Jak kreować 'nasze miejsca' - o potrzebie etyki współdziałania synergicznego

• Autorzy: Franta A.

Warianty tytułu

EN

How to create 'our places' - on a need for the ethic of synergic interaction /

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Posługiwanie się mechanizmami psychologicznymi - w tym współdziałania - w kreowaniu przestrzeni publicznych w szeroko pojętym miejscu zamieszkania może sprzyjać odbudowie spójnych społeczności lokalnych oraz tożsamości społecznej i przestrzennej. Wysoka jakość przestrzeni publicznych przyciąga kapitał, zachęca do inwestowania, nawet na twardych zasadach chroniących właśnie jakość i tożsamość decydującą o atrakcyjności miejsca. Samorządność - wolny rynek - wysoka jakość (piękno) przestrzeni miasta nie są w istocie swej antagonistyczne, mogą znakomicie współistnieć, wzajemnie się wykorzystując i dobrze służąc. Nie da się działać dla dobra całości bez porozumienia, dlatego uzyskanie synergii przestrzeni publicznej miasta wymaga współdziałania wszystkich zainteresowanych stron, a więc w sposób oczywisty i mieszkańców miast. Partycypacja społeczna leży w założonej interakcyjności. Ekspresywność form skorelowanych - prawdę ich związku ze znaczeniem wynikającym z relacji organizacji przestrzeni i procesu życia społecznego - można traktować jako drugi wymiar partycypacji społecznej: wzajemną spójność i interaktywną modyfikację porządku (ładu) przestrzennego i ładu społecznego. Tak przestrzeń miasta odzwierciedla cele - cechy, ideały, dążenia społeczności, która w nim żyje. Uzyskanie synergii kształtu przestrzeni publicznej miasta wymaga etycznego współdziałania synergicznego: zaakceptowanego społecznie podziału ról w zgodzie z kompetencjami oraz lojalnego ich wypełniania, bowiem istotą skutecznego współdziałania jest wykorzystanie i respektowanie profesjonalizmu.

EN

Using psychological mechanisms, including interaction, in the creation of public spaces in a broadly understood place of residence may be conducive to the reconstruction of cohesive local communities, social and spatial identity. High-quality public spaces attract capital and encourage investments, even on the rigid principles protecting quality and identity which determine the attractiveness of a place. Home rule, free market and high-quality (beautiful) public spaces are not naturally antagonistic - they may 'coexist' excellently, use and serve each other. It is impossible to act for the welfare of a whole community without understanding therefore obtaining synergy of the public space of a city requires the interaction of all the interested parties, including city dwellers for obvious reasons. Social participation lies in assumed interactivity. The expressiveness of correlated forms - the truth of their relation with a meaning resulting from relationships between the organization of space and the process of social life - may be treated as the 'second dimension' of social participation: the mutual cohesiveness and interactive modification of spatial and social order. Such an urban space reflects the objectives - features, ideals, intentions - of the community which lives in it. Obtaining the synergy of the shape of a public space requires ethical synergic interaction: a socially accepted division of roles in accordance with loyally fulfilled competences as using and respecting professionalism is the essence of effective interaction.

Słowa kluczowe

PL

miasto; percepcja wizualna; przestrzeń życia

EN

ethic of interaction; public space; social participation; synergy

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 107, z. 2-A
• Strony: 69--79
• Opis fizyczny: Bibliogr. 3 poz.,

Twórcy

autor

Franta A.

• Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• 1. Saarinen E., The City, Its Growth, its Decay, its Future, MIT Press, Cambridge Mass., 1965, s. 4.
• 2. J. Z. Hubert, B. Szymańska, Synergetyka jako teoria racjonalnego współdziałania, [w:] Etyka współdziałania, pod redakcją Jana Pawlicy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1993.
• 3. Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 1993.