Metody rekultywacji leśnej terenów bezglebowych w górnictwie odkrywkowym

• Autorzy: Wójcik J. , Krzaklewski W.

Warianty tytułu

EN

Forest reclamation methods of soil-less ground in opencast mining

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono stosowane dotychczas w Polsce metody rekultywacji leśnej terenów bezglebowych w górnictwie odkrywkowym oraz przedstawiono wstępną ocenę ich efektywności. Stosowano aktualne w praktyce metody: "gatunków głównych" i tzw. "biodynamiczną". Różnią się one między sobą zakresem wykorzystania specyficznych cech różnych gatunków roślin oraz nawożenia mineralnego. Ocenę efektywności tych metod oparto na wynikach ilościowych badań zawartości węgla organicznego i azotu ogólnego w poziomach próchnicznych inicjalnych gleb powstających na terenach pogórniczych. Czynniki te można uznać za najbardziej dynamiczne wskaźniki przekształcania "surowych" utworów w glebę. Tempo ich zmian, w przypadku rekultywacji leśnej, zależy przede wszystkim od składu i struktury zalesień rekultywacyjnych.

EN

So far used in Poland method of forest reclamation of soil-less grounds in opencast mining as well as preliminary their effectiveness evaluation are discussed. The methods used presently in practice they are "main species method" and so called "biodynamical" method. They differ from each other by using specific features of particular plant species as well as the way of mineral fertilization. Evaluation of this methods effectiveness is based on the quantitative research of organic carbon content and overall nitrogen in humus levels of initial soils formed on the post mining grounds. This factors can be recognized as the most dynamic factors of "raw" formation into soil formation. The speed of this changes, in case of forest reclamation, depend first of all composition and structure of afforestation reclamation.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo odkrywkowe; metoda biodynamiczna; metoda gatunków głównych; metody rekultywacji leśnej

EN

Biodynamical method; Forest reclamation methods; Main species method; opencast mining

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 66, nr 10
• Strony: 115--119
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., wykr.

Twórcy

autor

Wójcik J.

• Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH, Kraków

autor

Krzaklewski W.

• Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH, Kraków

Bibliografia

• 1. Bender J.: Rekultywacja terenów pogórniczych w Polsce. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych i Leśnych, z. 418, 1995.
• 2. Dilla L., Möhlenbruch N.: Entwicklung und Stand der Rekultivierung. Natur und Landschaft. Jg. 64, Heft 10. Stuttgart, 1989.
• 3. Dimitrowsky K.: Znaczenie upraw zakładanych na glebach zdewastowanych i ich przebudowa leśna o wielocelowych funkcjach. Lesnictvi, nr 7. Praga, 1976.
• 4. Gilewska M.: Rekultywacja biologiczna gruntów pogórniczych na przykładzie KWB „Konin". Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu, z. 211. Poznań, 1991.
• 5. Heinsdorf D.: Düngung von Forstkulturen auf Lausitzer Kippen. Eberswalde, 1999.
• 6. Katzur J., Böcker L., Stähr F.: Humus und Bodenentwicklung in Kippen-Förstökosystemen. Der Wald, nr 25. Finsterwalde 1999.
• 7. Knabe W.: Die Rekultivierung im Rheinischen Braunkohlenrevier. Braunkohle, Wärme und Energie, z. 4. 1963.
• 8. Kowalik S.: Właściwości chemiczne gleb industrioziemnych użytkowanych rolniczo i leśnie na zrekultywowanym zwałowisku Kopalni Siarki „Machów". Roczn. Glebozn. T. LV, nr 2, 239÷249. 2004.
• 9. Krzaklewski W., Miklaszewski A.: Rekultywacja zwałów nadkładu w górnictwie węgla brunatnego w Polsce. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej nr 79. Wrocław, 1996.
• 10. Krzaklewski W.: Wybrane metodyczne aspekty planowania i realizacji leśnej rekultywacji na przykładzie górnictwa odkrywkowego. Zeszyty naukowe AGH w Krakowie. Sozologia i Sozotechnika, z. 26, 1988.
• 11. Krzaklewski W.: Rekultywacja obszarów pogórniczych i poprzemysłowych. Konferencja nt: Przemiany środowiska naturalnego a ekorozwój. GEOSFERA. Kraków, 2001.
• 12. Krzaklewski W., Pietrzykowski M.: Diagnoza siedlisk na terenach pogórniczych rekultywowanych dla leśnictwa, ze szczególnym uwzględnieniem metody fitosocjologiczno-glebowej. Sylwan CLI 151 (1), 2007.
• 13. Lityński T., Jurkowska H., Gorlach E.: Analiza chemiczno-rolniczą. Przewodnik metodyczny do analizy gleby i nawozów. PWN. Warszawa, 1976.
• 14. Olschowy G.: Bergbau und Landscaft. Verlag Paul Parey. Hamburg und Berlin, 1993
• 15. Siuta J.: Ochrona i rekultywacja gleb. PWRiL Warszawa, 1978.
• 16. Skawina T.: Przebieg rozwoju procesów glebotwórczych na zwałowiskach kopalnictwa węglowego. Roczniki Gleboznawcze, dodatek do tomu 7, 1958.
• 17. Skawina T., Bojarski Z.: Rekultywacja w działalności górniczej. Ochrona Terenów Górniczych nr 3, 1968.
• 18. Skawina T.: Rezultaty badań nad modelem rekultywacji terenów pogórniczych w Polsce. Zeszyty Naukowe AGH nr 212. Geodezja, zeszyt 12. Kraków, 1969.
• 19. Skawina T.: Możliwości wykorzystania selektywnego zwałowania dla celów rekultywacji. Górnictwo Odkrywkowe, nr 4, 1970.
• 20. Strzyszcz Z.: Oddziaływanie przemysłu na środowisko i możliwości jego rekultywacji. Ossolineum, Wrocław, 1982.
• 21. Strzyszcz Z., Harabin Z.: Rekultywacja i zagospodarowanie leśne odpadów karbońskich górnictwa węgla kamiennego. Zabrze, 2004.
• 22. Świętochowski B.: Założenia programowe do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych w kopalnictwie węgla brunatnego. Zjednoczenie Przemysłu Węgla Brunatnego. Wrocław, 1966.
• 23. Węgorek T.: Zmiany niektórych właściwości materiału ziemnego i rozwój fitocenoz na zwałowisku zewnętrznym Kopalni Siarki w wyniku leśnej rekultywacji docelowej. Rozprawy Naukowe AR w Lublinie. Wydawnictwo AR w Lublinie, 2003.
• 24. Wójcik J., Krzaklewski W:. Akumulacja materii organicznej w inicjalnych glebach na zwałowisku zewnętrznym kopalni węgla brunatnego „Adamów". Roczniki Gleboznawcze, t. LVIII, nr 3/4, 151÷159, 2007.
• 25. Wójcik J., Krzaklewski W.: Forestation as the Method of the Remediation of Soilless Areas of the Lignite Mine Turów. Mineral Resources Management, t. 25, z. 3, 2009.
• 26. Wysocki W: Metody rekultywacji dla intensywnego zagospodarowania terenów pogórniczych. Dziś i jutro rekultywacji i zagospodarowania terenów pogórniczych. Zeszyty naukowe AGH w Krakowie. Sozologia i Sozotechnika z. 26, 1988.