Wpływ obróbki cieplnej na strukturę i własności stali szybkotnących wytworzonych metodą PIM

• Autorzy: Dobrzański L.A. , Matula G.

Warianty tytułu

EN

Influence of heat-treatment on structure and properties of the high-speed steel HS6-5-2 and HS12-1-5-5 produced by PIM process

• Konferencja: II Krajowa Konferencja "Nowe materiały - nowe technologie w przemyśle okrętowym i maszynowym", Międzyzdroje 7-10 września 2003
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie przeprowadzonych badań stali szybkotnących formowanych z gęstwy polimerowo-proszkowej (PIM) i porównaniu ich do wyników badań stali prasowanych i spiekanych (PM), prasowanych izostatycznie na gorąco (HIP) oraz konwencjonalnych stwierdzono, że strukturę wszystkich badanych stali szybkotnących w stanie zahartowanym, stanowi martenzyt, austenit szczątkowy oraz węgliki pierwotne typu MC i M6C częściowo rozpuszczone w roztworze stałym podczas austenityzowania. Wyższe stężenie węgla powoduje zwiększenie udziału austenitu szczątkowego w stalach (PIM) i niższą twardość po hartowaniu w stosunku do tych samych gatunków wytwarzanych innymi metodami. Wysoki udział austenitu szczątkowego po hartowaniu spada dopiero po odpuszczaniu w temperaturze 600 stopni Celsjusza do wartości 10% dla stali HS6-5-2 PIM oraz 8% dla stali HS12-1-5-5 PIM i powoduje wzrost twardości po odpuszczaniu w tej temperaturze do wartości maksymalnych, wynoszących odpowiednio 63,2 HRC dla stali HS6-5-2 hartowanej z temperatury 1180 stopni Celsjusza i odpuszczonej w 600 stopni Celsjusza oraz 67,6 HRC dla stali HS12-1-5-5 hartowanej z temperatury 1210 stopni Celsjusza i odpuszczonej w 600 stopni Celsjusza. Przeprowadzone badania trybologiczne wykazują, że stale doświadczalne cechują się wysoką odpornością na zużycie ścierne w porównaniu do stali wytwarzanych innymi metodami.

EN

On the basis of investigations of high-speed steels formed out of polymer-powder slurry (PIM) and their comparison with results of investigations of pressed and sintered steels (PM), hot isostatic pressed (HIP) and conventional it has been shown that the structure of all examined high-speed steels in quenched state is martensite, retained austenite and primary carbide MC and M6C types partially dissolve in solid solution during austenitizing. Higher carbon concentration causes increase of the retained austenite portion in those (PIM) steels and lower hardness after quenching in relation to the same grades manufactured by the other method. A high retained austenite portion after quenching falls after tempering at the temperature of 600 degrees centigrade to the value 10% for HS6-5-2 PIM steel and 8% for HS12-1-5-5 PIM steel results in hardness increase after tempering at this temperature to the maximum values equalled 63,2 HRC for HS6-5-2 steel quenched from temperature of 1180 degrees centigrade, and tempered at 600 degrees centigrade and hadness 67,6 HRC for HS12-1-5-5 steel quenched from temperature of 1210 degrees centigrade and tempered at 600 degrees centigrade, respectively. Outcarried tribological investigations have shown that experimental steels are characterised by high abrasive wear with comparison with steels manufactured in the other methods.

Słowa kluczowe

PL

obróbka cieplna; struktura; własności; stal szybkotnąca; metoda PIM; gęstwa polimerowo-proszkowa; twardość; test trybologiczny

EN

heat treatment; structure; properties; high-speed steel; PIM process; polymer-powder slurry; hardness; tribological test

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Inżynieria Materiałowa
• Rocznik: 2003
• Tom: R. XXIV, nr 6
• Strony: 279--282
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Dobrzański L.A.

• Politechnika Śląska, Instytut Materiałów Inżynierskich i Biomedycznych, Gliwice

autor

Matula G.

• Politechnika Śląska, Instytut Materiałów Inżynierskich i Biomedycznych, Gliwice

Bibliografia

• 1. Levenfeld B., Varez A., Castro L., Torralba J.M., Processing of P/M M2 Hign Speed Steels by Mould Casting using Thermosetting Binders, Proc. Int. Conf. AMPT'99 (1999).
• 2. Liu Z.Y., Loh N.H., Khor K.A., Tor S.B., Microstructure evolution during sintering of injection molded M2 high speed steel, MaterialsScience and Engineering, A293 (2000) 46
• 3. Liu Z.Y., Loh N.H., Khor K.A., Tor S.B., Sintering of injection molded M2 high- speed steel, Materials Letters, 45 (2000) 32.
• 4. Dobrzański L.A., Matula G., Yśrez A., Levenfeld B., Torralba J. M., Tie structure and mechanical properties of HSS M2 produced by a nodified PIM process, AMME'2000, Wyd. Pol. Śl., Gliwice, (2000) 143.
• 5. L.A. Dobrzański, G. Matiila B. Levenfeld, A. Varez, J. M. Torralba, Wpływ metody formowania na strukturę i własności spiekanych stali szybkotnących (w druku)
• 6. ASTM G99-95a, Standard Test Method for Wear Testing with a Pin-on-Disc Apparatus, (1996).
• 7. Pieczonka T., Ciaś A., Konstanty J., Hutnik, Wiadomości Hutnicze, 2 (1994) 54.