Sacrum w komercyjnym i industrialnym kontekście. Adaptacja dawnego budynku maszynowni kopalni Kleofas na kaplicę św. Barbary w kompleksie handlowym Silesia City Center w Katowicach

• Autorzy: Nakonieczny R.

Warianty tytułu

EN

Sacrum in the commercial and industrial context. Adaptation of a former building for hoist machine of "Kleofas" coal mine to the chapel of st. Barbara in the retail and entertainment complex of Silesia City Center

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niecodzienna jest lokalizacja obiektu sakralnego w centrum handlowo- rozrywkowym, które zrealizowano na terenie dawnej kopalni węgla kamiennego w Katowicach. Opuszczony obiekt przemysłowy poddano rewaloryzacji. Szyb kopalni stał się dominantą przestrzenną i symbolem nowego kompleksu. Budynek maszyny wyciągowej został przeznaczony na kaplicę św. Barbary. Pieczołowicie wyeksponowano w nim oryginalne elementy industrialne. Do środka wprowadzono z dawnej cechowni tryptyk patronki górników. Ściana ołtarzowa została ukształtowana w formie płaszczyzny z krzyżowym prześwitem, którą podświetlono od tyłu. Utrzymano dawny wygląd zewnętrzny i wewnętrzny, przy minimalnym ingerowaniu nowymi elementami. Dodano industrialne lampy, rdzewiejącą blachę drzwi wejściowych czy stalowe konstrukcje chóru muzycznego. Całość to interesujący przykład nowoczesnej architektury sakralnej, która odchodzi od popularnej dziś konwencji epatowania symboliką chrześcijańską. Wszystko jest wyważone i doskonale współgra z dawnym charakterem obiektu, stanowiąc nowy wymiar współczesnego sacrum.

EN

Location of a sacral building in the retail & entertainment center in Poland is unusuall. This complex is situated on the plot of a former coal mine in Katowice. Desolate industrial area was revaloryzed. Coal mine shaft stayed an urban dominant and a symbol of the complex. Building for hoist machine stayed the chapel of St. Barbara. All oryginal industrial elements of a structure were carefuly exposed. Triptych of miner's patron was translocated to the chapel from the building housing the calibration room. The altar wall was created as a white surface with a cross shaped gap, illuminated from the back. Outside and inside look was kept with minimal interference of the new elements. Industrial lamps, rusty iron plate door and steel construction of music choir were added. All is an interesting example of contemporary sacral architecture with a minimal expresion of christian symbols. All is balanced and perfectly co-operated with a former character of building, placing it as a sacrum of a new shape.

Słowa kluczowe

PL

maszynownia kopalni; kaplica; centrum handlowo-rozrywkowe

EN

sacral building; retail and entertainment center

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Budownictwo
• Rocznik: 2006
• Tom: Z. 30
• Strony: 307--320
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys.

Twórcy

autor

Nakonieczny R.

• Politechnika Śląska w Gliwicach, Wydział Architektury,

Bibliografia

• [1] Borowy R. W.: Wczoraj-dziś-jutro kopalni „Katowice-Kleofas”, Concordia, Katowice, 1997.
• [2] Drew P.: Tadao Ando - Church on the Water – Church of the Light [w:] Places of worship, Phaidon Press Limited, London, 1999.
• [3] Gryglewska A.: Zabytki techniki wodociągowej w woj. katowickim, historia i propozycja ochrony. Część II. Wieże wodne, Instytut Historii Architektury, sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 1990.
• [4] Humphrey C.,Vitebsky P.: Architektura i sacrum, Świat Książki, Warszawa, 2005.
• [5] Musioł S.: Targowisko z kaplicą [w:] Ecclesia nr 2/2006, s. 14-15.
• [6] Nawratek K.: Ideologie w przestrzeni-próby demistyfikacji, Universitas, Kraków, 2005.
• [7] Omilanowska M.: Światynie handlu. Warszawska architektura komercyjna doby wielkomiejskiej, Instytut Sztuki PAN, Warszawa, 2004.
• [8] Snela B.: Sakrum i profanum w przestrzeni kościelnej [w:] Collectanea Theologica, 41/ 1971.
• [9] Szymski A. M.: Kanon formy architektonicznej w kościele katolickim, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin, 1998.
• [10] Wieczorek E.: Spacery po Katowicach, Referat Promocji Urzędu Miasta Katowice, Katowice, 2003.
• [11] Zin W. (red.): Zabytki urbanistyki i architektury w Polsce, Tom 1, Arkady, Warszawa, 1986