Zabezpieczanie historycznych sklepień przed deformacjami pochodzącymi od rozporu

• Autorzy: Karczmarczyk S. , Jurczakiewicz S.

Warianty tytułu

EN

Preservation of historical vaults against deformation caused by thrust forces

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Sklepienia przekrywające wnętrza zabytkowych świątyń cechują się znacznymi rozpiętościami i ze względu na sposób ich powiązania z pozostałymi elementami układu nośnego mają decydujący wpływ na bezpieczeństwo i trwałość obiektu. Jednym z najczęściej występujących problemów jest bezpieczne przeniesienie sił rozporu i zachowanie geometrii sklepień. Problemy te ulegają często pogłębieniu w następstwie wadliwie zrealizowanej przebudowy bądź zmian formy i skali oddziaływań na te sklepienia. Obok zagadnień bezpieczeństwa i trwałości samej struktury sklepień, często pojawiają się problemy ochrony wartościowych historycznie i artystycznie malowideł zdobiących sklepienia. Autorzy artykułu przedstawiają cztery przykłady obiektów o charakterze sakralnym, które wykazywały awaryjny stan sklepień oraz wykonane projekty ich zabezpieczeń, których celem była zmiana schematu spływu sił od rozporów sklepień zapewniająca bezpieczne przeniesienie tych sił i spełniająca wymagania estetyczne. Realizacja tych zabezpieczeń była warunkiem powodzenia dalszych prac konserwatorskich.

EN

Vaults of great span over the interiors of historical temples and the way they are connected with other elements of the building carrying system have an important influence on the safety and durability of these buildings. One of the most common problems is the safe work of construction under the thrust forces and preservation of the vault geometry. Those problems become even more serious as the result of incorrectly carried out rebuilding or in consequence of changing the form and range of forces. Apart from the issue of safety and durability of the structure of the vaults, there are also problems with preserving valuable historical paintings decorating the vaults. The authors focus on four historical temples where the vaults have been seriously damaged. The projects of their preservation introduced changing the way of transmitting thrust forces which ensures safe work of the construction and does not affect the esthetic value. Carrying out the protection was necessary to succeed in the following preservation works on the brickwork of the vaults and the paintings.

Słowa kluczowe

PL

ściągi; siły rozporu; sklepienia; zabezpieczenia

EN

protection; thrust forces; ties; vaults

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Budownictwo
• Rocznik: 2009
• Tom: R. 106, z. 2-B
• Strony: 163--174
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz.,

Twórcy

autor

Karczmarczyk S.

autor

Jurczakiewicz S.

• Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• [1] Borusiewicz W., Konserwacja zabytków budownictwa murowanego, Arkady, W-wa 1985.
• [2] Karczmarczyk S., Jurczakiewicz S., Rogóż L., Opinia konstrukcyjno-budowlana na temat przyczyn pęknięć ścian zewnętrznych i sklepień bóżnicy w Słonimiu na Białorusi wraz z programem prac zabezpieczających, Kraków 2002, Archiwum Zakładu Technik Budowlanych Politechniki Krakowskiej.
• [3] Karczmarczyk S., Jurczakiewicz S., Ekspertyza budowlana budynku Synagogi w Dąbrowie Tarnowskiej, Kraków 2007, Archiwum Zakładu Technik Budowlanych Politechniki Krakowskiej.
• [4] Karczmarczyk S., Kozub W., Kamiński J., Opinia o stanie technicznym sklepienia w kościele św. Barbary w Krakowie, Kraków 2004, Archiwum Zakładu Technik Budowlanych Politechniki Krakowskiej.
• [5] Karczmarczyk S., Jurczakiewicz S., Opinia konstrukcyjna dotycząca przyczyn zarysowania i wypłaszczenia sklepienia przekrywającego skarbiec przy Archikatedrze w Lublinie, Projekt zabezpieczenia, Kraków 2006, Archiwum Zakładu Technik Budowlanych Politechniki Krakowskiej.