Witruwiusz - kanon na granicy stereotypu

• Autorzy: Kuryłowicz E.

Warianty tytułu

EN

Vitruvius - canon on the verge of the stereotype

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wysoka ranga teorii Witruwiusza w naszym kręgu cywilizacyjnym jest rezultatem faktu, iż traktat w którym została zapisana był pierwszym w historii architektury zbiorem porad i wytycznych napisanych przez architekta praktyka. Zawierał zarówno wskazania dotyczące wykształcenia architekta, jego relacji z klientem jak zasady ujęte w kategorie pozwalające na kontrolę jakości samej architektury. Teoria ta była bardzo mocno związana z współczesną Witruwiuszowi filozofią opartą na interrelacji człowieka i kosmosu i podobnie jak owa filozofia akcentowała wartości uniwersalne, co skutkowało dawniej i skutkuje nadal faktem, iż abstrakcja stała się niemal Zachodnią obsesją górując nad świadomością istoty powstawania i oceny architektury. Triada: trwałość, użyteczność, piękno współcześnie uzupełniona o znaczenie może w naszych czasach być traktowana jedynie metaforycznie, stanowiąc jednocześnie ogólnie zrozumiały odnośnik i płaszczyznę dyskusji.

EN

The high rank of the theory written by Vitruvius in our civilisation results from the fact that De Architectura containing this theory was the first treatise in the history of architecture written by the architect practitioner. Vitruvius work was dealing with education and duties of architect, the client' s role and the principles of designing architecture described in categories, allowing for controlling its quality. His theory was very tightly connected with the contemporary philosophical arguments, relying upon the deep belief of interrelation of Man with Cosmos, accentuating the universal values in the same manner, what indirectly caused the fact that abstraction became almost the Western prejudice, prevailing over examining the essence of creation and judging the architecture. The three categories: stability, function and beauty, nowadays supplemented by meaning in our era can be treated only metaphorically, however constituting versatile reference and setting the proper conditions for the discourse at the same time.

Słowa kluczowe

PL

filozofia; jakość architektury; kategorie; metafora; piękno; teoria; trwałość; użyteczność; Witruwiusz; zasady; znaczenie

EN

beauty; categories; function; meaning; metaphor; philosophy; principles; quality of architecture; stability; theory; Vitruvius

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2009
• Tom: R. 106, z. 1-A
• Strony: 82--86
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz.,

Twórcy

autor

Kuryłowicz E.

• Wydział Architektury, Politechnika Warszawska

Bibliografia

• Architects' People, ed.: Russel Ellis, Dana Cuff, Oxford University Press, New York 1989.
• De Potzamparc Ch. and Sollers Ph., Writing and Seeing Architecture University of Minnesota Press, Minneapolis - London 2008.
• Capon D.S., Architectural Theory. Volume One. The Vitruvian Fallacy. A History of the Categories in Architecture and Philosophy, John Wiley & Sons, Chichester, New York, Weinheim, Brisbane, Singapore, Toronto 1999.
• Capon D.S., Architectural Theory. Volume Two. Le Corbusier's Legacy, Principles of Twentieth - century Architectural Theory Arranged by Category, John Wiley & Sons, Chichester, New York, Weinheim, Brisbane, Singapore, Toronto 1999.
• Tschumi B., Architecture and Disjunction, The MIT Press, Cambridge, Massachusets 1999.
• Van Schaik L., Spatial Intelligence. New Futures for Architecture, John Wiley & Sons, Chichester, 2008.
• Holl S., Idea, Phenomenon and Material [w:] The State of Architecture at the Beginning of the 21st Century, red. Bernard Tschumi and Irene Cheng, The Monacelli Press, Columbia Books of Architecture 2003.
• Wolf V., Fala przypływu na Oxford Street [w:] Widoki Londynu, wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2009.
• Witruwiusz, O architekturze ksiąg dziesięć, przekł. K. Kumaniecki, Warszawa 1958.