Przemiany podczas chłodzenia w kilku stalach o składzie nominalnym Fe-26Ni-Ti rejestrowane z użyciem wagi magnetycznej

• Autorzy: Jeleńkowski J. , Szcześniak D. , Karbownicka J.

Warianty tytułu

EN

Transformations during cooling in several Fe-26Ni-Ti type steels as registered by means of the magnetic balance

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono wyniki analizy krzywych termomagnetycznych, zarejestrowane za pomocą wagi magnetycznej, które wykorzystano do wyznaczenia temperatur krytycznych oraz cech przemiany gamma <-> alpha' w kilku stalach o składzie chemicznym zbliżonym do składu stopu Fe-26Ni-2Ti, zawierających ponadto dodatki aluminium, molibdenu lub niobu. W porównaniu z wcześniej przeprowadzonymi badaniami dylatometrycznymi i kalorymetrycznymi analiza krzywych termomagnetycznych dostarczyła nowych informacji o przemianach zachodzących w tych stalach podczas chłodzenia. Użycie metody magnetycznej ujawniło przemianę pewnej ilości austenitu paramagnetycznego w austenit ferromagnetyczny. W gruboziarnistych próbkach stali N25T2M obserwowano izotermiczną przemianę austenitu w martenzyt, natomiast w gruboziarnistych próbkach stali N28T3J przemianę atermiczną z wybuchami, obie stwierdzone we wcześniejszych obserwacjach mikroskopowych i w słyszalnych efektach dźwiękowych. Występowanie przemiany magnetycznej austenitu i przemiany martenzytycznej z wybuchami, z powstawaniem martenzytu soczewkowego, świadczy o porządkowaniu się struktury krystalicznej austenitu przed jego przemianą w martenzyt.

EN

The results of the analysis of thermomagnetic curves registered by means of the magnetic balance, have been used to determine the critical temperatures and characteristics of the gamma <-> alpha' transformation in several steels of the Fe-26Ni-Ti type containing some additions of aluminium, molybdenum or niobum. Compared with the previously performed dilatometric and calorimetric investigations, the analysis of thermomagnetic curves has supplied new information on transformations taking place in these steels during cooling. Thanks to the use of the magnetic method the transformation of a certain amount of paramagnetic austenite into ferromagnetic austenite was revealed. In coarse-grained specimens of the N25T2M steel an isothermal transformation of austenite into martensite was observed while in the case of the N28T3J steel an athermal transformation with bursts occured. The existence of both these transformations was corroborated by the previously performed microscopic observations as well as by audible sound effects. the occurrence of the magnetic transformation of austenite and of the martensite burst transformation resulting in the generation of lenticular martensite is indicative of the ordering process in the crystal structure of austenite prior to its transformation into martensite.

Słowa kluczowe

PL

przemiana; chłodzenie; stal; waga magnetyczna; skład chemiczny; krzywa termomagnetyczna; mikrostruktura

EN

transformation; cooling; steel; magnetic balance; chemical composition; thermomagnetic curve; microstructure

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Czasopismo: Archiwum Nauki o Materiałach
• Rocznik: 2000
• Tom: T. 21, nr 3-4
• Strony: 165--175
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Jeleńkowski J.

• Wydział Inżynierii Materiałowej, Politechnika Warszawska, ul. Wołoska 141, 02-507 Warszawa

autor

Szcześniak D.

• Wydział Inżynierii Materiałowej, Politechnika Warszawska, ul. Wołoska 141, 02-507 Warszawa

autor

Karbownicka J.

• Wydział Inżynierii Materiałowej, Politechnika Warszawska, ul. Wołoska 141, 02-507 Warszawa

Bibliografia

• [1] G. Krauss, A. R. Marder, Metall. Trans., 2, 2343 (1971).
• [2] A. R. Endwisile, Metall. Trans., 8, 2, 2395 (1971).
• [3] P. C. Maxwell, A. Goldberg, J. C. Shyne, Metall Trans., 5, 6, 1305 (1974).
• [4] Wang Xinzhu, Ma Ruzhang, Z. Metallkunde, 78, 10, 745 (1987).
• [5] R. G. Davis, C. L. Magee, Metall. Trans., 2, 1939 (1971).
• [6] A. I. Uvarov, E. I. Anufrieva, Fiz. Metall. Metalov., 5, 148 (1993).
• [7] V. I. Bondar, V. V. Girżon, V. L. Danilčzenko, Izw. AN SSSR, Metally, 6, 72 (1986).
• [8] Y. Y. Chuang, Y. A. Chang, R. Schmid, J. C. Lin, Metall. Trans. A, 52, 617 (1986).
• [9] K. B. Reuter, F. A. Gamer, Metall. Trans. A, 23 A, 7, 1963 (1992).
• [10] B. R. Clark, F. B. Pickerin g, J.I.S.I, l, 70 (1967).
• [11] P. Yu. Volosevich, V. V. Girzhon, V. E. Danil’chenko, Scripta Mat., 37, 7,977 (1997).
• [12] D. F. Li, X. M. Zhang, E. Gautier, J. S. Zhang, Acta Mater., 46, 13, 4827 (1998).
• [13] I. I. Jakimov, D. G. R ad naje v, V. V. Litvincev, Metallofizyka, 14, 1, 74, (1992).
• [14] N. M. Matviejeva, A. A. Koljada, w: Kristaliceskaja struktura i svojstva metaliceskich splavov, Izd. Nauka Moskva 1978.
• [15] M. Dechamps, L. M. Brown, Acta Metall., 27, 1281 (1979).
• [16] J. Jeleńkowski, Mat. Sc. Tech., 10, 1073 (1994).
• [17] V. V. Kokorin, Martensitnyje prevraščenia v nieodnorodnych tvjordych rastvorach, Izd. Naukowa Dumka, Moskva 1987.
• [18] K. A. Małyszew, W. W. Sagaradze, I. P. Sorokin, w: Fazowyj naklop austenitnych stalej na żelezoniklewoj osnowie. Izd. Nauka, Moskva 1982.
• [19] X. M. Zhang, E. Gautier, A. Simon, Acta Metall. 37, 2, 477 (1989).
• [20] J. Jeleńkowski, Prace Nauk. Polit. Warszawskiej, Inż. Mater., z. 4 (1996).
• [21] J. Jeleńkowski, J. Mat. Process. Technol., 64, 207 (1997).