania w kształtowaniu maszyn, urządzeń i systemów, Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskie, Nr 6 Budowa Maszyn i Zarządzanie Produkcją, Poznań, 2007, s. 77
• 10. Kowalski Z., Kulczycka J., Góralczyk M.: Ekologiczna ocena cyklu życia procesów wytwórczych (LCA), PWN, Warszawa, 2007
• 11. Kulczycka J.: Ocena cyklu życia LCA – metodyka i zastosowanie, Prezentacja – IGSM i E, PAN, Kraków (12.11.2009); http://www.min-pan.krakow.pl/pbs
• 12. Kulczycka J.: Ekologiczna ocena cyklu życia LCA nową techniką zarządzania środowiskowego, Wydawnictwo IGSM i E, Kraków, 2001
• 13. Kulczycka J. i in.: Opracowanie metodyki LCA dla oceny projektów infrastrukturalnych. Pracownia Badań Strategicznych, IGSM i E PAN. Kraków 2008 http://www.ewaluacja.gov.pl/Wyniki/Documents/rimi_017.pdf (19.06.2012)
• 14. Kurczewski P.: Rola zarządzania cyklem życia w rozwoju obiektów technicznych i technologii, Inżynieria i Aparatura Chemiczna, nr 5/2010,. s/ 67; Inż. Ap. Chem. 2010, 49, 5, 67-68
• 15. Radomski P.: Aspekty prośrodowiskowe w projektowaniu maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego, Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej, Seria Maszyny Robocze i Transport, nr 55, Poznań, 2003
• 16. Normy:
• PN-EN ISO 14040: 2009 Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Zasady i struktura. PKN, 2009
• PN-EN ISO 14041: 2002 Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Określenie celu i zakresu oraz analiza zbioru. PKN, 2002
• PN-EN ISO 14044: 2009 Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Wymagania i wytyczne, PKN, 2009
• PKN-ISO/TR 14047: 2006 Zarządzanie środowiskowe – Ocena wpływu cyklu życia – Przykłady stosowania ISO 14042, PKN, 2006
• ISO/TR 14048 Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Format dokumentowania danych, PKN, 2000
• ISO/TR 14049: 2000 Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Przykłady stosowania ISO 14041 do określania celu i zakresu oraz analizy zbioru, PKN, 2000
• PN-EN ISO 14050: 2004 Zarządzanie środowiskowe – Terminologia, PKN, 2004
• PN-EN 60300-3-3: 2006 Zarządzanie niezawodnością, Przewodnik zastosowań, Szacowanie kosztu cyklu życia, PKN, 2006
• 17. Selech J., Kurczewski P.: Metoda szacowania kosztu życia (LCC) i jej zastosowanie w dziedzinie budowy i eksploatacji obiektów technicznych. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, nr 5/2010, s. 105; Inż. Ap. Chem. 2010, 49, 5, 105-106
• 18. Strony internetowe w kolejności przywoływania:
• http://wiadomości.dziennikpl/swiat/artykuly/395218,konferencja-klimatyczna-w-rio-w-oparach-absudru.html (21.06.2012)
• http://wyborcza.pl/eko/1,113774,11977564,Rio 20 Szczyt Ziemi czy szczyt pustosłowia.html (21.06.2012)
• http://www.pfron.net/2012/02/szczyt-ziemi-2012-w-rio/ (26.06.2012)
• http://energetyka.wnp.pl/ue-niezadowolona-z-koncowej-deklaracji-szczytu-rio-20,172879_1_0_0.html (26.06.2012)
• http://ziemianarozdrozu.pl/artykul/2131/rio-plus20-nikt-nie-musi-nic-robic-nie-ma-celow-i-harmonogramow-dzialania (26.06.2012)
• http://www.un.org/en/sustainablefuture/sustainability.shtml (26.06.2012)
• http://www.mg.gov.pl/files/upload/8418/EUROPA_PL.pdf (14.06.2012)
• http://www.wse.edu.pl/wse/userfiles/file/publikacje_pdf/Funkcjonowanie_przedsiebiorstw_w_warunkach.pdf (15.05.2012)
• http://www.ekonomia24.pl/artykul/706205,891834-Rio--celem-jest-zrownowazony-rozwoj.html (14.06.2012)
• http://www.kepr.ue.poznan.pl/sknekobiznesu/pliki/cykl_zycia.doc (23.06.2012)
• http://www.min-pan.krakow.pl/pbs (15.06.2012)
• http://lca.jrc.ec.europa.eu/ (15.06.2012)
• http://www.pre.nl (15.06.2012)
• http://www.pre-sustainability.com/content/software (21.06.2012)