Wpływ nadplastycznych właściwości stopu typu 7475 na odkształcenie w procesie formowania ciśnieniem gazu.

• Autorzy: Król J. , Tałach-Dumańska M. , Malczewski P.

Warianty tytułu

EN

Influence of superplastic properties of 7475 type alloy on the deformability in gas-forming process.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Proces odkształcenia nadplastycznego znajduje coraz częściej zastosowanie w przemyśle pozwalając na wytwarzanie elementów o złożonych kształtach w jednej tylko operacji, co prowadzi do oszczędności czasu pracy i energii. Podstawą jest określenie parametrów obróbki prowadzącej do uzyskania stopu w stanie nadplastycznym oraz wyznaczenie optymalnych parametrów odkształcenia nadplastycznego, uzyskiwanych na drodze badań laboratoryjnych. Stop typu 7475 w stanie nadplastycznym pozwala na uzyskanie wysokich odkształceń przy niskich naprężeniach płynięcia, co umożliwia zastosowanie go do produkcji elementów o złożonych kształtach metodą pneumatyczną. Stop typu 7475 był odlewany metodą ciągłą, odkształcany metodą wyciskania i obrabiany w procesie termomechanicznym. W wysokotemperaturowych próbach rozciągania określono optymalne parametry odkształcenia nadplastycznego: odpowiednio temperaturę i szybkość odkształcenia wynoszące: 813 K i 2,8 x 10 do -4 s do -1. Z blach tak przygotowanego stopu wykonano metodą pneumatyczną (z zastosowaniem argonu), wyznaczywszy uprzednio optymalny przebieg wzrostu ciśnienia, wypraski w kształcie kopuł o średnicy 100 mm i wysokości 50 mm stosując ciśnienia do 0,8 MPa. Stop po odkształceniu nadplastycznym i dwustopniowej obróbce cieplnej typu T76 wykazywał wysoką wytrzymałość przy dobrej plastyczności, odpowiednio: Rm=529 MPa i A5=9,85%. Powyższy wynik w odniesieniu do danych z literatury technicznej należy uznać za zdecydowanie dobry.

EN

The superplastic deformation process is nowadays more and more frequently applied in the industry as one enabling the production of elements of complicated shapes in single operation and saving time and energy. Establishing the proper parameters of thermomechanical treatment and conditions of superplastic deformation, is essential to obtain the desired superplastic structure. The pneumatic method (gas - forming) was used to produce elements of complicated shape from the 7475 type alloy in superplastic state (highly deformable at low flow stress). The 7475 alloy was continuously cast, extruded and thermomechnically treated, after which the fine-grained, superplastic structure with Al3Zr dispersoids was formed. The most favoured parameters of the superplastic deformation were determined in the high-temperature tension test: temperature of 813 K and deformation rate equal 2.8 x 10 to the -4 s to the -1. Using gas forming method domes of the 100 mm diammeter and 50 mm high at pressure up to 0.8 MPa, were produced from the superplastic sheets, at 813 K. Ealier, the dependence of the optimal increase of the pressure in time was determined. The domes show very good projection of the mould but with thickness decreasing from the bottom to the pole. The increase of cavitation effect in the thinned zones was observed. After the superplastic deformation and two-step thermal treatment of the T76 type the investigated alloy revealed high strength Rm=529 MPa and plasticity: As=9.85%. These results are satisfying regarding the data from the literature.

Słowa kluczowe

PL

właściwości nadplastyczne; stop; odkształcenie; formowanie ciśnieniem gazu; odlewanie ciągłe; wyciskanie; obróbka termomechaniczna; plastyczność

EN

superplastic properties; alloy; deformability in gas forming process; continuously casting; extrusion; thermomechanically treatment; plasticity

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Inżynieria Materiałowa
• Rocznik: 2002
• Tom: R. XXIII, nr 2
• Strony: 61--65

Twórcy

autor

Król J.

autor

Tałach-Dumańska M.

autor

Malczewski P.

• Polska Akademia Nauk, Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej, Kraków