Wpływ jakości warstwy wierzchniej po obróbce mechanicznej na właściwości eksploatacyjne części maszyn.

• Autorzy: Bezjazycznyj V.F.

Warianty tytułu

EN

The effect of the quality of surface layer after machining on operational properties of machine elements.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule opisano zmiany w warstwie wierzchniej, jakie zachodzą podczas zmęczenia, procesów tarcia stali stopowych, stosowanych na elementy silników lotniczych. Są to stale zawierające takie pierwiastki, jak tytan i mangan. Po dokonaniu klasyfikacji parametrów warstwy wierzchniej, do której należą: chropowatość powierzchni, stan struktury oraz naprężenia własne, Autor opisuje wpływ: - obróbki skrawaniem na wartości naprężeń własnych w warstwie wierzchniej (WW), - chropowatości powierzchni na współczynnik tarcia, na wartości zużycia oraz na udarność, - naprężeń własnych powstałych po różnych technologiach kształtowania na zużycie. Następnie Autor podaje, jakie parametry skrawania (przy toczeniu) mają wpływ na: - nierówności powierzchni, - granicę wytrzymałości, zużycie i współczynnik tarcia, - naprężenia własne w oparciu o rozważania teoretyczne i stwierdzenia doświadczalne. Przedstawione są też wzory: - na wytrzymałość zmęczeniową w stalach w zależności od naprężeń własnych w WW, - wyznaczenia parametrów skrawania, dla uzyskania odpowiednich naprężeń własnych w WW. Wszystkie badania były prowadzone na stalach żaroodpornych oraz stosowanych na koła zębate.

EN

In the paper the changes in surface layer that occur at fatigue friction processes of alloy steels which are used for plane engines elements are described. In such steels are titanium and manganese. The author classifies parameters of surface layer i.e. surface roughness, the state of the structure and initial stress and then describes the following effects: - machining on values of initial stress in the surface layer (WW), - surface roughness on the friction coefficient, wear and impact resistance, - wear effect of the initial stress appeared after various manufacturing processes. The author informs also which cutting parameters (in turning) influence: - the surface roughness, - ultimate strength, wear and friction coefficient, - initial stress-based on theoretical consideration and own experiments. There are also presented relations: - between fatigue strength of steels and initial stress in the surface layer, - cutting parameters needed for suitable initial stress in the surface layer. All tests have been performed with the use of heat resisting steels.

Słowa kluczowe

PL

naprężenia własne; warstwa wierzchnia; wytrzymałość zmęczeniowa; parametry obróbki skrawaniem; zużycie; współczynnik tarcia

EN

initial stress; surface layer; ultimate stress; cutting parameters; wear; friction coefficient

• Wydawca: Komitet Budowy Maszyn PAN
• Czasopismo: Zagadnienia Eksploatacji Maszyn
• Rocznik: 2002
• Tom: Vol. 37, nr 2
• Strony: 7--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz.

Twórcy

autor

Bezjazycznyj V.F.

• Rybińska Państwowa Lotniczo-Technologiczna Akademia, Rosja

Bibliografia

• [1] Sulima, A.M., Szułow, W.A., Jagodkin, J.D. Powierchnostnyj słój i ekspłuatacyonnyje swojstwa dietalej maszyn. Maszynostrojenije, Moskwa 1988, 240 ss.
• [2] Matalin, A.A.: Kacziestwo powierchnosti i ekspłuatacyonnyje swojstwa dietalej maszyn. Maszgiz, Moskwa 1956. 452 ss.
• [3] Ryżów, E.W.: Technologiczieskije mietody powyszenija iznosostojkosti dietalej maszyn. Naukowa dumka, Kijew 1984. 270 ss.
• [4] Krawczenko, B.A., Papszew D.D., Kolesnikow, B.I., Morenkow, N.I.: Powyszenije wynosliwosti i nadiożnosti dietalej maszyn i miechanizmow. Kujbyszewskoje kniżnoje izdatielstwo, 1966, 222 ss.
• [5] Bezjazycznyj, W.F., Kożyna, T.D., Konstantinow, A.K. i in.: Optimizacyja tiechniczieskich uslowij miechaniczieskoj obrabotki dietalej awiacyonnych dwigatielej.Izdańdstwo MAI, Moskwa 1993, 184 ss.