Ocena możliwości wykorzystania techniki spektrometrii rentgenowskiej z dyspersją fali do badania zawartości szkodliwych i kancerogennych metali ciężkich w produktach naftowych

• Autorzy: Wieczorek A.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of petroleum products for their carcinogenic elements content, with the use of the XRF spectrometry

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł opisuje opracowanie, wdrożenie i walidację własnej metody analizy wielopierwiastkowej zawartości kadmu, arsenu, ołowiu, rtęci i niklu w produktach naftowych. Wykorzystano technikę spektrometrii fluorescencji rentgenowskiej z dyspersją fali i dokonano oceny wybranych produktów naftowych pod kątem zawartości ww. pierwiastków. Podczas walidacji metody przeprowadzono analizę próbek handlowych produktów naftowych oraz próbek ropy naftowej po dodaniu oznaczanych pierwiastków na określonym poziomie. Oszacowano wartość precyzji wdrażanej metody. Wyznaczono granicę wykrywalności i oznaczalności opracowanej metody. Na podstawie analizy przebiegu widm XRF oraz wysokości pików dla oznaczanych analitów oszacowano, że najmniejsze stężenie analitu, jakie można oznaczyć ilościowo, wynosi 5 mg/kg dla każdego z wyżej wymienionych pierwiastków. Analiza próbek produktów naftowych (m.in.: ropy naftowej, olejów silnikowych, pozostałości z ropy naftowej, ciężkiego oleju opałowego) na podstawie wdrożonej metody pozwoliła na ich ocenę pod kątem zawartości metali ciężkich.

EN

This paper describes the creation, implementation and validation of in-house method of multi-elemental analysis to the content of cadmium, arsenic, lead, mercury and nickel in petroleum products with the use of XRF spectrometry. By implementing this method, the evaluation of petroleum products in the areas mentioned above, was made.

Słowa kluczowe

PL

dyspersja długości fali; metale ciężkie; oznaczanie zawartoście; produkty naftowe; spektrometria fluoroscencji rentgenowskiej; stężenie pierwiastka

EN

determination; element concentration; heavy metals; petroleum products; wavelength-dispersive; X-ray fluorescence

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2012
• Tom: R. 68, nr 10
• Strony: 700--707
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.,

Twórcy

autor

Wieczorek A.

• Zakład Analiz Naftowych Pionu Technologii Nafty, Instytut Nafty i Gazu, Kraków

Bibliografia

• [1] Becker E., Rampazzo R., Dessuy M., Goreti M., da Silva Márcia M., Welz B., Dmitri A. Katskov: Direct determination of arsenic in petroleum derivatives by graphite furnace atomicabsorption spectrometry: A comparison between filter and platform atomizers. „Spectrochimica Acta” 2011, Part B 66, s. 345–351.
• [2] Dyrektywa 98/70/WE Parlamentu europejskiego i Rady z dnia 13.10.1998 r. odnosząca się do jakości benzyny i olejów napędowych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 93/12/EWG (Dz.U. L 350 z 28.12.1998, s. 58).
• [3] Goreti R. M. Valea, Damina I. C. F., Klassena A., SilvaaM.M., Welzb B., Silvab A. F., Leprib F. G., Borgesb D. L. G., Heitmannc U.: Method development for the determination of nickel in petroleum using line-source and high-resolution continuum-source graphite furnace atomic absorption spectrometry. „Microchemical Journal” 2004, vol. 77, s. 131–140.
• [4] Jeleń T., Krasodomski M.: Opracowanie metod oznaczania śladowych zawartości metali w ropach, półproduktach i produktach naftowych. Etap I – Opracowanie metod oznaczania śladowych zawartości kadmu, miedzi, ołowiu w parafinach stosowanych w środkach spożywczych. Dokumentacja ITN 2444/92.
• [5] Jeleń T., Krasodomski M.: Opracowanie metod oznaczania śladowych zawartości metali w ropach, półproduktach i produktach naftowych. Etap II – Opracowanie metod oznaczania śladowych zawartości arsenu, rtęci i cynku w parafinach stosowanych w środkach spożywczych. Dokumentacja ITN 2493/92.
• [6] Kowalewska Z., Bulska E., Hulanicki A.: Organic palladium and palladium-magnesium chemical modifiers in direct determination of lead in fractions from distillation of crude oil by electrothermal atomic absorption analysis. „Spectrochimica Acta” 1999, Part B 54, s. 835–843.
• [7] Reboucas M., Ferreira S., de Barros Neto B.: Behaviour of chemical modifiers in the determination of arsenic by electrothermal atomic absorption spectrometry in petroleum products. „Talanta” 2005, vol. 67, s. 195–204.
• [8] Specyfikacja dla paliw lotniczych.
• [9] Stigter J. B., de Haan H. P. M., Guicherit R., Dekkers C. P.A., Daane M. L.: Determination of cadmium, zinc, copper, chromium and arsenic in crude oil cargoes. „Environmental Pollution March” 2000, vol. 107, s. 451–464.
• [10] Torres D., Dittert I. M., Höhn H., Frescura V. L. A., Curtius A. J.: Determination of mercury in gasoline diluted in ethanol by GF AAS after cold vapor generation, preconcentration in gold column and trapping on graphite tube. „Microchemical Journal” 2010, vol. 96, s. 32–36.
• [11] Wilhelm S. M., Bloom N.: Mercury in Petroleum. „Fuel Processing Technology” 2000, vol. 63, s. 1–27.
• [12] Wolicka D., Suszek A.: Bioremediacja terenów skażonych monopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi. „Gospodarka Surowcami Mineralnymi” 2008, tom 24, zeszyt 2/3.
• [13] Wprowadzenie do metody XRF: fluorescencyjna spektrometria rentgenowska, ttp:metalogies.com.pl/komponent/kontent/article/97
• [14] www.profesor.pl