Kwiaty wiejskich ogródków przydomowych - czy je jeszcze pamiętamy?

• Autorzy: Gargała M. , Stompor-Chrzan E. , Pisarek M.

Warianty tytułu

EN

Flowers of rustic backyard garden - do we remember them yet?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niezbędnym elementem w rustykalnym stylu ogrodu są piękne i długo kwitnące kwiaty na rabatach, grządkach lub w zwartych grupach. Tworzą one niepowtarzalny magiczny klimat, przyciągają uwagę bogatą gamą barw i faktur oraz zachowują wiejską tradycję. Obecne ogrody wiejskie Podkarpacia, omawiane na przykładzie gminy Markowa, w większości (53%) odzwierciedlały modę panującą w wiejskich ogrodach przydomowych. Jednak brak było w nich bogactwa gatunków i kolorystki kwitnących roślin sadzonych tradycyjnie, natomiast częściej zauważało się nowe gatunki roślin ozdobnych. Przeprowadzone badania wykazały, że gatunki roślin kwiatowych uprawiane dawniej rosły tylko w 47% ogrodów, w tym 69% stanowiły ogrody, do których wprowadzono gatunki roślin iglastych. W tradycyjnych ogrodach dominowały rośliny jednoroczne. Ponadto często sadzonymi gatunkami były: aksamitka rozpierzchła (Tagetes panula), floks wiechowaty (Phlox paniculata), dalia ogrodowa (Dahlia cultorum), mieczyk ogrodowy (Gladiolus hybridus).

EN

An indispensable characteristic of a rustic garden style are beautiful flowers with long lasting bloom on rows, flower beds and in compact groups. They create a unique, magic climate, attract attention with a rich gamut of colours and texture, and contribute to the preservation of the rural tradition. Present rustic gardens of Podkarpacie, as in the surroundings of Markowa commune, mostly (53% of gardens) reflected the fashion dominating urban backyards. They were missing the typical richness of species and colours of blooming plants, instead they contained more new species of ornamental plants. The performed studies revealed that historically grown flower species were found in merely 47% of the gardens studied. Nevertheless, in 69% of those gardens coniferous species have already been planted. In traditional gardens annual plants dominated. In addition French marigold (Tagetes patula), summer phlox (Phlox paniculata), dahlia flower (Dahlia cultorum) and gladiolus (Gladiolus hybridus) where often planted.

Słowa kluczowe

PL

gatunki ginące; ogród wiejski; polish countrywide aa; wieś polska

EN

declining species; rural garden

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 107, z. 5-A
• Strony: 271--277
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.,Tab., fot.,

Twórcy

autor

Gargała M.

autor

Stompor-Chrzan E.

autor

Pisarek M.

• Katedra Agroekologii, Uniwersytet Rzeszowski,

Bibliografia

• BACH A., KAPIAS K., Przeobrażenie współczesnych ogrodów wiejskich na przykładzie powiatu pszczyńskiego, Zeszyty Naukowe AR, nr 379, Kraków 2001, s. 47-51.
• BACH A., WAJDA A., Gatunki roślin ozdobnych stanowiące nieodzowny element tradycyjnych wiejskich ogródków przydomowych Ziemi Przemyskiej, Zesz. Prob. Post. Nauk Roln., nr 510, 2006, s. 663-667.
• BACH A., WAJDA A., Przeobrażenia ogrodów wiejskich ziemi przemyskiej jako wyraz zmian w tradycji ludowej, "Kwartalnik Architektura Krajobrazu", nr 3-4, 2005, s. 85-90.
• BANIUKIEWICZ E., Park w Łańcucie, Arkady, Warszawa 1972, s. 46-49.
• CZECHOWICZ M., KOZŁOWSKA E., Zmiany w zagospodarowaniu przestrzeni przydomowych na terenach wiejskich na przykładzie wsi dolnośląskich, Materiały Konferencji "Krajobraz i ogród wiejski", t. 2, "Tradycje a współczesny krajobraz wsi polskiej", Wydawnictwo KUL, Lublin 2004, s. 63-72.
• KAPLICKA-ANTCZAK M., Ogródek wiejski wczoraj, dziś, jutro?, materiały konferencji popularno-naukowej pt. "Polskie ogrody ekologiczne", Warszawa 2008, s. 10-12.
• KRÜGER U., Ogrody rustykalne, Wydawnictwo AWM, Warszawa 1997.
• MITKOWSKA A., Ogród przydomowy jako odzwierciedlenie tradycji miejsca (na przykładzie Lanckorony). Ogród za oknem w poszukiwaniu formy, Wydawnictwo Sztuka ogrodu Sztuka krajobrazu, Warszawa 2009, s. 16-23.
• PRIWIEZIENCEW E., O wirydarzu polskim, czyli o tradycyjnych ogródkach i wiejskich kwiatkach, Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Przysieku, nr 24, 2005, s. 1-4.
• UCHMAN A. (red.), Husów wieś na Pogórzu Dynowskim w ujęciu monograficznym, Wydawnictwo i Drukarnia Diecezji Rzeszowskiej, Rzeszów 2010, s. 591.
• ZĄTEK W., Przydomowy ogród wiejski - dawniej i dziś, Zeszyty Naukowe AR w Krakowie, nr 402, 2003, s. 271-276.
• www.wnr.edu.pl
• www.sie.most.org.pl