Rola dendroflory w utrzymaniu charakteru i trwałości osiedla Sępolno we Wrocławiu

• Autorzy: Lis A.

Warianty tytułu

EN

Role of dendroflors in maintenance of character and lasting of Wroclaw housing estate Sępolno

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dotychczasowe podejście większości badaczy do osiedli mieszkaniowych z okresu międzywojennego ogranicza się do układu urbanistycznego tworzącej je zabudowy i budynków, które w wielu przypadkach nie są dziełami architektury, lecz pozbawionym wyrazu i indywidualności budownictwem. Układ zieleni, a zwłaszcza tworząca go dendroflora, jeśli nawet brana jest pod uwagę, traktowane są jako nieistotny dodatek do zabudowy. Współistnienie i wzajemne relacje między tymi elementami są marginalizowane lub pomijane. Podejście to przekłada się na działania konserwatorskie, których celem jest między innymi utrzymanie charakteru i trwałości osiedla. Nie może to dziwić, skoro tematyka związana z układem zieleni, a tym bardziej jego dendroflorą, jest niedostatecznie rozpoznana. Wyniki badań przedstawionych w referacie wskazują, że układ zieleni Sępolna, a zwłaszcza zróżnicowanie dendroflory, jest elementem współtworzącym jego charakter urbanistyczny na równi z zabudową. Genius loci, a więc najtrudniejsza do zachowania cecha zabytkowego zespołu urbanistycznego, utrzymana może być w znacznym stopniu poprzez zachowanie cech jego szaty roślinnej.

EN

The article presents the results of research carried out in the years 1993-2007 on the creation and development of green area system within the Wrocław garden-settlement of Sępolno. This settlement, built in the years 1919-1935, makes an outstanding achievement in landscape architecture of the interwar period. It included public green areas (recreational areas, lining of transport routes), individual-use publicaccessible green areas (front gardens and green belts between the streets and built-up areas created in the second stage of development), and private gardens. When describing the historical aspect of green area arrangement, attention is focused not only on its outstanding qualities but also on the mistakes made by the designers during the selection of basic stand species. The history of originating and subsequent shaping of Sępolno verdure lets us draw several conclusions concerning the preservation of monumental verdure schemes of the housing estate. Verdure is a living substance subject to natural changes in the course of time. It demands therefore a dynamic mode of shaping within preservation operations. Its function must be preserved, which in the case of Sępolno means defining the identity of a place with the help of a variety of verdure forms. However, it cannot be done at the cost of keeping species incompatible with the habitat, even if originally such species were introduced. Yet, potential changes should be preceded with due consideration because now and then, as in the case of Sępolno, trees are of great fitomelioration importance and affect on lasting and technical condition of buildings.

Słowa kluczowe

PL

dendroflora; osiedle mieszkaniowe

EN

dendroflor; housing estate

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Budownictwo
• Rocznik: 2009
• Tom: R. 106, z. 2-B
• Strony: 217--231
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz.,

Twórcy

autor

Lis A.

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Bibliografia

• [1] Antkowiak Z., Stare i nowe osiedla Wrocławia, Zakład Narodowy im. Ossoliñskich, Wrocław 1973;
• [2] Howard E., Garden Cities of Tomorrow, London, Reprinted: F. J. Osborn (red.), London 1946: Faber & Faber, 1902;
• [3] Hrynkiewicz-Sudnik J., Sękowski B., Wilczkiewicz M., :Rozmnażanie drzew i krzewów nagozalążkowych, W-wa 1991, PWN.
• [4] Kononowicz W., Z problemów urbanistyki dwudziestolecia międzywojennego. Osiedle ogrodowe Sępolno we Wrocławiu, Roczniki sztuki śląskiej XV, t.15, 1991, s.59-91.
• [5] Kononowicz W., Ołtaszyn i Sępolno - 2 os. wrocławskie okresu międzywojennego /w:/ Ten wspaniały wrocławski modernizm, Materiały z Konferencji Komisji Architektury i Urbanistyki Wrocławskiego Oddz. PAN. Wrocław 1991, Wyd. Via, s.114-132.
• [6] Kononowicz W., Z problemów współczesnych przekształceń historycznej arch. na przykładzie ogrodowego os. Sępolno we Wrocławiu /w:/ Aktywacja obiektów i zespołów architektury zabytkowej, I Międzynarodowe Sympozjum, Komisja Arch. i Urbanistyki PANO/ Katowice, Wydz. Architektury PŚl. w Gliwicach, muzeum Wnętrz Zabytkowych w Pszczynie, Pszczyna, 27-28 maja 1991, s.73-98.
• [7] Kononowicz W., La cite - jardin Sêpolno a Wroc³aw (1919-1935) /w:/ Cites, cites-jardins: une histoire europenne. Actes du colloque, Toulous, des 18 et 19 novembre 1993. Talence: editions de la Maison des Sciences de l’Homme d’Aquitaine, s.171-189.
• [8] Kononowicz W., Kierunki rozwoju urbanistycznego w okresie międzywojennym, Oficyna Politechniki Wrocławskie, Wrocław 1997.
• [9] Lis A., Lis M., Wrocławskie osiedle-ogród Sępolno - powstanie i rozwój układu zieleni, Architektura Krajobrazu, 3-4, 2006, s.56-65.