Zarys metody do oceny trwałości lotniczych napędów hydrostatycznych.

• Autorzy: Ułanowicz L.

Warianty tytułu

EN

A method of evaluating life of aeronautical hydrostatic drives - an outline.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule zaprezentowano metodę, w której szacowanie trwałości napędu hydrostatycznego prowadzi się wychodząc z dwóch punktów widzenia. Pierwszym jest ocena trwałości ograniczonej, w wyniku której określa się okres bezpiecznej trwałości. Drugim ocena trwałości monitorowanej oparta na wykorzystaniu systemu okresowo przeprowadzonych pomiarów procesu degradacji parametrów kontrolowanych napędu hydrostatycznego. Przebieg zmian parametrów kontrolowanych napędu hydrostatycznego traktowany jest jako proces losowy przebiegający pod oddziaływaniem czynników eksploatacyjnych. Trwałość ograniczona związana jest z osiągnięciem przez parametr kontrolowany napędu wartości dopuszczalnej. Trwałość monitorowana związana jest z procesem zmian parametru decydującego o stanie technicznym napędu hydrostatycznego oraz okresowością jego kontroli. Określono związek tolerancji uprzedzających parametru kontrolowanego, będącej zbiorem wartości parametrów zawartych między poziomami dopuszczalnym i granicznym, z okresowością sprawdzeń, przy zapewnieniu zadanego poziomu nieuszkadzalności. Wyznaczono rozkłady charakterystyk zmian parametrów napędu dla wybranego czasu badań i na tej podstawie ustalano parametry rozkładu czasu poprawnej pracy. W tym przypadku model trwałościowy napędu jest specyficznym rozkładem zmiennej losowej, w którym wariancja zależy od czasu. Dla oszacowania trwałości napędu wyznaczono funkcję gęstości prawdopodobieństwa, wartość oczekiwaną m eta(t) i średnie odchylenia kwadratowe sigma eta(t) parametru kontrolowanego. Zaprezentowano przykład oszacowania trwałości ograniczonej i trwałości monitorowanej pomp hydraulicznych NP-34M-IT z samolotu Su-22 i wzmacniaczy hydraulicznych BU-51MS z samolotu MiG-21.

EN

The paper has been intended to introduce a method of estimating life of a hydrostatic drive. The method offers two standpoints to start with: one resolves itself to the limited-life evaluation to result then in the safe-life determination, whereas the second one provides the monitored-life evaluation based on a system to periodically measure degradation of controlled parameters of hydrostatic drives and assemblies thereof. The course of changes in controlled parameters of the hydrostatic drive is treated as a random process going on due to operational/maintenance factors. The limited life is directly related to the controlled parameter's reaching the admissible value, whereas the monitored life - to the process of changes in the parameter decisive to the health/maintenance status of the hydrostatic drive and periodicity of inspections thereof. What has been determined furthermore is a relationship between the controlled parameter and the periodicity of checks, i.e. the relationship that constitutes a set of values of this parameter, enclosed between the admissible and boundary limits, with some pre-set level of fail-safety provided. Distributions of characteristics of changes in the parameters of the drive for some selected testing time interval have been found to give grounds for finding parameters of correct-running time distribution. Such being the case, a specific random-variable distribution constitutes a life model, within which variance is time-dependent. To estimate the drive's life, we have found the probability density function, the expected value m eta(t) and mean square deviations sigma eta(t) of the controlled parameter. Examples of how to find estimates on both the limited and monitored lives for hydraulic pumps NP-34M-IT of the Su-22 and the control amplifier BU-51MS of the MiG-21 have been presented.

Słowa kluczowe

PL

trwałość; funkcja rozkładu prawdopodobieństwa; napęd hydrostatyczny; wydajność pompy; sprawność objętościowa pompy; niesprawność; prędkość rozwoju uszkodzenia; parametr funkcjonalny napędu hydrostatycznego; zużycie; stan techniczny

EN

service life; conditional probability distribution function; fluid power transmission; delivery of a pump; volumetric efficiency of a pump; failure; failure growth rate; functional parameter of fluid power transmission; sensitivity; health/maintenance status

• Wydawca: Komitet Budowy Maszyn PAN
• Czasopismo: Zagadnienia Eksploatacji Maszyn
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 40, nr 4
• Strony: 45--62
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz.

Twórcy

autor

Ułanowicz L.

• Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych, ul. Księcia Bolesława 6, 01-494 Warszawa, skr. poczt. 96, tel.: [phone], fax: [phone]

Bibliografia

• [1] Praca zbiorowa pod redakcją Janusza Migdalskiego: Inżynieria niezawodności. Poradnik. ATR Bydgoszcz. 1992.
• [2] Michajlow A.V.: Eksploatacjonnyje dopuski i nadieżnost v radioelektronnej apparaturie. M., Sovietskoje radio, (str. 216), 1970.
• [3] Kolas B., Ułanowicz L.: Zbiór sprawozdań z pracy pt.: „Badania i ocena stanu technicznego pierwszej i drugiej instalacji hydraulicznej oraz pokładowych pomp hydraulicznych NP-34M-1T pierwszej i drugiej instalacji hydraulicznej samolotu Su-22 (54K i 52UM3K) w celu zwiększenia ich międzyremontowego resursu godzinowego i kalendarzowego. Numery samolotów: 29307, 28919, 27820, 27307, 24605”. Opracowanie wewnętrzne ITWL. 2002.
• [4] Kolas B., Ułanowicz L.: Zbiór sprawozdań z pracy pt.: „Badania i ocena stanu technicznego instalacji hydraulicznych oraz pokładowych pomp hydraulicznych NP-34M-1T obu instalacji hydraulicznych samolotu MiG-21bis w celu zwiększenia ich resursu międzyremontowego. Numery samolotów: 8705, 8859, 8971, 8801, 8880”. Opracowanie wewnętrzne ITWL. 2002.
• [5] Kolas B., Ułanowicz L.: Zbiór sprawozdań z pracy pt.: „Badania i ocena stanu technicznego instalacji hydraulicznych oraz pokładowych pomp hydraulicznych NP-34M-1T obu instalacji hydraulicznych samolotu MiG-21UM w celu zwiększenia ich resursu międzyremontowego. Numery samolotów: 9231, 9323, 9351, 9292, 9308”. Opracowanie wewnętrzne ITWL. 2001.
• [6] Praca zbiorowa: „Unifikacja międzyremontowych resursów hydraulicznych zespołów samolotów E-6 i E-7. Część II. Badania pomp hydraulicznych NP-34M-1T”. Opracowanie wewnętrzne ITWL. 1986.
• [7] Ułanowicz L., Waręcki T.: „Badanie stanu technicznego pomp hydraulicznych typu NP-34M-1T”. Opracowanie wewnętrzne ITWL. 1991.
• [8] Ułanowicz L.: Próby trwałościowo-niezawodnościowe wzmacniaczy hydraulicznych typu BU-45A i BU-51MS. Opracowanie wewnętrzne ITWL. 1989
• [9] Praca zbiorowa: „Długotrwałe próby wzmacniaczy hydraulicznych typu BU-45A i BU-5 IMS”. Opracowanie wewnętrzne ITWL. 1984.
• [10] Praca zbiorowa: „Unifikacja międzyremontowych resursów hydraulicznych zespołów samolotów E-6 i E-7. Część III. Badania wzmacniaczy hydraulicznych typu BU-51MS”. Opracowanie wewnętrzne ITWL. 1986.