Wpływ właściwości cieplnych powłok na opory ruchu w kontakcie EHD.

• Autorzy: Wilczek A.

Warianty tytułu

EN

The influence of the coating thermal properties on friction in EHD contact.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy wykazano, że właściwości cieplne i gęstość powłok powierzchni elementów maszyn pracujących w warunkach smarowania EHD mogą istotnie zmieniać cechy filmu środka smarowego, a tym samym wpływać na opory ruchu w kontakcie. Powłoki, których właściwości cieplne (przewodność cieplna, ciepło właściwe) i gęstość istotnie się różnią od właściwości podłoża, na którym zostały wytworzone, powodują również istotne zmiany lokalnych wartości temperatur w obszarze kontaktu. Zmiany te wpływają na wartość lepkości efektywnej środka smarowego, a tym samym powodują zwiększenie lub zmniejszenie oporów ruchu niezależnie od zakresu poślizgów. Potwierdzono to badaniami eksperymentalnymi poprzez pomiary temperatury i współczynnika tarcia w liniowym, toczno-śizgowym kontakcie dwóch, smarowanych olejem, stalowych rolek. Właściwości cieplne rolek zmieniono poprzez pokrycie ich bieżni cienką warstwą SiOx (o < x < 2).

EN

In the present work, it was confirmed that the coating thermal properties of machine elements surfaces working under EHD lubricating conditions, can significantly change the films characteristics of the lubricating systems as well as affect the motion resistance in the contact area. The coating for which the thermal properties (thermal conductivity, specific heat) and density are very different from that of substrate on which they were formed, conduct in significant changes of localized temperature values in the contact area. These changes affect the effective viscosity of the lubricating system and at the same time induce the increase or decrease of the motion resistance independently of the sliding range. This was further confirmed by experimental evaluations of temperature and coefficient of friction by means of a line rolling-sliding contact of two oil lubricated steel discs. The thermal properties and density of the discs was changed by covering their path with a thin layer of SiOx (O < x <2 ).

Słowa kluczowe

PL

współczynnik tarcia; właściwości cieplne; temperatura; lepkość

EN

friction coefficient; thermal properties; temperature; viscosity

• Wydawca: Komitet Budowy Maszyn PAN
• Czasopismo: Zagadnienia Eksploatacji Maszyn
• Rocznik: 2006
• Tom: Vol. 41, nr 3
• Strony: 21--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys.

Twórcy

autor

Wilczek A.

• Politechnika Radomska, Wydział Mechaniczny, ul. Krasickiego 54, 26-600 Radom, tel. [phone]

Bibliografia

• [1] Wiślicki B., Korycki J., Gutkowski J.: Laboratoryjne badania właściwości smarnych olejów z dodatkami PTFE. Tribologia, 5-1991.
• [2] Kotnarowski A., Piczugin W.F.: Warstewki niskotarciowe powstające w olejach syntetycznych. Tribologia, 3-2004.
• [3] Michalczewski R., Piekoszewski W.. Szczerek M.: Wpływ rodzaju twardych cienkich powłok na charakterystyki tribologiczne modelowych węzłów tarcia. Tribologia, 5-2004.
• [4] Brecher C, Schlattmeier H„ Bugiel C: Reibungs und Temperaturverchalten PVD-beschichteter Waelzkontakte. Tribologie und Schmierungstechnik, 52. Jahrgang 5/2005.
• [5] Schouten M.J.W.: Einfluss elastohydrodynamischer Schmierung auf Reibung, Verschleiss und Lebensdauer von Getrieben. Diss.,T.H. Eindhoven 1973.
• [6] Wiśniewski M.: Elastohydrodynamische Schmierung. Handbuch der Tribologie und Schmierungstechnik Band 9. Expert Verlag, Renningen, 2000.
• [7] Bauman H.: Rollreibung im Zweischeibenkontakt. Tribologie und Schmierungstechnik, 34. Jahrgang 6/1987.
• [8] Krzemińki-Freda H.: Elastohydrodynamiczna teoria smarowania - Bieżący stan wiedzy. Materiały Konferencyjne, XXI Jesienna Szkoła Trybologiczna, Łódź - Arturówek, 9-12 września 1996.
• [9] Hofman S.: Badanie rozkładu wartości temperatury powierzchni elementów w styku elastohydrodynamicznym. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, Zeszyt 3-4 (63-64) 1985.
• [10] Hofman S., Wilczek A.: Wpływ warstwy izolacyjnej czujnika cienkowarstwowego na dokładność pomiaru temperatury w styku elastohydrodynamicznym, Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, Zeszyt 1 (61) 1985.
• [11] Hofman S., Janczak K., Wilczek A.: Evaluation of errors of temperature measurements with the aid of a thin-layer transducer in concentrated contacts. Wear, 102 (1985)271-293.
• [12] Bartz J., W., EGE und Schilling: Referenzoele fuer Waelz- und Gleitlager-, Zahnrad- und Kupplungsversuche. Forschungsvereinigung Antriebstechnik e. V., Heft 41 (1976).
• [13] Hofman S., Janczak K.: Współczynnik tarcia w styku skoncentrowanym przy współpracy stal-brąz. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, Zeszyt 1 (41) 1980.
• [14] Steiger K.: Untersuchungen ueber den Einfluss keramischer Duennschichten auf die Reibung in elastohydrodynamischen Kontakten. Diss. Karlstuhe, 1991.
• [15] Szczerek M., Tuszyński W., Wiśniewski M.: Przyrost temperatury w mikroobszarach styku przy tarciu mieszanym. Tribologia, 6-1999.