Symboliczne przestrzenie domu

• Autorzy: Sulima M.

Warianty tytułu

EN

The symbolic image of the house

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Tematem pracy jest ukazanie symbolicznego obrazu domu i związanego z nim zamieszkiwania w kulturze polskiej wsi, oparte na rozważaniach filozoficznych Mircea Eliadego i Gerardusa van der Leeuwa. Przedstawiają oni dom jako miejsce pełne znaczeń, przestrzeń sacrum, imago mundi.

EN

Among many fundamental symbols in rural culture, a house has been placed in a special position. The house, as the most permanent structure, organizing and arranging human life, has also been the place where man's character and identity have been formed .The space of the house is very safe, familiar and it wins over what's dark unknown and chaotic. The theme of this essay is to show the symbolic image of the house as meaning-abundant and sacred space in rural culture based on scholars' sources. They find the house as a pivot point in human life (the symbolism of the centre), as imago mundi, as a temple. Since time immemorial the man has had the need to have an asylum, isolation and order of the so called "intimate sphere" which has been carefully proteced from the outer world. The house has been the centre of the world and an image of the world as a whole. As a result, building the human abode has been tantamount to following and imitating cosmogony and the creation of the world.

Słowa kluczowe

PL

symbolika; dom; sacrum

EN

symbols; house; sacrum

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Architektura
• Rocznik: 2007
• Tom: Z. 20
• Strony: 81--91
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Sulima M.

• Politechnika Białostocka, Wydział Architektury, Białystok

Bibliografia

• 1. Bajburin A.K., W sprawie opisu struktury słowiańskiego rytuału budowniczego, Polska Sztuka Ludowa, Konteksty, nr 3, 1990.
• 2. Benedyktowicz D.,Z., Symbolika domu w tradycji ludowej (cz. I), Polska Sztuka Ludowa, Konteksty, nr 3, 1990.
• 3. Benedyktowicz D., Z., Symbolika domu w tradycji ludowej (cz. II), Polska Sztuka Ludowa, Konteksty, nr 4, 1990.
• 4. Bukraba-Rylska I., Kultura ludowa w społecznej (pod)świadomości, Konferencja etnologiczna „Tradycja z przyszłością” – Kultura ludowa w mediach. Analizy i projekty etnologiczne, Sandomierz, 2004.
• 5. Bułat J., Przestrzeń sakralna domu wiejskiego albo okno i stół, Polska Sztuka Ludowa, Konteksty, nr 4, 1990.
• 6. Bystroń J. S., Tematy, które mi odradzano, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1980.
• 7. Cisło M., Budować – chronić wzrastanie, „Więź”,1983, nr 2.
• 8. Czarnowski S., Podział przestrzeni i jej rozgraniczenie w religii i magii, (w:) S. Czarnowski, Dzieła, Warszawa, 1956, t.3.
• 9. Dalewski Z., Zakładziny: obrzęd i mit. O słowiańskich zwyczajach i wierzeniach związanych z budową domu i zakładaniem miasta, Polska Sztuka Ludowa, Konteksty, nr 4, 1990.
• 10. Dworakowski S., Kultura społeczna ludu wiejskiego na Mazowszu nad Narwią, Białystok, 1964.
• 11. Eliade M., Sacrum, mit, historia, Warszawa, 1993.
• 12. Spieralska B., Dach nad głową. Pojęcie domu w językach indoeuropejskich, Konteksty, 2004.
• 13. Stomma L., Antropologia kultury wsi polskiej XIX w., Warszawa, 1986.
• 14. Tischner J., Filozofia dramatu, Znak, Kraków, 1998.
• 15. van der Leeuw G., Fenomenologia religii, Warszawa, 1978.