Powiązania widokowe jako jedno z kryteriów genius loci w ogrodach historycznych

• Autorzy: Walerzak M.

Warianty tytułu

EN

View connections as one of the genius loci criterions in historic gardens

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Powstanie miejsca wyjątkowego, niepowtarzalnego, posiadającego genius loci wiąże się misterną kompozycją wielu czynników. W tworzonych przez człowieka przeróżnych założeniach ogrodowych obserwujemy wiele przenikających się walorów, które harmonijnie łączą się z zastanym naturalnym krajobrazem. Wśród wymienionych czynników ukształtowanie terenu jest niezwykle istotne, gdyż wiążą się z nim dalekie i bliskie widoki. Ta niematerialna sieć powiązań widokowych łączy wszelkie elementy i walory kompozycji ogrodu w całość i jednoczy obiekt z otoczeniem. Utwierdza nas w przekonaniu, że jest to właśnie owo wyjątkowe i magiczne miejsce, posiadające genius loci. Graficzne analizy powiązań widokowych pozwalają zbadać te relacje i porównać, jak się zmieniały w różnych etapach historycznych ogrodu. Komputerowe modele trójwymiarowe są doskonałym narzędziem do przeprowadzenia badań zanikających lub już nieistniejących powiązań widokowych.

EN

Formation of an exceptional place which has genius loci is connected with many. Among many garden foundations created by a human, we observe many of infiltrating values, which are harmonically connected with a natural landscape. Among mentioned factors the landscape relief is very important because it is strictly connected to distant and close views. This immaterial net of view connections joins all elements and garden composition values into one. It unites the object with an environment. It makes us sure that it is exactly the exceptional and magic place which has genius loci. Grafic analysis of view connections let explore these relations and compare how they have changed during historical stages of a garden. Three-dimensional, virtual models are a great tools helpful in exploring blurred or non-existent views connections. It might have been a factor which determined the location and creation of many splendid gardens.

Słowa kluczowe

PL

analiza widokowa; ogrody historyczne; powiązania widokowe; wirtualny model ogrodu

EN

historic gardens; view analysis; views connections; virtual model of a garden

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 107, z. 5-A
• Strony: 217--225
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz.,

Twórcy

autor

Walerzak M.

• Kierunek Architektura Krajobrazu, Wydział Architektury, Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania, Warszawa,

Bibliografia

• DOHNA ZU GRÄFIN U., Gärten und Parke in Ostpreußen. 400 Jahre Gartenkunst, Herford 1993.
• DÖNHOFF M., Dzieciństwo w Prusach Wschodnich, Wydawnictwo Słowo, Berlin 1993.
• TOEPPEN M., Historia Mazur - przyczynek do dziejów krainy i kultury polskiej, Wydawnictwo Borussia, Olsztyn 1995.
• WALERZAK M., Aspekty kompozycji wybranych ogrodów barokowych Mazur i Powiśla, Międzynarodowy Kongres Polskich Architektów Krajobrazu, materiały konferencyjne, Kraków 2007.
• WALERZAK M., Gładysze, Kamieniec, Słobity, Sztynort. Ogrody barokowe przy rezydencjach dawnych Prus, Wydawnictwo Borussia, Olsztyn 2010.
• WALERZAK M., Ogrody francuskie w krajobrazie Warmii i Mazur na wybranych przykładach, rozprawa doktorska pod kierunkiem dr. hab. inż. arch. Z. Myczkowskiego, prof. PK, maszynopis, Politechnika Krakowska 2007.
• WALERZAK M., Założenie pałacowo-ogrodowe w Sztynorcie Wielkim. Historia i rozwój kompozycji ogrodowej, [w:] "Sztynort utracone dziedzictwo czy szansa na ocalenie?", materiały konferencyjne, Wydawnictwo Borussia, Olsztyn 2009.