Cień w świetle

• Autorzy: Bartnicka M.

Warianty tytułu

EN

Shadow in the light

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł został poświęcony cieniowi. Na wstępie przypomniano, że już od początków sztuki budowlanej obiekty architektoniczne sytuowane były z uwzględnieniem stron świata. Miało to znaczenie użytkowe i wizualne. Autorka stwierdza, że projektanci oświetlenia nocnego, iluminacyjnego zapominają o cieniu. Zauważa, że najistotniejszym środkiem oświetlenia sztucznego jest kierunkowanie światła, projektanci zaś nagminnie stosują wyłącznie oświetlenie "od dołu". Oświetlenie to wywołuje liczne negatywne konsekwencje wizualne, nadmierną dramaturgię, przypadkowe efekty wieloplanowości, które rozbijają wizualnie budynek. Wynikowo następuje uniformizacja obiektów architektonicznych, które tracą swój charakter i majestat. Zwraca uwagę projektantów i inwestorów, aby nie traktować oświetlenia wyłącznie jako "podświetlenie" i korzystać z rozwią-zań światłocieniowych wypracowanych przez fotografów, filmowców i teatr. Podkreśla, że nie będzie dobrej iluminacji dopóty, dopóki będą projektowane wyłącznie lokalizacje opraw oświetleniowych i agresywne plamy świetlne zamiast miejsc jasności, cienia i półcienia.

EN

This paper is about shadow. In the first part, drawing on the history of architecture, the author points out certain rules according to which buildings were situated depending on the location of the sun during the day, which had both functional as well as aesthetic meaning. In the next part, the author criticises the designers of night illuminations and their tendency to forget about the use of shadow. It is pointed out that the most crucial rule of artificial illumination is the direction the light is cast towards. Many designers light objects from below and very often this kind of illumination results in negative visual experiences, accidental light pollution, or over-dramatisation, which can detract from the architectural unity of a building. Subsequently, this often leads to disparate buildings being perceived as uniform and bland. To avoid these mistakes the author advises the use of techniques and guidelines used by photographers, cinematographers and theatre and stage designers. It is stressed that good illumination will not be achieved until designers understand the subtle play between the light semi-shadow and shadow.

Słowa kluczowe

PL

iluminacja artystyczna; światło i cień; kierunkowanie światła

EN

artistic illumination; light and shadow; directionality of light

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Architektura
• Rocznik: 2008
• Tom: Z. 21
• Strony: 39--46
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz.,

Twórcy

autor

Bartnicka M.

• Politechnika Białostocka, Wydział Architektury, Białystok

Bibliografia

• 1. Arnheim, R.: Sztuka i percepcja wzrokowa, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa, 1978.
• 2. Bartnicka, M.: Iluminacja artystyczna w architekturze i urbanityce. Czynniki i wytyczne kształtowania., praca doktorska, obrona WAPK, Kraków, 2004.
• 3. Dederko, W.: Oświetlenie w fotografii, Wydawnictwa artystyczne i filmowe, Warszawa, 1963.
• 4. Gombrich, E. H.: Sztuka i złudzenie, PIW, Warszawa, 1981.
• 5. Konrad, K.: Światło w filmie, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa, 1983.
• 6. Rasmussen, S. E.: Odczuwanie architektury, Murator, Warszawa,1999.
• 7. Twarowski, M.: Słońce w architekturze, Arkady, Warszawa, 1996.
• 8. Woodworth, R.S., Schlosberg, H.: Psychologia eksperymentalna, PWN, Wrocław, 1966
• 9. Witruwiusz: O architekturze ksiąg dziesięć, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków, 1956.