Polskie szkolnictwo powszechne w województwie poleskim w latach 1919-1939

• Autorzy: Smolarczyk A.

Warianty tytułu

EN

Polish elementary educational system in the voivodship of Polesie in the years 1919-1939

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono zarys dziejów polskiego szkolnictwa powszechnego w województwie poleskim w dwudziestoleciu międzywojennym. W jego rozwoju można wyróżnić trzy okresy: 1) lata 1919-1922 - ustalenie podstaw prawnych, unifikacja i integracja oraz opracowanie nowych programów; 2) lata 1923-1932 - okres do uchwalenia reformy jędrzejewiczowskiej; 3) lata 1932-1939 - okres wprowadzenia reformy jędrzejewiczowskiej. Na tle specyfiki województwa poleskiego, jego zacofania gospodarczego i kulturowego przedstawiono: tworzenie struktury szkolnej, wprowadzanie podstawowych aktów prawnych, wykonanie obowiązku szkolnego, stopień organizacyjny szkolnictwa, frekwencję, pracę nauczycieli, problem analfabetyzmu, warunki lokalowe.

EN

The article presents an outline of the history of the Polish elementary educational system in the voivodeship of Polesie in the interwar period. We can distinguish three stages in its development: 1) the 1919-1922 period which is the one of establishing of legal principles, unification, integration and working out of new curricula; 2) the 1923-1932 period which culminates with passing the Jędrzejewicz reform; 3) the 1932-1939 period which is the one of implementing of the Jędrzejewicz reform. In the context of the specific character of the voivodeship of Polesie, in particular in the context of its economical and cultural backwardness, the article presents such phenomena as: forming of the school structure, implementing of the fundamental laws, the level of organization of the educational system, school attendance, the realization of the obligation for children to attend school, the teachers' work, the problem of analphabetism and of the housing conditions.

Słowa kluczowe

PL

szkolnictwo; struktura szkolna; województwo poleskie

EN

educational system; school structure; voivodship of Polesie

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Ekonomia i Zarządzanie
• Rocznik: 2005
• Tom: Z. 10
• Strony: 321--340
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., tab.

Twórcy

autor

Smolarczyk A.

• Politechnika Białostocka, Katedra Ekonomii i Nauk Społecznych ul. Ojca Tarasiuka 2, 16-001 Kleosin

Bibliografia

• 1. Dzienniki Urzędowe Kuratorium Okręgu Szkolnego Poleskiego za lata 1923-1931.
• 2. Dzienniki Urzędowe Kuratorium Okręgu Szkolnego Brzeskiego za lata 1932-1938.
• 3. Dzienniki Ustaw Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego za lata 1917-1939.
• 4. Encyklopedia Wychowawcza, T. 9, z. 9,Warszawa 1932.
• 5. Garbowska W., Szkolnictwo powszechne w Polsce w latach 1932-1939, Ossolineum 1976.
• 6. Gąsiorowski Z., Szkoła na Polesiu na tle potrzeb stanu i potrzeb szkolnictwa Rzeczypospolitej, Brześć 1930.
• 7. Grabski S., Szkoła na ziemiach wschodnich, Warszawa 1924.
• 8. Lewkowska A., Lewkowski J., Walczak, W., Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej. Województwo Poleskie na obszarze Republiki Białoruś, Warszawa 2000.
• 9. Mauersberg S., Szkolnictwo powszechne dla mniejszości narodowych w Polsce w latach 1918-1939, Ossolineum 1968.
• 10. Państwowe Archiwum Obwodu Brzeskiego w Brześciu, Zespół archiwalny Kuratorium Okręgu Szkolnego Brzeskiego 1921-1939 (fond nr 59).
• 11. Polski stan posiadania na Polesiu, Brześć 1939.
• 12. Rocznik Poleski 1927, Brześć n.Bugiem 1927.
• 13. Serafin T., Władze szkolne w latach 1917/18-1937/38, Warszawa 1938.
• 14. Społeczeństwo białoruskie, litewskie i polskie na ziemiach północnowschodnich II Rzeczypospolitej (Białoruś Zachodnia i Litwa Wschodnia) w latach 1939-1941, M. Giżajewska, T. Strzembosz (red.), Warszawa 1995.
• 15. Ściebora W., Rozwój organizacji szkolnictwa powszechnego w powiecie kobryńskim, Brześć 1932.
• 16. Tomaszewski J., Z dziejów Polesia 1921-1939: zarys stosunków społecznoekonomicznych, Warszawa 1963.
• 17. Trzebiatowski K., Szkolnictwo powszechne w Polsce w latach 1918-1932, Ossolineum 1970.