Zabiegi hydraulicznego szczelinowania w formacjach łupkowych

• Autorzy: Kasza P.

Warianty tytułu

EN

Hydraulic fracturing treatments in the shale reservoirs

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule ogólnie przedstawiono techniczne i technologiczne aspekty prowadzenia prac stymulacyjnych w otworach udostępniających złoża gazu ziemnego w łupkach. Dokonano charakterystyki hydraulicznego szczelinowania łupków, jako jedynej skutecznej metody umożliwiającej efektywną eksploatację gazu ziemnego z tych formacji skalnych. Zaprezentowano i omówiono niezbędne dane do przygotowania, zaprojektowania i wykonania zabiegu szczelinowania, uwzględniając specyfikę pokładów łupkowych. Znaczną część publikacji poświęcono na wskazanie różnic pomiędzy zabiegami szczelinowania w złożach konwencjonalnych, a szczelinowaniem łupków. Pierwszym omówionym zagadnieniem jest dobór miejsc inicjacji szczeliny. Następnie scharakteryzowano ciecze technologiczne do szczelinowania i stosowane materiały podsadzkowe. Zaprezentowano też zagadnienia związane z projektowaniem szczelinowania oraz omówiono charakterystyczne parametry tego zabiegu. Przedstawiono techniki prowadzenia zabiegów szczelinowania w celu uzyskania wyższych wydajności odwiertów i lepszego współczynnika sczerpania. Dokonano ogólnej charaktery-styki geometrii tworzonego, skomplikowanego systemu szczelin. W zakończeniu artykułu krótko scharakteryzowano proces oczyszczania złoża i szczelin po wykonanym zabiegu hydraulicznego szczelinowania.

EN

The article presents general technical and technological aspects of the stimulation treatment of the gas reservoirs in the shales formation. Characteristics of hydraulic fracturing has been made as the only effective method that allows efficient completion and production of natural gas from shale. Presented and discussed the necessary data to prepare, design and complete of fracturing treatment in this specific reservoir rock. A significant part of the publication devoted to identify differences between fracturing treatments in the conventional reservoirs and shales. The first issue discussed is the selection of the place of fracture initiation. Then characterized fracturing fluids technology and proppant used in this treatment. Presented are also issues related to fracturing design. Discusses the characteristic parameters of fracturing process. Techniques for conducting such operations in order to achieve higher wells productivity and get a better reservoir drainage ratio was describ described. General characteristics of the created a complex geometry system of fractures was presented. In conclusion, the article briefly characterizes the process of cleaning reservoir and fracures after hydraulic fracturing treatment.

Słowa kluczowe

PL

hydrauliczne szczelinowanie; łupki; szczelina; szczelinowanie; złoża gazu

EN

fissure; gas fields; hydraulic fracturing; shales; slick water

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 67, nr 12
• Strony: 874--883
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz.,Fot., rys., tab.,

Twórcy

autor

Kasza P.

• Instytut Nafty i Gazu, Oddział Krosno

Bibliografia

• 1. Cipolla C.L., Lolon E.P., Dziubin B.: Evaluating stimulation effectiveness in unconventional gas reservoirs. SPE 124843, 2009.
• 2. Ciopolla C.L., Warpinki N.R., Mayerhofer M.J., Lolon E.P., Vincent M.C.: The relationship between fracture complexity, reservoir treatment and fracture treatment design. SPE 115769, 2008.
• 3. Gale J., Holder J.: Natural fractures in shale and their importance to gas production. Tectonics studies group annual meeting, 2008.
• 4. Holdith S.A., Tschirhart N.R.: Optimal stimulation treatment in tight sands. SPE 96104, 2005.
• 5. Kasza P., Miezin S.: Pomiar współczynnika filtracji cieczy szczelinujących w warunkach hydrodynamicznych dla potrzeb projektowania zabiegów hydraulicznego szczelinowania. Praca dla PGNiG S.A., czerwiec 2002.
• 6. Kasza P.: Hydroprzewodność i przepuszczalność szczelin wypełnionych materiałem podsadzkowym stosowanym do hydraulicznego szczelinowania w świetle badań laboratoryjnych. Praca doktorska, 2001.
• 7. Kasza P.: Wpływ długotrwałych obciążeń na przewodność materiałów podsadzkowych stosowanych do hydraulicznego szczelinowania Praca statutowa INiG, 1999.
• 8. King G.E.: Thirty years of gas shale fracturing: what we have learned. SPE 133456, 2010.