Forma metropolitalna i zrównoważona mobilność

• Autorzy: Zuziak Z.

Warianty tytułu

EN

Metropolitan form and sustainable mobility

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule sformułowano niektóre teoretyczne i planistyczne problemy równoważenia rozwoju w obszarach metropolitalnych ze szczególnym uwzględnieniem współzależności między formą urbanistyczną i kierunkami polityki transportowej, które można kojarzyć z ideą systemów zrównoważonej mobilności miejskiej (sustainable urban mobility systems). Wskazano problemy planowania przestrzennego obszarów metropolitalnych, które dotyczą wdrażania podejścia zintegrowanego w polityce przestrzennej i transportowej. Nawiązano do niektórych międzynarodowych projektów badawczych i teoretycznych hipotez poświęconych tej problematyce, oraz do odpowiednich diagnoz i rekomendacji w europejskich dokumentach polityki miejskiej i regionalnej. Zwrócono także uwagę na eksperymenty projektowe i podejścia planistyczne związane z ruchem Nowej Urbanistyki (New Urbanism), w których poszukiwania logiki formy urbanistycznej kojarzone są z ideą zrównoważonej mobilności miejskiej.

EN

Some theoretical problems of planning for sustainable development of metropolitan areas are formulated in this paper. Special attention has been paid to the question of interrelations between urban form and these directions of transport policy which are associated with the idea of sustainable urban mobility systems. The author indicates problems of metropolitan spatial planning focusing on the implementation of integrated approaches to spatial and transportation policy. He refers to some international research projects and theoretical hypotheses devoted to this subject as well as to diagnoses and recommendations found in official European documents of urban and regional policy. There is also reference to design experiments carried out and approaches adopted under the label of international movement known as the New Urbanism where the studies on the logic of urban form are associated with the idea of sustainable mobility.

Słowa kluczowe

PL

forma urbanistyczna; logika formy urbanistycznej; mobilność; obszary metropolitalne; planowanie przestrzenne; rozwój zrównoważony; suburbanizacja; rozproszenie zabudowy; zrównoważona mobilność

EN

logic of urban form; metropolitan areas; mobility; spatial planning; suburbanization; sustainable development; urban form; urban sprawl; sustainable mobility

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 107, z. 1-A
• Strony: 75--93
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz.,

Twórcy

autor

Zuziak Z.

• Instytut Projektowania Miast i Regionów, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• [1] Anderson W., Kanaroglou P., Miller E., Urban form, energy and the environment: a review of issues, evidence and policy, Urban Studies 33(1), 1996, 7-35.
• [2] Boarnet M., Crane R., Travel by Design: The Influence of Urban Form on Travel, Oxford University Press, Oxford, 2001.
• [3] Bourne L.S., Urban spatial structure: an introductory essay on concepts and criteria, [in:] L.S. Bourne (ed.), Internal Structure of the City, 2nd ed., Oxford University Press, New York 1982, 28-45.
• [4] Breheny M. (ed.), Sustainable Development and Urban Form, Pion, London 1992.
• [5] Camagni R., Capello R., Nijkamp P., New governance principles for sustainable urban transport, [in:] R. Camagni, R. Capello, P. Nijkamp (ed.), New Contributions to Transportation Analysis in Europe, VT: Ashgate, Brookfield 1999, 213-250.
• [6] Castells M., Społeczeństwo sieci, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• [7] Cervero R., Integration of urban transport and urban planning, [in:] M. Freire, R. Stren (ed.), The Challenge of Urban Government: Policies and Practices, The World Bank Institute, Washington DC 2001, 407-427.
• [8] European Commission: White Paper: European transport policy for 2010: time to decide, Luxemburg 2001.
• [9] Fusco G., Looking for Sustainable Urban Mobility through Bayesian Networks, 13th European Colloquium on Quantitative and Theoretical Geography, Lucca, Italy, September 8–11, 2003.
• [10] Gilbert R., Sustainable Mobility in the City, Paper presented at URBAN 21, Global Conference on the Urban Future, Berlin, July 4–6, 2000.
• [11] Gzell S., Nowe Planowanie – integracja kwestii projektowych, ekonomicznych, środowiskowych i społecznych w nowej filozofii planowania rozwoju miast, [w:]P. Lorens (red.), Systemy zarządzania przestrzenią, Wyd. Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2002, 24-41.
• [12] Jabareen Y.R., Sustainable Urban Forms, Their Typologies, Models, and Concepts, Journal of Planning Education and Research, Vol. 26, No. 1, 2006, 38-52; DOI: 10.1177/0739456X05285119; © 2006 Association of Collegiate Schools of Planning.
• [13] Kegler H., Suburbanizacja, międzynarodowe tendencje i praktyczne możliwości działania, [w:] T. Ossowicz, T. Zipser (red.), Urbanistyka w działaniu: teoria i praktyka, Urbanista, Warszawa 2006, 76-100.
• [14] Kennedy Ch., Miller E., Shalaby A., Mac Lean H., Coleman J., The Four Pillars of Sustainable Urban Transportation, Transport Reviews, Vol. 25, No. 4, July 2005, 393-414.
• [15] Kennedy C.A., A comparison of the sustainability of public and private transportation systems: study of the Greater Toronto Area, Transportation 29, 2002, 459-493.
• [16] Kenworthy J., Laube F., The Millennium Cities Database for Sustainable Transport, Union Internationale des Transports Publics UITP [CD-ROM], Brussels 2001.
• [17] Markowski T., Marszał T. (red.), Metropolie, obszary metropolitalne: problemy i pojęcia podstawowe, Polska Akademia Nauk, KPZK, Warszawa 2006.
• [18] OECD/European Conference of Ministers of Transport: Sustainable Transport Policies, Paris 2000.
• [19] Ossowicz T., Urbanistyka w działaniu. Integracja działań w kreowaniu przestrzeni, [w:] T. Ossowicz, T. Zipser (red.), Urbanistyka w działaniu: teoria i praktyka, Urbanista, Warszawa 2006, 20-34.
• [20] Ossowicz T., Urbanistyka operacyjna a rozwój polskich metropolii, [w:] P. Lorens (red.), Integracja i dezintegracja obszarów metropolitalnych, Urbanista, Warszawa 2005, 53-58.
• [21] Ossowicz T., Metoda ustalania kolejności przedsięwzięć polityki przestrzennej miasta wielkiego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2003.
• [22] Parteka T., Planowanie strategiczne w równoważeniu struktur regionalnych, KPZK PAN, Studia, t. CVIII, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• [23] Rudnicki A., Uwarunkowania przestrzenne polityki transportowej, [w:] E. Węcławowicz-Bilska, Z. Zuziak (red.), Planowanie przestrzenne a wyrównywanie szans w obszarach rozszerzonej Unii Europejskiej, Czasopismo Techniczne z. 2/2005, Wyd. PK, Kraków 2005, 117-125.
• [24] Suchorzewski W., Wizja struktury transportowej oraz rozwoju sieci transportowych do roku 2033 ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień równoważenia rozwoju transportu, Ekspertyza przygotowana na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 15 listopada 2007.
• [25] TRANSPORT I INFRASTRUKTURA, Transport na obszarach miejskich i metropolitalnych, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Zgromadzenie plenarne z dn. 25–26 kwietnia 2007 r., Zestawienie przyjętych opinii, Bruksela, 4 maja 2007 r., http://eesc.europa.eu/activities/press/summaries_plenaries/index_fr.asp (odczyt z dnia 27.09.2008).
• [26] Williams K., Spatial Planning, Urban Form and Sustainable Transport, Urban Planning and Environment Series, Ashgate Publishing Ltd., May 2005.
• [27] Wilson A.G., Complex Spatial Systems: The modeling foundations of urban and regional systems, Pearson Education, Harlow 2000.
• [28] Zielinski S., Miller G., Integration Technologies for Sustainable Urban Goods Movement, Moving the Economy and Canadian Urban Institute, http://www.tc.gc.ca/pol/en/Report/UrbanGoods/Report.htm. 2004 (odczyt z dnia 27.09.2008).
• [29] Zielinski S., New Mobility: The Next Generation of Sustainable Urban, ECMT (European Conference of Transport Ministers) 2006. Implementing Sustainable Urban Travel Policies: Applying the 2001 Key Messages, Council of Ministers of Transport, Dublin, May 17–18, http://www.cemt.org/council/2006/cm200603fe.pdf (odczyt z dnia 27.09.2008).
• [30] Zipser T., Aktualna doktryna urbanistyczna wśród ślepych uliczek, [w:] T. Ossowicz, T. Zipser (red.), Urbanistyka w działaniu: teoria i praktyka, Urbanista, Warszawa 2006.
• [31] Zipser T., Wstęp. Geneza modelu ORION, [w:] Model symulacyjno-decyzyjny ORION, Katedra Planowania Przestrzennego, Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska, Wrocław 1994, 5-14.
• [32] Zipser T., Modele procesów urbanizacji, teoria i jej wykorzystanie w praktyce planowania. Potrzeba modelu otwartego, Przegląd Geograficzny 44/3, 1993.
• [33] Zipser T., Sławski J., Modele procesów urbanizacji, PWE, Warszawa 1988.
• [34] Zuziak Z.K., Strefa podmiejska w architekturze miasta. W stronę nowej architektoniki regionu miejskiego, [w:] P. Lorens (red.), Problem suburbanizacji, Urbanista, Warszawa 2005, 17-32.