Zespół krajobrazowy Kazimierz Dolny-Janowiec ochrona genius loci wobec aktualnych zagrożeń

• Autorzy: Kosiński W.

Warianty tytułu

EN

The landscape ensemble Kazimierz Dolny-Janowiec the protection of genius loci against contemporary threads

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł poświęcono miejscu stanowiącemu symbol polskiego krajobrazu. Jest nim Przełom Środkowej Wisły z miastami Kazimierz Dolny i Janowiec. Praca prezentuje genius loci - tożsamość czynników przyrodniczych i kulturowych: rzeki, wybrzeża i miast. Przeprowadzono analizę przemian tożsamości krajobrazu. Wyłoniono przesłanki dla sanacji poprzez przedsięwzięcia prokrajobrazowe. Określono dualizm relacji pomiędzy przedmiotowymi miastami, które są rozdzielone przez rzekę, ale powiązane widokowo i programowo. Zagadnienie końcowe stanowi prezentacja koncepcji ochrony genius loci. Przedstawiono jego zagrożenia, zwłaszcza ciężkie inwestycje transportowe, i możliwości zapobiegania im. Zaproponowano element wzmacniający genius loci - zlokalizowany na obu brzegach Park Wiślany. Pracę oparto na wynikach opracowań wykonanych w PK dla obydwu przedmiotowych gmin i miejscowości.

EN

This paper is dedicated towards the place, which is a symbol of Polish natural and cultural landscape. It is The Gorge of Central Vistula River, including on both shores, two picturesque country towns. The first chapter is a discovery of Genius Loci - an identity derived from natural and cultural factors: the river, riversides, the towns. An identity of towns derives from medieval location, both were playing an important role as cargo harbors. Magnificent residences were created there, but a spirit of the place was often destructed. Now, an analysis of Genius Loci was done, evaluation of trends, and changes of a landscape. Then guidelines were formulated, towards rehabilitation of landscape, and a friendly creation. Towns are divided by the river, but connected visually and functionally. The final subject, is a presentation of creative ideas, concerning sustainability of Genius Loci. A most attractive concept is the twofold Vistula Park, situated on both waterfronts. The report is based on works done in the CUT.

Słowa kluczowe

PL

krajobraz miasta; piękno; walory; wybrzeże rzeki; zagrożenia; zespół krajobrazowy

EN

beauty; landscape ensemble; riverside; threats; townscape; values

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 107, z. 5-A
• Strony: 149--177
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.,

Twórcy

autor

Kosiński W.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska,

Bibliografia

• ASZ S., Miasteczko, red. Szymanek A., Towarzystwo Przyjaciół Janowca - Petit, Lublin-Janowiec n. Wisłą 2003, s. 240.
• BADDOU A., La Place Magique, red. B. Spire, Microfiche - Ecole Speciale d’Architecture, Zeszyt 169, Paryż 1984, s. 150.
• BÖHM A., KOSIŃSKI W., KUŚNIERZ K., Janowiec nad Wisłą. 1. Studium ochrony krajobrazu kulturowego, 2. Wytyczne urbanistyczne, 3. Wzornik architektury miejscowej, Tom 1, 2, 3, Maszynopis ilustrowany, Inwestor - Wojewódzki Konserwator Zabytków w Lublinie, Archiwum Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie, 1993.
• BÖHM A., KOSIŃSKI W., KUŚNIERZ K., Nowa forma ochrony i kształtowania krajobrazu kulturowego na przykładzie Janowca nad Wisłą, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, Tom XXVII, (red.) J. Bogdanowski, Wydawnictwo Oddziału Polskiej Akademii Nauk, Kraków1996.
• BÖHM A., KOSIŃSKI W., KUŚNIERZ K., Nowa forma ochrony prawnej krajobrazu - strefy ochrony konserwatorskiej Janowiec nad Wisłą, (red.) J. Bogdanowski, "Aura" 7, 1993, s. 22-23.
• BÖHM A., KOSIŃSKI W., KUŚNIERZ K., Wzornik architektury lokalnej w Strefach Ochrony Konserwatorskiej. Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, Wydawnictwo i Drukarnia Secesja, Kraków 1995.
• BYRSKI P., SKOPLAK Z., KOSIŃSKI W., Koncepcja kładki dla ruchu pieszego przez Wisłę między dzielnicami Kazimierz i Podgórze w Krakowie. Maszynopis ilustrowany, Archiwum Urzędu Miasta Krakowa, Kraków 2007, s. 40.
• KOSIŃSKI W., Aktywizacja turystyczna małych miast. Aspekty architektoniczno-krajobrazowe, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 2000, s. 398.
• KOSIŃSKI W., Kładka Janowiec-Kazimierz, (red.) A. Szymanek, Notatnik Janowiecki, Zeszyt 16, Towarzystwo Przyjaciół Janowca - Petit, Lublin-Janowiec n. Wisłą 2009, s. 44-51.
• KOSIŃSKI W., Kształtowanie krajobrazu kulturowego - miasteczko turystyczne na przykładzie Janowca nad Wisłą, (red.) W. Fijałkowski i in., "Ochrona Zabytków" 3-4, 1995, s. 266-282.
• KOSIŃSKI W., Polityka konserwatorsko-krajobrazowa do Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Kazimierz Dolny, Prezentacja opracowania i dyskusja, Urząd Miasta i Gminy, Kazimierz Dolny 24.06.2008.
• KOSIŃSKI W., BYRSKI P., 2007 A, Janowiec nad Wisłą. 1. Studium przebiegu drogi obwodnicowej, 2. Projekt koncepcyjny rewaloryzacji ulicy Lubelskiej, 3. Projekt Koncepcyjny rewaloryzacji Placu Rynkowego, Maszynopis ilustrowany, Inwestor Urząd Gminy Janowiec nad Wisłą, Archiwum Urzędu Gminy Janowiec nad Wisłą, 2007A.
• KOSIŃSKI W., BYRSKI P., 2007 B. Kładka łącząca Janowiec i Kazimierz Dolny - analiza, idea, referat w ramach konferencji: Projekt odnowy przestrzennej Janowca nad Wisłą, IX Zimowe Spotkania Janowieckie, 24.02. Archiwum Towarzystwa Przyjaciół Janowca nad Wisłą, 2007B.
• KOSIŃSKI W., BYRSKI P., KOWALSKI P., Projekt budowlany. Rewaloryzacja ulicy Lubelskiej i Placu Rynkowego w Janowcu nad Wisłą, maszynopis ilustrowany, Inwestor Urząd Gminy Janowiec nad Wisłą, Archiwum Urzędu Gminy Janowiec nad Wisłą, 2008.
• KOSIŃSKI W., BYRSKI P., KOWALSKI P., ZANIEWSKA J., Polityka konserwatorska i krajobrazowa dla Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego (SUiKZP) Miasta i Gminy Kazimierz Dolny, Inwestor - Urząd Miasta i Gminy Kazimierz Dolny, maszynopis ilustrowany, Archiwum Urzędu Miasta i Gminy Kazimierz Dolny, 2009.
• KUŚNIERZ K., Rys historyczny miast lokacyjnych regionu puławskiego, maszynopis ilustrowany, Kraków, Archiwum Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie, 1993.
• ŁADOGA G., ŁADOGA M., Kładka przez Wisłę między Kazimierzem Dolnym i Janowcem, Wyd. Politechnika Warszawska, Politechnika Lubelska, Płyta CD powielona, Warszawa 2008.
• TEODOROWICZ-CZEREPIŃSKA J., Kazimierz Dolny. Monografia historyczno-urbanistyczna, wstęp A. Miłobędzki, (red.) W. Strzępek, Towarzystwo Przyjaciół Kazimierza, Kazimierz Dolny-Puławy 1981.
• TEODOROWICZ-CZEREPIŃSKA J., Studium historyczno-urbanistyczne Janowca woj. Lubelskie, (red.) M. Kurzątkowski, Biuro Dokumentacji Zabytków w Lublinie, materiał powielony ilustrowany, Lublin 1989.
• Trendy zmian jakości wód rzek i jezior, (red.) M.J. Gromiec, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa 2005.