Nowe tendencje w pomiarach i ocenie zarysów kształtu części maszyn

• Autorzy: Adamczak S.

Warianty tytułu

EN

New trends in practice of measurements and in estimation of the profiles of the machine components

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Istotnym problemem w podstawowych badaniach eksperymentalnych, a następnie w praktyce pomiarowej jest stała konieczność określania i oceny struktury geometrycznej powierzchni ze względu na duży wpływ kształtu tej powierzchni na stan dynamiczny współpracujących ze sobą zespołów gotowych wyrobów. W związku z tym w przemyśle maszynowym znaczną wagę przykłada się do minimalizacji błędów kształtu powierzchni walcowych. Jest to szczególnie ważne przy ruchu obrotowym elementów napędowych, takich jak łożyska toczne i ślizgowe czy wrzeciona obrabiarek, jak również elementy nie wykonujące obrotu, a tylko przemieszczenia liniowe (tłok silnikowy). W większości przypadków dokładność powierzchni walcowych oceniano dotychczas na podstawie odchyłek zarysów okrągłości w kilku wybranych przekrojach poprzecznych badanego przedmiotu. W praktyce na współpracę poszczególnych elementów maszyn ma jednak wpływ cała powierzchnia. Dlatego współczesny proces technologiczny coraz częściej wymaga stałej kontroli powierzchni walcowych, ocenianych za pomocą parametrów, które odnoszą się do powierzchni kulistych itp. Zapewnić to można tylko poprzez odpowiednie pomiary, stosując specjalistyczne systemy pomiarowe, charakteryzujące się wymaganą dokładnością i umożliwiające dotrzymanie narzuconych granicznych odchyłek walcowości.

EN

Described is a modern production process, in which cylindrical surfaces are more and more frequently required to be assessed with the parameters of spherical or similar surfaces used in the assessment. This may be achieved only by application of specific measuring systems, which are noted for the required accuracy and meet specified cylindrical tolerances.

Słowa kluczowe

PL

pomiar; pomiar zarysów kształtu; pomiar zarysów walcowości; struktura geometryczna powierzchni; system pomiarowy; części maszyn

EN

measurement; measurement of form profiles; measurement of cilindricity profiles; surface geometrical structure; measuring system; machine part

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Mechanik
• Rocznik: 2009
• Tom: R. 82, nr 7
• Strony: 639--642
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys.

Twórcy

autor

Adamczak S.

• Katedra Technologii Mechanicznej i Metrologii Politechniki Świętokrzyskiej

Bibliografia

• 1. S. Adamczak, D. Janecki, K. Stępień: Ocena dokładności pomiaru walcowości części maszyn metodą odniesieniową. Kongres Metrologii nt. „Metrologia w procesie poznania”. Politechnika Wrocławska 2004, s. 233-236.
• 2. S. Adamczak: Pomiary geometryczne powierzchni. Zarysy kształtu, falistość i chropowatość. WNT Warszawa 2008.
• 3. U. Scheiding, H.V. Weingraber: Bezugssystem Stützzylinder. wt-Z. und. Fertig 66, 1976, nr 2, s. 73-76.
• 4. D.J. Whitehouse: Handbook of Surface Metrology. Institute of Physics Publishing, Bristol and Philadelphia 1994.
• 5. S. Adamczak, D. Janicki i in.: Teoretyczno-eksperymentalne podstawy odniesieniowych pomiarów zarysów walcowości części maszyn. Projekt badawczy MNiSzW NR 7T07000617. Politechnika Świętokrzyska Kielce 2003.
• 6. E. Westkämper, S. Michel, A. Gente, D. Lange: Prozessnahe Rundheitsmesstechnik mit 3-Punktmesssystemen. In 6. Internationales DAAAM Symposium, TU Krakow, 1995, s. 363-364.
• 7. Osanna P. H. et al.: Cylindricity - a well known problem and solution. International Journal of Machine Tools and Manufacture T. 32, nr 1/2, 1992, s. 91-97.
• 8. D.J.W. Dawson: Cylindricity and its measurement. International Journal of Machine Tools and Manufacture T. 32, nr 1/2, 1992, s. 247-253.
• 9. G. Starcevic, P.H. Osanna: Umrustung eines Rundheitsmesgerats. EI, 113. Jg. (1996) H. 4, s. 293-295.
• 10. A. Weckenmann, H. Eitzert: Ein Gerät für Koordinatenmessung und Formprufung? 5 Internationales DAAAM Symposium, Maribor, 1994, s. 487-488.
• 11. W. Gao et al.: Precision measurement of cylinder straightness using a scanning multi-probe system. Precision Engineering Vol. 26, 2002, s. 279-288.
• 12. S. Żebrowska-Łucyk: Cyfrowe metody pomiaru odchyłki walcowości. Model matematyczny, oprogramowanie, wyniki badań. Konferencja „Metrologia Wspomagana Komputerowo”, Zegrze k/Warszawy, 1993, T.2/B, s. 269-276.
• 13. S. Adamczak, D. Janecki i in.: Ocena zarysów walcowości części maszyn kombinowaną metodą pomiaru okrągłości i prostoliniowości. Projekt badawczy MNiSzW nr 4T07D 021 27. Politechnika Świętokrzyska Kielce 2008.
• 14. D. Janecki, S. Adamczak: Teoretyczno-eksperymentalne podstawy oceny zarysów kształtu powierzchni obrotowych o zmiennej średnicy metodami pomiaru zmian promienia. Projekt badawczy MNiSzW nr. 4T07D 026 26. Kielce 2007.