Indywidualne wybory kierunku edukacji zawodowej w warunkach rozwoju gospodarki opartej na wiedzy

• Autorzy: Jastrzębska-Smolaga H.

Warianty tytułu

EN

Selection of an individual path of a professional education under conditions of a knowledge based economy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest analiza zmian w strukturze kształcenia studentów pod względem wymaganych potrzeb zatrudnienia ich w przyszłości, w sektorach gospodarki opartej na wiedzy, na postawie materiałów statystycznych. Z przeprowadzonej w 2006 roku analizy danych statystycznych charakteryzujących zmia-ny w strukturze kształcenia studentów w latach 1990/91 - 2004/05 wynikało, że skokowo wzrosły liczebność studentów i ich aspiracje edukacyjne, ale podejmowane w tym okresie wybory kierunków studiów świadczyły o relatywnym i rzeczywistym spadku liczby studentów podejmujących studia na kierunkach technicznych, w porównaniu z osobami po-dejmującymi studia na kierunkach ekonomicznych i administracyjnych, pedagogicznych oraz społecznych. Wystąpiły niedostosowania struktury kształcenia młodzieży do wyma-ganej przez potrzeby rozwoju gospodarki opartej na wiedzy struktury zatrudnienia. Na kanwie tych problemów przedmiotem rozważań są najnowsze analizy zmian w strukturze kształcenia studentów w latach 2005/06 - 2006/07. Interpretacja danych uwzględnia odpowiedź na pytanie: pod wpływem jakich czynników indywidualne wybory kierunków edukacji zawodowej stają się coraz bardziej "uwolnione" od uwarunkowań wyborów z przeszłości. W tym kontekście traci też na znaczeniu psychologiczny mechanizm naśladownictwa. Coraz większy wpływ na indywidualne wybory edukacji zawodowej wywiera informacja i wiedza. Skodyfikowana wiedza, zorganizowana, usystematyzowana i zapisana na różnych nośnikach elektronicznych jest w pełni dostępna dla wszystkich studentów szkół wyższych. Uruchamia się psychologiczny mechanizm budowania karier zawodowych. Nie do przecenienia okazały się realizowane programy Unii Europejskiej, skierowane do młodzieży: E-Edukacja i E-Dostępność. Ich głównym celem jest upowszechnienie znajomości zagadnień ery cyfrowej i wykształcenie umiejętności niezbędnych do budowania gospodarki opartej na wiedzy, tj. kreatywności, łatwości rozwiązywania problemów, komunikacji międzysektorowej i międzykulturowej a także przeciw wykluczeniu osób niepełnosprawnych ze społeczeństwa informacyjnego. Powstaje pytanie: czy indywidualny wybór edukacji zawodowej jest "prywatną" sprawa studenta? W jakim zakresie, a przede wszystkim z jakimi rezultatami dla rozwoju gospodarki opartej na wiedzy społeczeństwo steruje wyborami edukacji zawodowej w latach 2007 i 2008.

EN

The goal of the article is to analyze, on the basis of statistical materials, changes in students education and their compliance with the future employment demand in sectors of a knowledge based economy. There are two main locations of centers of a knowledge based economy: the US and the European Union. Being the member of the EU, Poland needs to comply with the Lisbon Strategy, which main goal is to encourage economic growth through development of a knowledge. According to OECD, a knowledge based economy depends on education at the first place. Next are: science, R&D, hightech industries, services available to a knowledge based businesses and development of information services. Analyzes of statistical data describing structure of students education in years 1990-91 until 2004/05, carried in 2006, have disclosed a rapid growth in number of students and in their aspiration to educate. At the same time a number of students studying economy, administra-tion, pedagogy and social sciences went down. A disparity among chosen areas of education by students and those demanded by a knowledge based economy became greater. The above problem is to be again analyzed on the bases of the newest statistical data presenting the structure of students education in the period of 2005/06 - 2006/07. Interpretation of results of the above analyzes includes reflection on factors which make current selection of individual student's career far from selection made frequently in the past. In this context the psychological mechanism of copying past decisions loses its relevance. Information and knowledge become an increasing factor in selection of an individual path of a professional students education. A codified, organized and systemized knowledge downloaded on different electronic carriers is fully available to all students. It stimulates a psychological mechanism of a career building. The EU programs addressed to young generation, e-education and e-accessibility, can not be over estimated. Their main purpose is to provide access as well as to explain problems of education in a digital era and to enhance abilities to develop a knowledge based economy. They include such abilities as: creativity, problem-solving oriented approach, multicultural and cross sector communication and elimination of mechanisms which exclude handicap people from an information society. A question arises whether an individual choice of a path of a professional education is a private issue of a student? In what extend, but first of all, with what impact on progress of a knowledge based economy does society influence the choice by a student of his or her professional education. The reference is made to years 2007 and 2008.

Słowa kluczowe

PL

edukacja zawodowa; społeczeństwo wiedzy; gospodarka oparta na wiedzy

EN

professional education; knowledge-based economy

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Ekonomia i Zarządzanie
• Rocznik: 2008
• Tom: Z. 13
• Strony: 23--35
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Jastrzębska-Smolaga H.

• Politechnika Świętokrzyska, Katedra Strategii Gospodarczych

Bibliografia

• 1. Diagnoza Społeczna. Warunki i jakość życia Polaków. Raport, red. J. Czapiński, T. Panek, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2007.
• 2. Jastrzębska-Smolaga H., Struktura kształcenia studentów a potrzeby gospodarki opartej na wiedzy,VII Sympozjum Instytutu Ekonomii i Zarządzania Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2006.
• 3. Szkoły wyższe i ich finanse w 2004 r. Komentarz analityczny, GUS, Warszawa 2004.
• 4. Szkoły wyższe i ich finanse w 2006 roku, GUS, Warszawa 2007, www.stat.gov.pl.
• 5. Proces boloński, www.nauka.gov.pl, 2008-03-29.
• 6. Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Narodowe Strategiczne Odniesienia 2007 – 2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2007.
• 7. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki, w sprawie nazw kierunków studiów, www.mein.gov.pl, 2006-05-22.