Sacrum oszczędne

• Autorzy: Malinowska-Petelenz B.

Warianty tytułu

EN

The efficient sacred

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dzisiejsze miasta wypełnione komercyjnymi obiektami i krzykliwą reklamą, jak nigdy dotąd potrzebują nowych symboli - wizytówek. Do tej pory tę funkcję pełniły częstokroć obiekty sakralne, dziś znacznie mniejsze, skromniejsze i nie mogące z oczywistych względów konkurować ze współczesnymi dominantami. Sacrum budowane jest przy użyciu innych środków: poprzez lapidarność formy, prostotę kształtu i detalu. W przeciwieństwie do przykładów nowych kościołów Zachodu, w kraju nad Wisłą architekci wciąż wybierają uświęcony i powszechnie aprobowany zestaw form architektonicznych wtórnego i bezpiecznego eklektyzmu. Zapewne chłodna i surowa oszczędność minimalistycznej estetyki to zbyt wielki przeskok do zaakceptowania dla przeciętnego polskiego odbiorcy. Być może przyszedł czas na kolejny dyskurs nad kryzysem języka sacrum i jego redefinicją w obliczu płynności i globalnych reguł współczesnego pejzażu kulturowego. Sacrum może być proste, lapidarne i oszczędne - wtedy właśnie sprzyja skupieniu, kontemplacji i wywołuje emocje, wyrastając ponad przeciętność swojego otoczenia.

EN

Today's cities, full of commercial objects and garish advertising, desperately need some new symbols - their showcases. This function was often fulfilled by sacral objects which are much smaller and plainer nowadays - for obvious reasons, they cannot compete against contemporary dominant features. The sacred is built with different means the conciseness of its form, the simplicity of its shape and detail. Contrary to the examples of new Western churches. Polish architects still choose a time-honoured and generally approved combination of the architectural forms of secondary and "safe eclecticism". The cool and strict economy of minimalist aesthetics seems to be unacceptable for an average Polish recipient. Perhaps, however, the time has come to begin a serious discourse on a crisis in the language of the sacred and its redefinition in the face of the smoothness and global rules of a contemporary cultural landscape. The sacred may be simple, concise and efficient - then it is conducive to concentration, contemplation and arouses emotions, rising above its ordinary surroundings.

Słowa kluczowe

PL

lapidarność; prostota; współczesna architektura sakralna

EN

conciseness; contemporary sacral architecture; simplicity

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 107, z. 6-A/2
• Strony: 191--198
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz.,

Twórcy

autor

Malinowska-Petelenz B.

• Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• [1] Basista A., Architektura i wartości, Universitas, Kraków 2010.
• [2] Heathcote E., Moffatt L., Contemporary Church Architecture, Wiley-Academy 2007.
• [3] Kantarek A.A., Wizualne miejsce kościoła w przestrzeni miasta (na przykładzie Paryża), Wydawnictwo IV Międzynarodowej Konferencji Naukowej "O architekturze i sztuce sakralnej – kościoły naszych czasów – zespół sakralny w mieście" Sacroexpo, Kielce, 2005, s. 107-114.
• [4] Majdowski A., Wokół przestrzeni kościelnej, Archivolta, 4/2006.
• [5] Malinowska-Petelenz B., Petelenz A., Kicz i kamp jako ponowoczesne kategorie przetworzonego piękna, czyli refleksje o Licheniu, [w:] Definiowanie przestrzeni architektonicznej – co z tym pięknem architektury?, Czasopismo Techniczne, z. 6-A/2007, Kraków 2007, s. 327-331.
• [6] Stegers R., Sacred Buildings: A Design Manual, Basel, Birkhäuser, 2008.
• [7] Trybuś J., Koloryt lokalny, A&B nr 12, Kraków 2009.
• [8] Wąs C., Antynomie architektury sakralnej, Wrocław 2008.
• [9] Węcławowicz-Gyurkovich E., Kościół sercem miasta, [w:] Serce miasta, Czasopismo Techniczne, z. 4-A/2008, Kraków 2008.