Stale żarowytrzymałe nowej generacji, ich spawalność i własności złączy spawanych. Część V. Stal HCM12A.

• Autorzy: Brózda J.

Warianty tytułu

EN

Heat resistant steels of new generation, their weldability and properties of welded joints. Part V. HCM12A steel.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podano krótką charakterystykę stali HCM12A oraz wyniki badań spawalności. Wykonano wykres przemian austenitu dla warunków spawalniczych - CTPc-S i zbadano wpływ cykli cieplnych spawania na własności symulowanej SWC. Stwierdzono, że w szerokim zakresie czasów stygnięcia t8/5 występuje martenzyt o twardości przekraczającej 430 HV. Udarność symulowanej SWC jest niska i dopiero obróbka cieplna zwiększa ją do wartości zbliżonej do udarności materiału podstawowego. Przeprowadzone badania wykazały brak skłonności stali HCM12A do pęknięć wyżarzeniowych. W oparciu o dane z literatury podano warunki spawania rur ze stali HCM12A metodą TIG, elektrodami otulonymi i łukiem krytym oraz własności złączy spawanych. Zamieszczono również wyniki badań wytrzymałościowych, udarności i badań metalograficznych złączy rur spawanych w Fabryce Kotłów RAFAKO. Złącza te charakteryzują się dobrymi własnościami plastycznymi i wysoką udarnością spoiny i SWC. Podano również niektóre wyniki badań rur ze stali HCM12A po eksploatacji w elektrowni.

EN

A short characteristics of the HCM12A steel and results of weldability examination are given. The TTT-diagram for welding purposes was developed and the influence of welding thermal cycles on the properties of simulated heat affected zones was examined. It was found, that in a wide range of t8/5 cooling times martensite with the hardness exceeding 430 HV was present. The impact strength of the simulated HAZ is low and only heat treatment improves it, to reach the value close to the notch toughness of the parent material. The performed reheat cracking test did not reveal any susceptibility of the HCM12A steel to crack formation of annealing type. On the basis of the literature review, the welding conditions are given for the processes: GTAW, MMAW and SAW, as well as the properties of welded joints. There are also included the results of mechanical testing and metallographic examination of tube and pipe joints welded at the RAFAKO Boiler Engineering Company. The welded joints are characterized by good plasticity and high impact strength of the weld metal and HAZ. Some properties after service exposure of HCM12A steel tubes in a power plant are also given.

Słowa kluczowe

PL

stal żarowytrzymała; złącze spawane; spawalność; stal HCM12A; SWC

EN

heat resistant steel; welded joint; weldability; HCM12A steel; HAZ

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Górnośląski Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Biuletyn Instytutu Spawalnictwa w Gliwicach
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 48, nr 6
• Strony: 30--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Brózda J.

• Instytut Spawalnictwa, Zakład Badań Spawalności i Konstrukcji Spawanych

• Instytut Spawalnictwa, Zakład Badań Spawalności i Konstrukcji Spawanych

Bibliografia

• 1. Zeman M.: Ocena spawalności stali HCM12A oraz badania jednorodnych i mieszanych połączeń spawanych. Sprawozdanie z pracy badawczej Instytutu Spawalnictwa w Gliwicach nr B-139/88, 1998.
• 2. Robionek J.: Badanie własności strefy wpływu ciepła stali HCM12A za pomocą symulatora cykli cieplno-odkształceniowych. Praca dyplomowa inżynierska wykonana w Instytucie Spawalnictwa w Gliwicach, 1998.
• 3. Development of high strength HCM12A steel for large di-meter and thick wall pipe. Materiały informacyjne 905F-No. 3006 firmy Sumitomo Metal Ind. Ltd., 1995.
• 4. Physical propeities of HCM12A steel. Materiały informacyjne 908 F-No. 3404 firmy Sumitomo Metal Ind. Ltd., 1998.
• 5. Zeman M., B rozda.J.. Pasternak J.: Ocena spawalności stali HCM12A przeznaczonej na elementy kotłów energetycznych pracujące przy parametrach nadkrytycznych. Przegląd Spawalnictwa, 1999, nr 6.
• 6. Bruzda J.: Sprawozdanie merytoryczne z realizacji projektu badawczego pt. "Opracowanie charakterystyk spawalności i wytycznych do technologii spawania nowej generacji stali żaroodpornych", stanowiącego cześć Projektu Zamawianego PBZ-KBN 12/T08/T10/99 "Materiałowe i technologiczne aspekty w energetyce konwencjonalnej", Instytut Spawalnictwa, Gliwice, 2002 r.
• 7. Brózda J.: Stale żarowytrzymałe nowej generacji, ich spawalność i własności złączy spawanych. Część I. Cel stosowania stali żarowytrzymałych nowej generacji, ich charakterystyka i wynikające korzyści. Biuletyn Instytutu Spawalnictwa, 2004 r., nr l.
• 8. Brózda J.: Stale żarowytrzymałe nowej generacji, ich spawalność i własności złączy spawanych. Cześć II. Stal T/ P23. Biuletyn Instytutu Spawalnictwa, 2004 r., nr 2.
• 9. Brózda J.: Stale żarowytrzymałe nowej generacji, ich spawalność i własności złączy spawanych. Część III. Stal T/ P92. Biuletyn Instytutu Spawalnictwa, 2004 r., nr 3.
• 10. Brózda J.: Stale żarowytrzymałe nowej generacji, ich spawalność i własności złączy spawanych. Część IV. Stal E911. Biuletyn Instytutu Spawalnictwa, 2004 r., nr 4.
• 11. Lalik S., Niewielski G., Pasternak J.: Wpływ cyklu cieplnego i technologii spawania na strukturę i własności mechaniczne złączy ze stali HCM12 i HCM12A. Przegląd Spawalnictwa, 1999, nr 10-11.
• 12. Propeities after service exposure of HCM12A steel tubes in a power plant. Materiały informacyjne 906F-No. 3196 firmy Sumitomo Metal Ind. Ltd., 1996.