Pomieszczenia pomocnicze (socjalne) w programie funkcjonalnym i użytkowym obiektów sakralnych zborów ewangelicznych, ich znaczenie w kształtowaniu przestrzeni architektonicznej

• Autorzy: Wojewódka J.

Warianty tytułu

EN

Subsidiary space functional programme of sacral buildings of evangelical churches. Their significance in modeling the architectural space

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Protestanckie zbory ewangeliczne, prowadzące szeroką działalność o charakterze nie tylko ewangelizacyjnym, ale także społecznym, socjalnym i edukacyjnym, wymagają nowego odmiennego/ spojrzenia na organizowanie i kształtowanie przestrzeni obiektów, które użytkują. W potocznym rozumieniu użytkowanie obiektu sakralnego sprowadza się raczej do wypełniania form związanych z czynnościami liturgicznymi lub obrzędowymi. Specyfika ujęcia teologicznego pojmowania "sacrum" w kościele ewangelickim, odmiennym niż w tradycyjnych wyznaniach chrześcijańskich, pozwala na swobodne i zmienne w charakterze użytkowanie pomieszczeń zborowych, w zależności od charakteru "pracy", bez ograniczeń wynikających z możliwości nadużywania miejsca kultu, a zatem także bez negatywnych odczuć u samych wiernych. Następuje znaczące przesunięcie ideowego ciężaru i sposobu rozumienia w użytkowaniu obiektu - z funkcji "świątyni" dla Boga, na funkcję Domu Wspólnoty dla wyznawców Boga. W założeniach projektowych obiektu dla zborów ewangelicznych dominującą rolę odgrywają więc pomieszczenia obsługi socjalnej. Zadaniem ich jest zapewnienie odpowiednich warunków do realizacji celów, jakie wyznaczają sobie w programie działalności poszczególne Zbory i Wspólnoty.

EN

Protestant, evangelical churches carry on broad activity not only on religious basis, but also in public, social and educational aspects. It calls for a new (different) approach in organizing and modeling the space of the buildings, which are being used. In common sense utilization of a sacral building comes down to fulfilling liturgi-cal and ceremonial acts. Specification of theological understanding of "sacrum", differenet from traditional Christian faiths, allows diverse and free usage of church's space depending on current character of activity. It is not bound by the restrains of misusing a place of cult and furthermore hurting feelings of believers. It makes a decisive change of ideological weight of understanding sacral building usage from function of "temple" for God to the House of Community for Gods' worshippers. In conclusion, the social rooms play a dominant role in design schemes of evangelical churches. Their task is to sustain proper conditions for realization of aims of particular Churches' activity.

Słowa kluczowe

PL

protestanckie zbory ewangeliczne; obiekt sakralny; liturgia; obrzęd; sacrum; świątynia

EN

evangelical churches; sacral building; liturgy; ceremonial acts; subsidiary spaces; house of community; sacrum; temple

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Budownictwo
• Rocznik: 2006
• Tom: Z. 30
• Strony: 517--526
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz.

Twórcy

autor

Wojewódka J.

• Politechnika Śląska w Gliwicach, Wydział Architektury,

Bibliografia

• [1] Kopaliński W.: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. Wiedza Powszechna, Warszawa, 1980.
• [2] Wojewódka J.: Kształtowanie przestrzeni architektonicznej w obiektach sakralnych zborów ewangelicznych protestanckiego nurtu drugiej reformacji. Praca doktorska. Politechnika Śląska Gliwice, 1995.
• [3] Biblia – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, Warszawa, 1982.
• [4] Kowalski Wierusz J.: Wczesne chrześcijaństwo I-X wiek. KAW, Warszawa, 1985.
• [5] Filarska B.: Początki architektury chrześcijańskiej. Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, 1983.
• [6] Lisik A.: Strukturalizm otwarty. Studium metodyczno-projektowe otwartych struktur architektonicznych. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Architektura. Z. 17, Gliwice.
• [7] Neufert E.: Podręcznik projektowania architektoniczno -budowlanego. Arkady, Warszawa, 1980