Partycypacja społeczna w odnowie dziedzictwa w historycznym mieście japońskim. Domy kupieckie machiya w Kioto

• Autorzy: Staniewska A.

Warianty tytułu

EN

Public participation in heritage protection in Japanese historic cities - case study of old merchants' house in Kyoto

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kioto to jedno z najstarszych historycznych miast Japonii - skarbnica zabytków architektury i sztuki japońskiej uhonorowane wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO aż 17 obiektów (świątyń i pałaców). Artykuł porusza problematykę przemian krajobrazowych, które zaszły w tym mieście w okresie po II wojnie światowej w związku z dynamicznym rozwojem gospodarczym i przemysłowym w skali całej Japonii. Ofiarą tych gwałtownych zmian stał się krajobraz miejski, tradycyjna skala zabudowy i całe kwartały tradycyjnych domów kupieckich kyomachiya. Skala niekorzystnych przemian sprawiła, że pod koniec lat 90. XX w. podjęto działania służące ratowaniu tego typu dziedzictwa i związanych z nim ginących zawodów. Istotną rolę w tym procesie odgrywają organizacje pozarządowe oraz ich współpraca z samorządem lokalnym i wolontariuszami. Artykuł opisuje tradycje budowy i konstrukcję kyomachiya. Przedstawione zostają także programy i działania mające na celu zachowanie, odnowę i ratowanie tego niedawno docenionego dziedzictwa. Jako tło zostaje przedstawiony kontekst rosnącej dbałości o pejzaż Kioto jako miasta szczególnie atrakcyjnego dla turystów, ale także przyjaznego swoim mieszkańcom.

EN

Kyoto is one of the oldest historic cities of Japan - it is well known a treasure trove of traditional Japanese art and architecture. 17 UNESCO Heritage Sites (shrines, temples and palaces) prove its international cultural importance. The article deals with the topic of cityscape change which occurred after the World War II due to dynamic development of industry and economic growth pressure in Japan in general. In Kyoto, among others a great number of traditional town houses called kyomachiya fell victim to new urban arrangements and bubble-economy building boom. The scale of negative change of cityscape led finally to registration and rescue actions undertaken first in the end of 1990-ties. Machiya renovation plays also an important role in the cultivating of traditional crafts, trades and professions connected with the tradition of wooden house building. In this process of machiya revival cooperation of local government, inhabitants, non-governmental organizations and volunteers plays a crucial role. The text describes the tradition and construction of typical kyomachiya introducing also recent programs and actions supporting machiya research and renovation plans. The background of the article comment on the growing concern of Kyoto as not only a premier tourist attraction but also a city good to live in.

Słowa kluczowe

PL

Kioto; miasta historyczne; ochrona i zarządzanie dziedzictwem; partycypacja społeczna; tradycyjne domy kupieckie kyomachiya

EN

heritage preservation and management; historic cities; Kyoto; machiya traditional merchants' houses; public participation

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 107, z. 4-A
• Strony: 91--111
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.,Rys., fot., wykr.,

Twórcy

autor

Staniewska A.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• [1] Baba Y., a History of Landscape Disputes in Kyoto, Public Versus Private Planning: Themes, Trends and Tensions, 13th Biennial Conference of International Planning History Society, 10-13.06.2008, Chicago, s. 35-36, źródło: http://www.dcp.ufl.edu/ IPHS2008/Abstracts_June2008.pdf, data dostępu: 29.12.2009.
• [2] Durston D., Old Kyoto: The Updated Guide to Traditional Shops, Restaurants, and Inns, Tokyo 2005.
• [3] Iizuka T., Matsumoto A., Seto T., Yano K., GIS-based Monitoring Systems for Kyo-machiya in Kyoto City, [w:] Materiały 22, seminarium Comité international de photogrammétrie architecturale, CIPA Heritage documentation, 11-15.10.2009 w Kioto, na temat "Digital Documentation, Interpretation & Presentation of Cultural Heritage", źródło: http://cipa.icomos.org, data dostępu: 7.11.2009.
• [4] Jajszczyk A., Czy Kraków będzie drugim Kioto?, "Gazeta Wyborcza"; 2006, nr 35, dodatek Kraków, s. 13, źródło: http://www.klubkrakowski.pl/upload/publications/czy_krakow_bedzie_drugim_kioto_.pdf, data dostępu 16.12.1009.
• [5] Mydel R., Ishihara H., Kioto. Japońskie miasto historyczne. Zróżnicowanie demograficznej, funkcjonalnej i społeczno-demograficznej przestrzeni, Kraków 2002.
• [6] Keane M.P., Turning Kyoto Into Kindling, Architecture Magazine, May 2000.
• [7] Rowthorn Ch., Mason R, Kyoto: One City, Twelve Centuries - Find Your Yen for Zen, Victoria 2001.
• [8] Tubielewicz J., Nara i Kioto, Warszawa 1983.
• [9] Kyoto Center for Community Collaboration (red.), Machiya Revival in Kyoto, Kyoto Center for Community Collaboration, Kyoto 2008.
• [10] Preserving Kyoto 'machiya' grows urgent as redevelopment spreads, The Japan Times, 7.11.2008, źródło: http://search.japantimes.co.jp/cgi-bin/nn20081107f3.html, data dostępu: 6.10.2009.
• [11] The Master Plan of Kyoto City, http://www.city.kyoto.jp/koho/eng/plan/plan.html, data dostępu: 29.10.2009
• [12] Kyoto City Landscape Policy, http://www.city.kyoto.lg.jp/tokei/page/0000062129.html, data dostępu: 29.10.2009.
• [13] Sorensen A., Funck C., (red.) Living Cities in Japan. Citizens' movements, machizukuri and local environments, New York 2007.