Czy można wyeliminować pył węglowy z mas klasycznych?

• Autorzy: Holtzer M.

Warianty tytułu

EN

May the coal dust be eliminated from the classical moulding sands?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W wielu odlewniach stosowane są masy formierskie z bentonitem i dodatkiem pyłu węglowego. Masy te stwarzają zagrożenie dla około 150 tys. pracowników zatrudnionych w tych odlewniach. Największe narażenie występuje na stanowiskach sporządzania masy, formowania i zalewania form. Dlatego też prowadzone są szerokie badania nad zastąpieniem węgla i dodatków zawierających węgiel przez inne substancje, bardziej ekologiczne, mniej szkodliwe dla środowiska. Głównym powodem, dla którego odlewnicy rozważają wyeliminowanie pyłu węglowego, jest ochrona środowiska i poprawa warunków pracy w odlewniach. Szkodliwość mas z bentonitem zmniejsza się znacząco po wyeliminowaniu pyłu węglowego i jego dotychczasowych zamienników. Przy wyborze gatunku pyłu węglowego dla odlewnictwa należy brać pod uwagę zarówno jego ziarnistość, jak i właściwości chemiczne: zawartość części lotnych, popiołu, wilgoci, siarki i chlorków, oraz właściwości fizyczne, takie jak: wskaźnik wolnego wydymania i skłonność do tworzenia węgla błyszczącego. Jednym z najbardziej popularnych materiałów zastępczych węgla błyszczącego jest grafit. W odlewniach grafit jest dodawany do masy w postaci mieszanki z bentonitem lub jako oddzielny dodatek. W artykule przedstawiono wyniki badań szkodliwości (emisji szkodliwych gazów oraz wymywalności substancji niebezpiecznych) mas z bentonitem i pyłem węglowym.

EN

In many foundries there are used bentonite moulding sands with coal dust addition. Such sands generate hazardous conditions for 150 thousands of the workers employed in these foundries. The greatest hazard appears at stands for moulding sand preparation, for making moulds and pouring alloys into the moulds. That is why a broad research is carried out on the possibility of substitute the coal and coal containing additions by the substances which are more ecological, less harmful for the environment. The main reason of considering the elimination of the coal dust is the environment's protection and improvement of labor conditions in foundries. The harmfulness of the bentonite sands considerably decreases after elimination of coal dust and other coal containing additions. Choosing the grade of the coal dust for foundries one shall take into account its granulation as well as the chemical (content of volatile matters. ash, water and chlorides) and physical properties (index of free swelling and susceptibility to form bright coal). One of the most popular replacement agents for the lustrous carbon is graphite. Graphite is introduced into the moulding sand as a mixture with bentonite or as separate addition. In the article results of the research are presented on the harmfulness (emission of the harmful gases and leaching grade of dangerous substances) of the moulding bentonite sands with coal dust addition.

Słowa kluczowe

PL

odlewnictwo; masa formierska; pył węglowy

EN

foundry practice; moulding sand; coal dust

• Wydawca: Stowarzyszenie Techniczne Odlewników Polskich
• Czasopismo: Przegląd Odlewnictwa
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 55, nr 12
• Strony: 794--799
• Opis fizyczny: Bibliogr., 20 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Holtzer M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Odlewnictwa,

Bibliografia

• 1. LEWANDOWSKI J.L.: Nośniki węgla błyszczącego. Przegląd Odlewnictwa nr 10, 2000, 384-386.
• 2. GREFHORST C., LEMKOW J.: Greensand without organie additives for the production of iron castings. Proc. Mater. The 66th World Foundry Congress, 6-9 September, 2004 Istanbul, s. 489-501.
• 3. LAFAY V.S., NELTNER S.L.: Green sand without seacoal. AFS Transactions 2004, vol. 112, 671-681.
• 4. Wielka Encyklopedia Powszechna PWN Warszawa 1969.
• 5. Węgiel kamienny. Pod red. A. Czaplińskiego. Kraków Wydawnictwo AGH 1994.
• 6. KARCZ A.: Koksownictwo cz. 1. Kraków Wydawnictwo AGH, 1991.
• 7. MOORE A., BROWN A.: Coal Dust in Greensand - New Look at a Very Old Practice. Proc. Mater. The 66 th World Foundry Congress, 6-9 September, 2004 Istanbul, s. 575-586.
• 8. Odlewnicze materiały formierskie. Pyl węglowy. PN-91/H-11008.
• 9. BROWN A.: Graded Coal. Proc. Materials SANDTEAM, Milovy 2005, 179-183.
• 10. MOORE A., BROWN A.: Coal Dust in Greensand - New Look at a Very Old Practice. Proc. Mater. The 66th World Foundry Congress, 6-9 September, 2004 Istanbul, s. 575-586.
• 11. BAIER D.: Slévárenstvi, t. XLVIII, 2000, nr 2-3, s. 99-101.
• 12. BERG P.P.: Formovocnyje materiały. Mietałłurgizdat, Moskwa 1963.
• 13. BINDERNAGEL I., KOLORZ A., ORTHS K.: Controlled additions of hydrocarbon components to moulding sand mixtures to improve casting surface finish. AFS Transactions 1975, vol. 85, s. 557-568.
• 14. DZWONNIK I.: Przegląd Odlewnictwa t. 28, 1978, nr 8-9, s. 195-198.
• 15. GEORGE R.B. i in.: British Foundryman 1982, nr 3, s. XVI.
• 16. LEWANDOWSKI J. L. i in.: Przegląd Odlewnictwa, t. 49,1999, nr 10, 378-383.
• 17. HESPERS W., WAMICH P.: Chem. Binder’s Foundries. Warwick 1976, s.6/1 -8/11.
• 18. HOLTZER M. i in.: Przegląd Odlewnictwa nr 10-11/2004, 870-874.
• 19. Projekt badawczy KBN nr T08B 045 22 (Kierownik projektu M. Holtzer).
• 20. Chemia i fizyka węgla. Pod red. S. Jasieńki. Politechnika Wrocławska. Wrocław 1995.